Kuskus
 | |
| Uglevodlari | 30 |
|---|---|
Kuskus (arabcha: كُسْكُس kuskus) - bu Marokash taomi boʻlib baʼzan kuskusi deb ham ataladi[1][2] U bugʻlangan bugʻdoy irmikining bugʻlangan granulalari[3] va ustiga pishiriq bilan ham tortiq qilinadi.. Shuningdek tariq, joʻxori, bulgʻor va boshqa donlar baʼzan boshqa mintaqalarda shunga oʻxshash tarzda pishiriladi va baʼzan kuskus deb ataladi[4][5].
Kuskus - Jazoir, Tunis, Mavritaniya, Marokash va Liviya oshxonalaridagi asosiy taom hisoblanadi[6][7]. 20-asrning boshlarida fransuz mustamlakasi orqali fransuz va Yevropa oshxonasiga kirib kelgan[8][9][10]. Hamda bu taom 2020-yilda YuNESKOning madaniy meros roʻyxatiga kiritildi[11].
Etimologiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kuskus soʻzi birinchi marta XVII asr boshlarida fransuz tilida, arabcha kuskus soʻzidan olingan va ehtimol berber tilidan kelib chiqqan. Soʻzning aniq shakllanishi baʼzi noaniqliklarni keltirib chiqaradi. Berber tilidagi k-s soʻz ildizidan "yaxshi shakllangan, yaxshi oʻralgan, yumaloq" degan maʼno kelib chiqadi. Kuskusning koʻplab nomlari va talaffuzlari butun dunyoga tarqalgan.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kuskus qachon paydo boʻlganligi aniq emas. Tarixchi Lyusi Bolens kuskus ming yillar oldin, hozirgi Jazoirdagi qadimgi Numidiya qirolligida Masinissa hukmronligi davrida paydo boʻlgan deb hisoblaydi. Jazoirning Tiaret shahridagi Numidiya berber shohlari davridagi qabrlarda miloddan avvalgi III asrga oid kuskus taomiga oʻxshash taom idish izlari topilgan. Marokashning Sous vodiysida joylashgan Igiliz xarobalarida XII asrga oid kuskus idishlari ham topilgan.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Shimoliy Afrika oshxonasi : Marokash oshxonasi, Berber oshxonasi, Jazoir oshxonasi, Tunis oshxonasi, Liviya oshxonasi va Misr oshxonasi
- Yaqin Sharq taomlari roʻyxati
- Afrika taomlari roʻyxati
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Couscous“. Encyclopedia Britannica. Qaraldi: 19-may 2022-yil.
- ↑ Chemache, Loucif; Kehal, Farida; Namoune, Hacène; Chaalal, Makhlouf; Gagaoua, Mohammed (2018-yil sentabr). „Couscous: Ethnic making and consumption patterns in the Northeast of Algeria“. Journal of Ethnic Foods (inglizcha). 5-jild, № 3. 211–219-bet. doi:10.1016/j.jef.2018.08.002. ISSN 2352-6181.
{{cite magazine}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim:|date=(yordam) - ↑ Shulman. „Couscous: Just Don't Call It Pasta“. The New York Times (23-fevral 2009-yil). Qaraldi: 19-may 2022-yil.
- ↑ Taylor, J.R.N.; Barrion, S.C.; Rooney, L.W. (2010). „Pearl Millet—New Developments in an Ancient Food Grain“ (PDF). Cereal Foods World. 55-jild, № 1. Cereal and Grains Association. 16–19-bet. doi:10.1094/CFW-55-1-0016. Qaraldi: 19–may 2022–yil.
{{cite magazine}}: CS1 maint: date format () - ↑ Taylor, J.R.N.; Barrion, S.C.; Rooney, L.W. (2010). „Pearl Millet—New Developments in an Ancient Food Grain“ (PDF). Cereal Foods World. 55-jild, № 1. 16–19-bet. doi:10.1094/CFW-55-1-0016. 22 August 2019da asl nusxadan (PDF) arxivlandi. Qaraldi: 19–may 2022–yil.
{{cite magazine}}: CS1 maint: date format () - ↑ Naylor, Phillip C.. Historical Dictionary of Algeria. Rowman & Littlefield, May 2015 — 195 bet. ISBN 978-0-8108-7919-5.
- ↑ Soletti, Francesco. Turismo gastronomico in Italia, Volume 1. Touring Club Italiano, 2006. ISBN 978-88-365-3500-2.
- ↑ Wagda, Marin (1997). „L'histoire d'une migration culinaire“. Hommes & Migrations. 1207-jild, № 1. 163–166-bet. doi:10.3406/homig.1997.2982.
- ↑ Tabois, Stéphanie (2005). „Cuisiner le passé. Souvenirs et pratiques culinaires des exilés pieds-noirs“. Diasporas. Histoire et sociétés. 7-jild, № 1. 81–91-bet.
- ↑ Albert-Llorca, Marlène (2004). „La mémoire des Pieds-noirs : une transmission impossible ?“. Horizons Maghrébins - le droit à la mémoire. 51-jild, № 1. 169–176-bet. doi:10.3406/horma.2004.2250.
- ↑ „UNESCO adds couscous to list of intangible world heritage“ (inglizcha). Al Jazeera English (16-dekabr 2020-yil). Qaraldi: 19-may 2022-yil.