Klon teleseriali

"Klon" (port. O Clone) — Globo telekompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan, 2001-yildan 2002-yilgacha namoyish etilgan Braziliya melodramatik teleseriali. Braziliyada ishlab chiqarilgan teleserialda ilk bor musulmonlarning turmush tarzi batafsil koʻrsatilgan. Shuningdek, Braziliya teleseriallari tarixida birinchi marta klonlash mavzusiga to‘xtalib o‘tildi. Serialning yana bir asosiy mavzusi giyohvandlik edi.

Syujet

Hikoya 1980-yillarning boshida, Braziliyaning Rio-de-Janeyro shahrida boshlanadi. Jadi ismli yosh musulmon ayol yetim qolib, amakisi Ali va amakivachchasi Latifa yashaydigan Marokashga qaytishga majbur bo‘ladi. Muammo shundaki, u madaniyati islomdan juda farq qiladigan, dindan juda uzoq mamlakatda tarbiyalangan. Amaki unga musulmon qiz bilishi kerak boʻlgan hamma narsani oʻrgatishi, Jadini dindor qilish kerak. U yerda u yangi hayot tarziga moslashishi kerak. Bu musulmon odatlariga koʻra.

Shu bilan birga, badavlat Ferraslar oilasi Riodan Marokashga dam olishga borishadi. Egizak aka-uka Lukas va Diogo va ularning otasi Leonidas bilan birga oila doʻsti doktor Augusto Albieri sayohat qilmoqda. Lukas va Jadi uchrashib, bir birini sevib qolishadi. Said ukasi Muhammad bilan Ali amakining uyiga keladi. Dastlab Said Latifga sovchi etib saylandi, lekin singlisi Nazira ularning bir xil hoʻl hamshirasi borligini bilib qoladi. Islom qonunlariga koʻra, bu qarindoshlik bilan tenglashtirilib, nikohni imkonsiz qiladi. Shunda Muhammad va Nazira vaziyatni o‘nglamoqchi bo‘lib, Ali amakiga chiqish yo‘lini taklif qiladilar: Muhammad Latifga, Said esa Jadiga turmushga chiqadi. Lukasni sevish harom (gunoh) ekanligini tushungan Jadi hamon ularning his-tuygʻularini hamma narsadan ustun qoʻyadi. Sayidga majburan turmushga chiqishini bilgan qiz Lukas bilan qochib ketishga qaror qiladi. Biroq, tasodifan, Said bilan toʻyni bekor qilish va Lukas bilan qochishga boʻlgan koʻplab urinishlar muvaffaqiyat qozonmadi. Latifa Muhammadga uylanadi. Jadi, Lukas bilan birga boʻlish taqdiri yoʻqligini tushunib, musulmon hayotini qabul qilishga majbur boʻladi. Jadi Saidga turmushga chiqishi kerak. Lukas akasi Diogoning sevgilisi Maiza uni sevib qolganini bilib qoladi. Diogoning oʻzi bundan biroz oldin vertolyot halokatida fojiali tarzda vafot etdi. Natijada Lukas Maizaga uylanadi. Diogoning oʻzi bundan biroz oldin vertolyot halokatida fojiali tarzda vafot etdi. Natijada Lukas Maizaga uylanadi. Ammo hatto turmush qurgan boʻlsa ham, Jadi va Lukas bir-birlarini shunchaki unuta olmaydilar. Ammo Jadi hali ham Lukasdan qaytishga kuch topadi. Keyin Maiza homilador boʻlib, Lukasdan Mel ismli qiz tugʻadi. Jadiy esa Saiddan homilador boʻlib, qizi Xadichani dunyoga keltiradi. Ammo, Jadi Said qizi tugʻilishidan biroz oldin uni taloq qilishga majbur qilgani uchun, musulmonlar diniga koʻra, Said qizi tugʻilgandan qirq kun oʻtgach, Jadini qizidan ajratishi kerak boʻladi. Jadi buning oldini olish uchun qizi bilan qochishga qaror qiladi. U ushlanib, Saidga qaytariladi. Lekin Said Jadini kechiradi va ajrashishni bekor qiladi. Ayni paytda, bu voqealar sodir boʻlayotgan paytda, Diogoning choʻqintirgan otasi Albieri qaygʻudan oʻlimni qaytarishga qaror qiladi. Lukasning hujayrasidan u yashirincha birinchi inson klonini yaratadi. Sevimli Edvaldodan (u farzandli boʻlolmaydi) farzandini dunyoga keltira olmagan oʻrta sinf kambagʻal ayol Deusa sunʼiy urugʻlantirishga qaror qiladi. Albieri uzoq vaqt davomida bu tuxumni Deuseda klon bilan implantatsiya qilishga qaror qila olmadi. Ammo koʻp oʻtmay, klinikada, tasodifan, xodim donor oʻrniga klonli tuxumni befarq Deusega joylashtiradi. Leo asoratsiz tugʻilgan. Hozircha Albieridan boshqa hech kim klon haqida bilmas edi. Faqat Lukas va Maizaning qizi — Mel sohilda Leo bilan uchrashib, fotosuratda uning marhum Diogoga oʻxshashligini payqadi. Ammo qarindoshlar buni Melning ruhiy muammolari deb bilishadi, chunki ular Leoni hali koʻrmaganlar. Albieri esa choʻqintirgan otaga aylangan Leo bilan yaqin boʻlishni va uning tarbiyasini nazorat qilishni xohlaydi. Leo olimga juda qattiq bogʻlanib qoldi va hatto uydan unga qochib keta boshladi, shuning uchun Deusa doimo gʻazablangan va bunday muloqotdan norozi edi. U Leoni Albieridan olib ketadi. Hikoya koʻp yillardan keyin davom etadi. Jadi Said va uning qizi bilan yashaydi. Oilaviy hayotga o‘rganib qolgan, eriga g‘amxo‘rlik qiladi, yolg‘iz qizini yaxshi ko‘radi. Said Leonidas firmasi bilan hamkorlik qila boshladi. Va shu omil tufayli Jadi Lukas bilan yangi uchrashuvga ega boʻlib, u oʻtmishdagi ehtiroslarni darhol jonlantiradi. Ammo ular endi yosh emas, ularda yangi hayot va yangi majburiyatlar bor. Lukas hali ham Maiza bilan turmush qurgan. Qolaversa, keyinchalik ularning qizi Mel ham giyohvandlikka berilib, oilasiga koʻp muammolarni keltirib chiqardi. Biroq, uzoq uchrashuvdan soʻng Jadi va Lukasning oldingi his-tuygʻulari endi soʻna olmadi va ular yana birga boʻlishni niyat qilishdi. Biroq, uzoq uchrashuvdan soʻng Jadi va Lukasning oldingi his-tuygʻulari endi soʻna olmadi va ular yana birga boʻlishni niyat qilishdi. Ammo hayotdagi yangi qiyinchiliklar yana bir-birlarining yuragiga toʻsiq qoʻydi. Lukas Melning giyohvandligi chuqurlashishidan qoʻrqib, oilani tark eta olmaydi. Jadi ajrashgan taqdirda eri Xadicha bilan ko‘rishishni taqiqlashi mumkinligini bilib, qizini tark etishga tayyor emas. Said esa xotini bilan munosabatlari oʻzgarib borayotganini koʻradi. U Jadida rashk qoʻzgʻatmoqchi boʻlib, ikkinchi xotini Raniyani oladi. Jadi, aksincha, bu holatdan juda xursand — u Said yosh xotinini sevib qoladi, merosxoʻr oladi va uni Lukasga qoʻyib yuboradi, deb umid qiladi. Qizlar oʻrtasidagi munosabatlar dastlab juda doʻstona, lekin Raniyaning opasi uni birinchi xotini ikkinchisini hech qachon qabul qilmasligiga ishontiradi va uni Jadi bilan urush boshlashga majbur qiladi. Oqibatda, Said Jadining xiyonatidan, ularning oilasiga bo‘lgan munosabatidan charchagan holda uni haqiqatdan ham ajrashadi, lekin qizining iltimosiga ko‘ra uni uyda qoldiradi. Tez orada Raniya Saidaning o‘g‘li Munirni dunyoga keltiradi. Albieri Lukas va Leo hech qachon uchrashmaganiga va 20 yil oldin nima boʻlganini hech kim bilmasligiga ishonch hosil qilishga harakat qildi. Albieri Leo haqida bilgan oxirgi narsa u onasi bilan Braziliya shimoliga borishi, keyinchalik Leo nomaʼlum tomonga yolgʻiz qolgani edi. Ammo bir kuni u qaytib keladi va Diogo va Lukasning yosh qiyofasining tupuruvchi qiyofasi yana Albieri, shuningdek, Ferras oilasining tanishlari yonida topiladi. Aynan shu holat roman qahramonlarining keyingi taqdiriga taʼsir qiladi va butun haqiqat oʻz vaqtida yuzaga chiqadi. Seriya doktor Albieri jamiyatining klon odamni va shifokorning ilmiy harakatini qabul qilmasligi bilan yakunlanadi. Ayblov va janjaldan qochib, Albieri va Leo Marokash choʻliga gʻoyib boʻlishadi va ularning taqdiri nomaʼlumligicha qolmoqda. Jadi Lukas bilan qoladi.

Serial haqida

Braziliyalik ssenariy muallifi Gloriya Peres arzimas melodrama emas, balki klonlash mavzusi bilan murakkablashgan braziliyalik-musulmon sevgisi haqidagi koʻp jihatdan oʻziga xos hikoyani yozib, koʻp xavf tugʻdirdi. Dastlab asosiy rollar uchun tanlangan koʻplab aktyorlar u yoki bu sabablarga koʻra loyihada ishtirok etishdan bosh tortdilar. Serialning premyerasi 2001-yil 1-oktabrda, 2001-yil 11-sentyabrda Nyu-Yorkda yuz bergan fojiadan bir necha hafta oʻtib, musulmon dunyosiga nisbatan salbiy munosabatning kuchayishiga sabab boʻlgan Braziliyada namoyish etildi. Xavf oqlandi: „Klon“ Braziliyadagi eng muvaffaqiyatli telenovelalardan biriga aylandi. 2010-yilga kelib teleseriallar namoyish qilish maqsadida 90 ta davlatga eksport qilindi. Serialning mashhurligining oʻsishiga yana bir sabab, bosh aktyorlar oʻrtasidagi toʻplamda boshlangan romantika boʻldi.

Chet elda namoyishlar

Belarus Respublikasida serialning premyerasi Belarus 2 telekanalida 2020-yil 22-dekabrda bo‘lib o‘tdi; premyerasi 2022-yil 1-aprelda. U seshanbadan jumagacha soat 16:30 da (keyinroq soat 19:10 da), dam olish kunlari soat 08:00 da takrorlandi (har biri 2 ta epizod).

Qoʻshimcha maʼlumot

Serial yaratuvchilari AQSh Narkotiklarga qarshi kurash boshqarmasi va FQB tomonidan serial ssenariysiga kiritilgan giyohvandlikka qarshi kampaniya uchun ragʻbatlantirildi.

Jadi („Urga“) musiqiy mavzusining muallifi bastakor Eduard Artemyevdir. Bu kuy dastlab 1991-yilda suratga olingan „Urga — sevgi hududi“ filmi uchun yozilgan.

Molexo jamoasi tomonidan ijro etilgan serialning saundtrekiga aylangan „Né Brinquedo Não“ kompozitsiyasi Donna Yuraning San-Kristovandagi bari, shuningdek, uning aholisi haqida hikoya qiladi. Qoʻshiqda Tiao, Aninya, Basilio, Shandi, Rapazau, Lizheyrou, Noemia, Odete, Nazira tilga olinadi. Va „Né Brinquedo Não“ nomining oʻzi „Bu sizga hazil emas“ deb tarjima qilingan — Donna Juraning eng koʻp aytiladigan iborasi.

Serialning romani 2005 yilda chiqarilgan. Roman toʻrt qismdan iborat. Unda barcha hikoyalar saqlanib qolgan, lekin dialoglar soni soddalashtirilgan yoki qisqartirilgan, shuningdek, hikoya mantiqini buzmaydigan baʼzi kichik epizodlar hisobga olingan.

Manbalar

http://www.film-serial.ru/klon.html

http://www.braziliada.ru/serials/clone/ (Wayback Machine saytida 2011-04-23 sanasida arxivlangan)