Koreya Respublikasi musiqa sanʼati

Koreya Respublikasi musiqasi Koreya urushi tugaganidan keyin o‘nlab yillar davomida rivojlanib keldi. U yarim orolda ming yillar davomida yashab kelgan koreys xalqining musiqasiga asoslangan. Zamonaviy Janubiy Koreya musiqasi uchta asosiy toifaga bo‘lingan: anʼanaviy koreys folklor musiqasi, mashhur musiqa yoki K-pop va G‘arb taʼsiridagi noaniq musiqa.

Koreya anʼanaviy musiqa

Koreya musiqasi haqida birinchi eslatma antik davrga borib taqaladi. U Xitoy va O‘rta Osiyo taʼsirida bo‘lgan, u yerdan ko‘plab asboblar: torlar, nog‘oralar va naylar olib kelingan. O‘rta asrlarda Koreya yarim orolida moslashtirilgan xitoy saroy musiqasi ijro etilib, xalq musiqasi janrlari parallel ravishda rivojlana boshladi. Joseon sulolasi davrida Xitoyning saroy musiqasiga taʼsiri pasaydi, mo‘g‘ul va yapon bosqinchilariga qarshi kurash davrida uning rivojlanishi to‘xtatildi. Bu davrda xalq musiqasi rivojlanib, pansori, sanjo, pungmul va boshqa janrlar paydo bo‘ldi.

Yaponiya istilosidan so‘ng Yevropa musiqasi Koreyaga kirib keldi. Ayrim folklor janrlari (pansori, sanjo) maʼqullandi va mustamlaka hokimiyatlari davrida ishlab chiqildi, boshqalari, ayniqsa marosim musiqasi bilan bog‘liq bo‘lganlar yo‘qoldi. 1948-yilda Koreya musiqaga o‘z yondashuvlarini ishlab chiqqan Janubiy va Shimolga bo‘lingan. Shimolda mafkuraviy maqbullik musiqaning eng muhim xususiyatiga aylandi, Yevropa musiqa anʼanalariga asoslangan xalq janrlari va janrlari rivojlanmoqda.

Mashhur musiqa

Ommabop musiqa odatda ingliz tilida K-pop yoki koreys tilida Kayo (가요) deb ataladi. Zamonaviy K-popda chiroyli ko‘rinishga va yaxshi raqsga tushish qobiliyatiga ega sanʼatkorlardan tashkil topgan raqs guruhlari anchagina ustunlik qiladi. Ayni paytda koreys musiqasi va estradasi yulduzlari shu qadar mashhurki, osiyoliklar maxsus so‘zni o‘ylab topishdi — koreys to‘lqini degan maʼnoni anglatuvchi va zamonaviy koreys ommabop madaniyatining butun dunyoga taʼsirini aks ettiruvchi „Hallyu“ (한류). anubiy Koreya pop madaniyati bugungi kunga kelib, Osiyo-Tinch okeani mintaqasidagi yoshlar madaniyati ortida turgan harakatlantiruvchi kuchlardan biri bo‘lib, Xitoy, Gonkong, Yaponiya, Tayvan va Janubi-Sharqiy Osiyoning katta qismiga alohida eʼtibor qaratgan.

Janrlar

Trot

Trot (koreys.트로트) — koreys estradasining eng qadimgi shakli hisoblangan musiqiy janr bo‘lib, u 1900-yillarning boshlarida Koreyaning Yaponiya tomonidan mustamlaka qilinishi davrida shakllangan. Koreyada bu janr uchun yuhayengga, ppongtchak va tʼurotu kabi bir necha xil turli nomlar qabul qilingan edi. Ikkinchi jahon urushi va Koreya ustidan Yaponiya hukmronligi tugaganidan so‘ng, trot G‘arb musiqasiga eʼtibor qarata boshladi. Bu, xususan, ikkita sababga bog‘liq edi. Birinchidan, Janubiy Koreya hukumatining maqsadi kommunizmning mafkuraviy qadriyatlarini yo‘q qilish edi. Ikkinchidan, amerikalik askarlarning Koreyada bo‘lishi paytida koreys musiqachilari Amerika musiqiy janrlarining mashhurligini payqashdi. Trot 1980-1990-yillarda mashhurligi pasayib ketdi va hozirda janr qayta tiklanishni boshdan kechirmoqda.

Rok

Rok musiqasi Koreyaga Koreya urushi paytida AQSH harbiylari bilan birga kirib kelgan. Ko‘pincha „Koreya rokining xudojo‘y otasi“ deb ataladigan Shin Jun Xyun 60-70-yillarda o‘ziga xos psixodelik rok uslubini ixtiro qilgan va Add 4, The Men va Yup Juns kabi ko‘plab guruhlar bilan birga albomlar yozgan, shuningdek qo‘shiqlar yozgan. va Kim Choo-ja, Jang Xyun kabi taniqli sanʼatkorlar va Kim Jong-mi kabi unchalik mashhur bo‘lmagan rassomlarning albomlari uchun o‘ynagan. Prezident Pak Chung Xi uchun ulug‘vor qo‘shiq yozishdan bosh tortganidan so‘ng, Shinning musiqasi prezident tomonidan taqiqlangan va uning o‘zi marixuana saqlagani uchun qamoqqa olingan. Shinning qamoqqa olinishi koreys rokining rivojlanishini sekinlashtirdi.

xalq

Tong gitara (통 기타) — koreys xalq va folk-rok musiqasining 60-70-yillarda tarqalgan bir turi. Yo‘nalishga Amerika xalq musiqasi katta taʼsir ko‘rsatdi va janr vakillari Joan Bayez va Bob Dilan kabi amerikalik folklor qo‘shiqchilarining koreys versiyasi deb hisoblangan. Eng qadimgi va eng mashhur xalq qo‘shiqchilari Kim Min Ki va Amerikada tahsil olgan Xan Taye Su edi. Xan va Kim ijtimoiy va siyosiy yo‘nalishda xalq qo‘shiqlarini yozib olishdi, natijada ijrochilarning musiqasi Park Chung Xi avtokratik hukumati tomonidan taqiqlangan. Hukumatning siyosiy musiqani taqiqlash harakatlariga qaramay, mashhur xalq qo‘shiqlari Koreyada ijtimoiy o‘zgarishlarga chaqiruvlarda tobora ko‘proq qo‘llanila boshlandi, bu esa nore undong (dabaye jeo) yoki tom maʼnoda „mashq qo‘shig‘i“ atamasini keltirib chiqardi. 1987 yilda Janubiy Koreyaning demokratiyaga o‘tishi davrida siyosiy faol xalq musiqachisi Kim Kvang Suk mashhur bo‘ldi, uning qo‘shiqlari demokratik mitinglarda baqirdi.

Hip Hop

Janubiy Koreyaning Seul, Pusan va Tegu kabi yirik shaharlarida xip-xop madaniy hodisaga aylandi. Harakat 1990-yillarning o‘rtalaridan boshlab, ayniqsa Seo Tayejining muvaffaqiyati va Boys guruhining „Men bilaman“ (Kor: Nan arayo 난 알아요) qo‘shig‘i bilan mashhurligi oshdi. 2000-yillarning boshidan buyon koreys sanʼatkorlarining turli xil chempionatlardagi muvaffaqiyatlari ortidan ushbu yo‘nalish xalqaro eʼtiborni qozona boshladi. 2004 yilda „Itʼs Raining“ qo‘shig‘i chiqishi bilan qo‘shiqchi Rain Koreyaning birinchi xalqaro yulduziga aylandi. Onlayn do‘konlar yangi madaniyatni targ‘ib qilishga faol hissa qo‘shadi. 2012-yil 15-iyulda janubiy koreyalik musiqa sanʼatkori Psy „Gangnam Style“ (강남 스타일). xitini chiqardi. Video YouTube tarixidagi eng ko‘p „layk“ to‘plagan video sifatida Ginnesning rekordlar kitobiga kiritildi, shuningdek, ko‘rishlar soni bo‘yicha yetakchiga aylandi.