Kontent qismiga oʻtish

Marmara universiteti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Marmara davlat Universitetidan yoʻnaltirildi)
Marmara universiteti
Marmara Üniversitesi

Marmara universiteti
Turi universitet
Asos solingan sanasi 1883-yil
Fakultetlar 2,835ta
Talabalari 50,092ta
Kampusi Shahar
Veb-sayti marmara.edu.tr

 

Marmara davlat universiteti (turkcha: Marmara Üniversitesi) Turkiyaning Istanbul shahridagi davlat universitetidir .


Universitet Marmara dengizi nomi bilan atalgan va 1982 yilda universitet sifatida tashkil etilgan. 1883-yilda Hamidiye Ticaret Mekteb-i Alisi nomi bilan Istanbul markazidagi bir uyda yaratilgan.[1] Universitet besh tilda (turk, ingliz, nemis, fransuz, arab) kurslarni taklif etadi, Turkiyadagi yagona koʻp tilli universitet.[1] Universitetda 13 ta kampus, 11 ta institut, 8 ta kollej va 28 ta ilmiy markaz mavjud.[1] Taniqli bitiruvchilar orasida Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdoʻgʻan, komik aktyor Kamol Sunal va media magnat Aydin Doʻgʻan bor.

Marmara universitetida 3,000 dan ortiq professor-oʻqituvchilar va Istanbul shahridagi bir nechta kampuslarda 60,000 ga yetgan talabalar jamoasi mavjud. 124 yildan buyon Turkiyaning yetakchi oliy taʼlim muassasalaridan biri hisoblanadi. Universitet muhandislik, tibbiyot va stomatologiya fakultetlari bilan bir qatorda turk va ingliz tillarida oʻqitiladigan xalqaro fakultetlar ham mavjud. Universitet tarkibiga besh tilda: turk, ingliz, fransuz, arab va nemis tillarida taʼlim beradigan Iqtisodiyot va maʼmuriy fanlar fakulteti kiradi, bu Marmara universitetini Turkiyadagi yagona koʻp tilli universitetga aylantiradi. Universitet tibbiyot, huquq va tasviriy sanʼat sohasida ayniqsa muvaffaqiyatga erishdi. 2020-yilda rasmiy yopilishi bilan Istanbul Siti Universitetidan yangi talabalar kelishi bilan yangi fakultetlar tashkil etildi.

Universitet maʼrifat meʼyorlariga amal qiladi va Turkiya konstitutsiyasida belgilangan tamoyillarga muvofiq ishtirokchi demokratik boshqaruv orqali talabalar tayyorlaydi. Fakultetda 2839 xodimlar, jumladan, 558 nafar professor, 569 nafar dotsent, 237 nafar o‘qituvchi, 987 nafar ilmiy xodim, 172 nafar o‘qituvchi, 78 nafar mutaxassis va 3 nafar tarjimon, 1 nafar taʼlimni rejalashtirish bo‘yicha mutaxassis hamda 1354 nafar maʼmuriy xodimlar faoliyat yuritmoqda. 500 nafar professor-o‘qituvchilar boshqa universitetlarda dars berishmoqda.

Marmara universitetida 57.000 talaba tahsil oladi, ulardan 44.661 nafari bakalavriat, 7.406 nafari esa magistratura bosqichida talabadir. Muassasada 73 davlatdan jami 1354 nafar xorijlik talaba tahsil olmoqda. Talaba qizlar umumiy aholining 54 % ni tashkil qiladi.[2]

Imperial tibbiyot kolleji, hozirda Istanbulning Kadikoʻy tumanidagi Marmara universitetining Haydarpasha kampusi. Bino arxitektorlar Aleksandr Vallauri va Raimondo D’Aronko tomonidan ishlab chiqilgan.

Oliy maktablar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Haydarpasha kampusi hovlisida talabalar
Haydarpasha kampusi
  • Aniq va amaliy fanlar boʻyicha magistratura instituti
  • Yevropa hamjamiyat instituti, 2007 yilda Yevropa Ittifoqi instituti deb qayta nomlandi
  • Bank va sugʻurta instituti
  • Taʼlim fanlari instituti
  • Gastroenterologiya fanlari instituti
  • Tasviriy sanʼat instituti
  • Nevrologik fanlar instituti
  • Tibbiyot tadqiqotlari instituti
  • Ijtimoiy fanlar instituti
  • Turkologiya tadqiqot instituti
  • Oʻrta Sharq tadqiqotlari instituti
  • Sogʻliqni saqlash fanlari instituti

Kasb-hunar maktablari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Toʻrt yillik dasturlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Bank va sugʻurta maktabi
  • Jismoniy tarbiya va sport maktabi
  • Hamshiralik maktabi
  • Istanbul Zeynep Komil Sogʻliqni saqlash xizmatlari kasb-hunar maktabi
  • Chet tillar maktabi

Ikki yillik dasturlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Ilohiylik kasb-hunar maktabi
  • Sogʻliqni saqlash bilan bogʻliq kasblar kasb-hunar maktabi
  • Ijtimoiy fanlar kasb-hunar maktabi
  • Texnika fanlari kasb-hunar maktabi

Xalqaro profil

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Universitet xalqaro talabalarni qabul qiladi va deyarli barcha sohalarda xalqaro standartlarda taʼlim beradi. Marmara universiteti zamonaviy va xalqaro universitet boʻlib, ilmiy uchrashuvlar, madaniy tadbirlar, sanʼat koʻrgazmalari va sport turlari bilan bir qatorda boshqa milliy va xalqaro tadbirlarga mezbonlik qiladi va ishtirok etadi. Marmara universiteti Yevropa Universitetlar Uyushmasi (EUA) aʼzosi boʻlgan kam sonli turk universitetlaridan biridir. Muhandislik va texnik taʼlim fakultetlari ham ABET orqali xalqaro tadqiqotlar olib bormoqda. Iqtisodiyot va maʼmuriy fanlar fakulteti va Ijtimoiy fanlar instituti Evropada menejment va biznes boshqaruvi boʻyicha xalqaro akkreditatsiya tizimi EQUIS tomonidan oʻtkaziladigan sifatni baholashga tayyorgarlik koʻrmoqda. Ijtimoiy fanlar instituti hozirda menejmentni rivojlantirish boʻyicha Yevropa jamgʻarmasi EFMDning institutsional aʼzosi hisoblanadi. Huquq fakulteti doimiy ravishda Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi Phillip C. Jessup Moot Court Competition va Avstriyadagi Willem C. Vis Moot Court Competition kabi bir qancha xalqaro bahsli sud musobaqalarida qatnashadi. Huquq fakulteti Siyosatshunoslik va xalqaro munosabatlar kafedrasi bilan birgalikda har yili Birlashgan Millatlar Tashkilotining bir nechta turli model dasturlarida universitetni namoyish etadi. Sokrat dasturi orqali universitet 120 nafar professor-oʻqituvchilarni qabul qildi va soʻnggi besh yil ichida 53 nafarini chet elga yubordi.  ]

Marmara universitetining xalqaro idorasi va talabalarga yoʻnaltirilgan ESN Marmara tashkiloti universitet orasidan chet ellik talabalarga yordam beradi. Marmara Universiteti Menejment klubi talabalari har yili Marmara universiteti xalqaro hamjamiyatining ijtimoiy mavqeini targʻib qilish maqsadida „Xalqaro haftalik“ni tashkil qiladi va tadbirga taklif etilgan xalqaro mehmon talabalarga keng koʻlamli madaniy dastur taqdim etadi.

Erasmus dasturida samaradorlik

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2003-2004 va 2009-2010 oʻquv yillari davomida universitet Erasmus dasturi boʻyicha 1097 nafar talabani chet elga yubordi. Dasturga qabul qilingan talabalar Yevropaning 22 davlatining 230 ta hamkor universitetlaridan birida 1-2 davra oʻqish imkoniyatiga ega boʻldilar. Qabul qilingan talabalarning 95 % bakalavriat va magistraturaga hujjat topshirgan boʻlsa, qolgan 5 % xorijiy amaliyot dasturlariga qabul qilish imkoniyatiga ega boʻlgan. Yuqorida tilga olingan talabalar universitet va Yevropa Komissiyasi tomonidan chet elda boʻlgan vaqtlarida moliyaviy qoʻllab-quvvatlanadi. Bir vaqtning oʻzida Marmara universiteti xuddi shu dastur bilan 839 evropalik talabani qabul qildi. Yevropa Ittifoqi Taʼlim va Yoshlik Dasturlari Markazi tomonidan eʼlon qilingan statistik maʼlumotlarga koʻra, Marmara universiteti Turkiyada taklif qilingan almashinuv dasturlariga murojaat qilgan chet ellik talabalar orasida eng yaxshi 3 ta tanlovdan biri hisoblanadi.

Marmara universiteti 2006-yildan beri chet ellik talabalar uchun turk tilida bepul intensiv til kurslarini (EILC) taklif etadi. Ushbu dastur boʻyicha universitet Yevropa Komissiyasining mukofoti boʻlgan Yevropa til belgisini qoʻlga kiritish sharafiga muyassar boʻldi.

 

Bitiruvchilar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Recep Tayyip Erdogan
Rejep Tayyip Erdogʻan, Turkiya prezidenti
  • Rejep Tayyip Erdogʻan, Turkiya prezidenti, Iqtisodiyot va maʼmuriy fanlar fakultetini tamomlagan[3][4][5][6] [lower-alpha 1]
  • Aydin Dogʻan, 1960-yilda turk tadbirkori va sanoatchisi
  • Nihat Ergʻun 2009-yilning may oyidan beri Turkiya sanoat va savdo vaziri
  • Kemal Suna kino komediyalaridagi roli bilan tanilgan turk aktyori.Marmara universiteti Ijtimoiy fanlar institutining Televideniya boʻlimi magistraturasini tamomlagan.
  • Ismoil Acar, turk rassomi
  • Betul Kachar, turk astrobiologi
  • Nazli Tolga, turkiyalik jurnalist
  • Nesrin Nas, turkiyalik akademik, siyosatchi va ona Vatan partiyasining sobiq rahbari
  • Ali Kurumahmut, Turkiya Davlat kengashining sobiq aʼzosi
  • Sevil Sabanji, Sabanji oilasining uchinchi avlod aʼzosi, turk ishbilarmon ayol
  • Setenay Özbek, turk yozuvchisi, rassomi va hujjatli film muallifi
  • Mustafo Sarigul, Turkiya parlamentining sobiq deputati va 1999-yildan beri Shishli Istanbul tumani hokimi
  • Xoqon Utangach, musiqachi
  • Shebnem Paker, turkiyalik gitarachi va qoʻshiqchi
  • Yildo, shoumen, nafaqadagi futbolchi
  • Edibe Sözen, prof. Doktor, akademik va siyosatchi
  • Bengu, musiqachi
  • Kiraç, musiqachi
  • Aysel Özakin, turk-ingliz yozuvchisi
  • Kaan Urganjiogʻlu, turk aktyori

Talabalar uchun elektron kampus

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Marmara universitetida 12 ta kampus mavjud boʻlib, ulardan biri kasalxona boʻlib xizmat qiladi va Istanbul shahrida keng tarqalgan.

Kampuslar atrofidagi eshittirishlar quyida keltirilgan:

Marmara universitetining ayollar futbol jamoasi

Sport va dam olish tadbirlari rasmiy ravishda Sogʻliqni saqlash madaniyati va sporti boshqarmasi tomonidan talabalar jamoasi uchun tashkil etiladi va talabalar va universitet xodimlariga taklif etiladi. Bu yer sportning basketbol, voleybol, shaxmat, stol tennisi, raqs, fitnes, tae-bo, alpinizm kabi ko‘plab turlari bilan shug‘ullanish uchun mo‘ljallangan.

Göztepe kampusida 2000 tagacha kengaytirilishi mumkin boʻlgan 850 oʻrinli sport zali mavjud. Kattaroq zaldan tashqari, uchta kichikroq koʻp maqsadli zal, uchta sinf xonasi, fitnes markazi, bilyard zali va Fotografiya klubi aʼzolari va fotografiya kurslarini oʻtayotganlar uchun qorongʻi xona mavjud. Kampusda tennis, voleybol va basketbol uchun ochiq kortlar mavjud.

Talabalar maktab o‘quvchilarining voleybol, basketbol va futbol bo‘yicha erkaklar va ayollar jamoalarida „Rektorat kubogi“ musobaqalarida, shaxmat va stol tennisi bo‘yicha turnirlarda, oliy o‘quv yurtlari o‘rtasidagi o‘yinlarda qatnashishlari rag‘batlantirilmoqda.

  1. 1,0 1,1 1,2 „Marmara University“ (en). Times High Education (2021-yil 30-noyabr).
  2. „Archived copy“. 2011-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 2-iyun.
  3. „Profile: Recep Tayyip Erdogan“. BBC News (2007-yil 18-iyul). Qaraldi: 2008-yil 29-avgust.
  4. „Erdoğan'ın diploması aslında hangi okuldan“ (tr). oda TV (2014-yil 25-aprel). Qaraldi: 2014-yil 3-dekabr.
  5. Cengiz Aldemir. „Erdoğan'ın diploması Meclis'te“ (tr). Sözcü (2014-yil 28-aprel). 2014-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 3-dekabr.
  6. „Rektörlük, diplomasını yayınladı; Halaçoğlu yeni belge gösterdi“ (tr). Zaman (2014-yil 25-aprel). 2014-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 3-dekabr.


Manba xatosi: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found