Konstantin Butenyov

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Konstantin Butenyov
ruscha: Константин Фёдорович Бутенев
Tavalludi 1805-yil 9-may
Vafoti 1869-yil 9-dekabr
Sankt-Peterburg, Rossiya imperiyasi
Fuqaroligi Rossiya imperiyasi
Unvoni general-leytenant
Otasi Fyodor Butenyov

Konstantin Fyodorovich Butenyov (18051869) — general-leytenant, Sankt-Peterburg texnologiya instituti direktori[1].

Tarjimayi holi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Olonets kon zavodlari boshqaruvi aʼzosi Fyodor Ivanovich Butenyovning zodagon oilasida tugʻilgan[2].

1826-yilda konchilik kadetlari korpusini kichik oltin medal bilan tugatgan. Zlatoust zavodlarida xizmat qilgan, Miass zavodining oltin konlari boshligʻi etib tayinlangan. 1827-yildan — Olonets guberniyasi A. F. Grammatchikov ekspeditsiyasida Voitskiy oltin konini oʻrgangan. 1828-yilda Olonets kon zavodining oʻrmonchisi etib tayinlangan.

18291832-yillarda Germaniyada tahsil olgan, Freiburg konchilik akademiyasida tahsil olgan.

18321838-yillarda Sankt-Peterburg konchilik institutida konchilik, geodeziya ishi va konchilik statistikasidan dars bergan. 1838-1841-yillarda haftalik „Manufaktura“ va „Gornozavodskiye izvestiya“ gazetalarining muharriri boʻlgan.

1841-yilda Afg‘oniston bilan jang qilgan ingliz otryadlari Amudaryoning chap qirgʻogʻiga yaqinlashganda, Buxoro amiri Nasrullaning taklifiga binoan Rossiyadan podpolkovnik K. F. Butenyov boshchiligidagi missiya Buxoro amirligiga yuboriladi[3]. Bu missiya „1841—1842-yillardagi Buxoro ekspeditsiyasi“ nomi bilan mashhur edi.

Rossiya missiyasining Buxoroga tashrifi chogʻida ingliz zobitlari Charles Stoddart va Arthur Conolly josuslikda ayblanib hibsga olingan. Britaniya hukumatining iltimosiga koʻra, chor hukumati Butenevga ularni ozod qilish toʻgʻrisida petitsiya yozishni maxsus topshirgan, ammo ariza rad etilgan va elchixona xonlikni tark etgach, ingliz zobitlari qatl etilgan.

1842-yil 8-aprelda Butenyov oʻz xodimlari bilan xonlikni tark etgan va 9-iyunda elchixona Orenburgga keldi. Ekspeditsiya jami bir yildan ortiq davom etgan. Siyosiy jihatdan hech qanday natija bermagan, shu bilan birga uning aʼzolari tomonidan Buxoro haqida koʻplab qimmatli tabiiy-tarixiy, geografik asarlar nashr etilgan. Butenyovning oʻzi 1842-yilda „Togʻ-kon jurnali“ da mineralogiya, meteorologiya va pul biznesiga oid bir qator maqolalarni nashr etadi.

1843—1852-yillarda Peterburg zarbxonasida xizmat qilgan.

1852—1857-yillarda Sankt-Peterburg amaliy texnologiya instituti direktori.

1858—1863-yillarda Peterburg zarbxonasi boshligʻi.

Oilasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Akasi, Nikolay Fyodorovich Butenyov (18031871) — kon muhandisi, general-leytenant;
  • Otasi, Fyodor Ivanovich Butenyov (17721824).[4]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Русский биографический словарь: Бутенев, Константин Федорович & 1896—1918.
  2. Пашков., А. М.. Карелия и Соловки глазами литераторов пушкинской эпохи., Петрозаводск, 2000 — 74—82 bet. 28-iyul 2023-yilda qaraldi. 
  3. Маликов, А.М.. Ўзбек давлатчилиги тизимида даргоҳ ва девонлар фаолияти. Toshkent: Akademnashr, 2019 — 168-180 bet. 
  4. „Константин Фёдорович Бутенёв“. rusdiplomats.narod.ru. Qaraldi: 28-iyul 2023-yil.