Korsholm

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Korsholm

Korsholm
Shahar
Skyline of Korsholm
Korsholm
Gerb
63°6′45″N 21°40′40″E / 63.11250°N 21.67778°E / 63.11250; 21.67778 G OKoordinatalari: 63°6′45″N 21°40′40″E / 63.11250°N 21.67778°E / 63.11250; 21.67778 G O
Mamlakat Finlandiya
Hukumat
 • Hokim Rurik Ahlberg
Asos solingan 1348
Aholisi
 (2008)
Data Finland municipality population_total Korsholm
Zichligi Data Finland municipality population_density_km2 Korsholm kishi/km2
Vaqt mintaqasi UTC+02:00
Korsholm xaritada
Korsholm
Korsholm

Korsholm (finlandiya shvedcha: [korsˈholm]; fin. Mustasaari) — Finlandiyadagi munisipalitet. Vaasa shahri 1606-yilda Korsholm cherkovida tashkil etilgan va bugungi kunda munitsipalitet shaharni toʻliq oʻrab olgan. Bu qirgʻoqboʻyi, asosan qishloq munitsipaliteti boʻlib, qishloq landshafti va katta, singan arxipelagdan iborat. Maʼmuriy markazi — Smedsbi, Finlandiya milliy yoʻli 8 boʻylab Vaasa markazidan 3 km (2 milya) uzoqlikda joylashgan..

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Grönvikdagi Falu qizil qayiq uylari, Korsholm qirgʻogʻidagi odatiy manzara. Qoʻpol muzlik toshlari kumush qayin oʻrmonlari bilan qoplangan mayin qiyalik qirgʻoqni dengiz zirhlari bilan yuvdi.

Gʻarbiy Finlandiya viloyatida joylashgan boʻlib,Ostrobotniya mintaqasining bir qismi hisoblanadi. Asosan Munitsipalitet markaziy hududlar, janubiy tekislik va keng arxipelagdan tashkil topgan. Arxipelagning bir qismi Kvarkenning YuNESKOning Jahon merosi roʻyxatiga kirgan.

Korsholmning diqqatga sazovor joylaridan biri bu, u Finlandiyaning eng uzun koʻprigi — Replot koʻprigi hisoblanadi. Ko‘prik Replot orolini shahar bilan bog‘laydi. Finlandiyaning ikkinchi eng qadimiy tosh koʻprigi hamon ishlatilmoqda, u kabi qadimiy koʻpriklarni Korsholomdan, Tobi qishlogʻidan ham topish mumkin.

Arxipelagdagi asosiy orollar: Replot, Björko, Koklot, Panike va Valsörarna arxipelaglari hisoblanadi.

Sohil boʻylab Korsholm ikkita daryoning chiqishigacha choʻziladi. Kiryonjoki daryosi Botniya koʻrfazining Vassor koʻrfaziga quyiladi u orqali Laihianjoki daryosi Vanxankaupunginlahtiga quyiladi, uning qirgʻogʻida esa Vaasa shahri joylashgan.

Qishloqlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

 

(Koʻpchilik qishloqlar faqat shvedcha nomga ega.)

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Korsholm va Mostesar, Olaus Magnusning 1539 yilgi Karta Marina xaritasida alohida koʻrinadi.

Ismi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mustasaari „Qora orol“ asl nomi, oʻrmon yongʻinlari bilan tozalangan orol yoki dengizdan yaqinlashganda qorongʻi koʻrinadigan orol degan maʼnoda boʻlishi mumkin[1]. Izostatik koʻtarilish tufayli, ushbu koʻrsatilgan hudud endi ichki qismda. Jamoat birinchi marta 1348-yilda Mustasaari cherkovi sifatida tilga olingan. Shved tilida talaffuz Mussorga aylandi, garchi Mustasaari shakli jamiyatda qoʻllanilsa ham. Fin yozuvining asoschisi Mikael Agrikola 1530-yilda uni Mustsår deb yozgan. Olaus Magnus oʻzining 1539-yilgi xaritasida uni Mostesar deb yozgan. Carta Marina asarlarida qal’a „Korsholm“ sifatida alohida paydo boʻlgan. 1606—1611-yillarda u Mussar nomi bilan tanilgan, ammo 1611-yilda cherkovda Vaasa shahri tashkil etilgan va shuning uchun cherkov Vaasa nomi bilan tanilgan. 1772-yilda u „Vasa va Mustasaari qoʻshimchasi shahri“, 1807—1867 yillarda esa „Vasa va Mustasaari cherkovi“ sifatida tanilgan. Oʻshandan beri Vaasa mustaqil cherkov boʻlib kelgan. Munitsipalitet 1927-yilda oʻrta asrlardagi Korsholma qal’asi sharafiga shvedcha Korsholm deb nomlangan.

Oʻrta asrlarda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Korsholmning 1348-yilga borib taqaladigan tarixi bor. Oʻsha yili Korsholm birinchi marta qirollik maktubida savdo erkinligi toʻgʻrisida yozma ravishda eslatib oʻtilgan. Shuning uchun munitsipalitet 1998-yilda oʻzining 650 yilligini nishonladi. XIV asr oʻrtalarida Korsholm orolida Avliyo Meri cherkovi qurilgan, shu davrgacha butun Ostrobotniya yuz yillar davomida Korsholma qal’asidan (Chrysseborg) boshqarilgan. Avliyo Meri cherkovi va Korsholm qal’asi xarobalari hozirda eski Vaasa shahrida (fin: Vanha Vaasa joylashgan. ; shvedcha: Gamla Vasa).

Taniqli odamlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Yoxannes Bengs (1877-1936)
  • Herman Sederberg (1883-1969)
  • Edvard Helenelund (1885-1976)
  • Levi Jern (1893-1973)
  • Alvar Sundell (1906-1990)
  • Garri Järv (1921-2009)
  • Stina Ekblad (1954 yilda tugʻilgan)
  • Mats Lillhannus (1972 yilda tugʻilgan)
  • Andreas Romar (1989 yilda tugʻilgan)

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Sirkka Paikkala.