Kirenaika amirligi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kirenaika amirligi
arabcha: إمارة برقة

Tugatilgan

1949 — 1951



Bayroq Gerb
Madhiya
النشيد الوطني لإمارة برقة[1]
Poytaxti Bingʻozi
Til(lar)i Arabcha va aujila
Dini Islom
Pul birligi Misr funti
Rasmiy til Arabcha
Boshqaruv shakli Mutloq monarxiya
Sulola Sanusiylar
Amir
 - 1949—1951-yillar Idris I
Britaniya rezidenti
 - 1949—1951-yillar Erik de Kandol
Tarix
 - Mustaqillik 1949-yil 1-mart
 - Liviya Qirolligini tashkil qilish uchun Tripolitaniya va Fetssan-Gadames qoʻshildi 1951-yil 24-dekabr

Kirenaika amirligi (arabcha: إمارة برقة) — 1949-yil 1-martda Buyuk Britaniya koʻmagida Muhammad Idris tomonidan eʼlon qilingan davlat. 1951-yil 24-dekabrda Liviyaning birlashishi va Muhammad Idrisning toj kiyishi bilan birga bekor qilindi[2].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1949-yil 1-martda Bing‘ozida bo‘lib o‘tgan “milliy konferensiya”da Muhammad Idris o‘zini Kirenaika amiri deb e’lon qildi[3]. Shu bilan birga, bayroq qabul qilindi - qora, oq yulduz va yarim oy - bu Tripolitaniya va Fetssanni ifodalovchi qizil va yashil chiziqlar qo‘shilishi bilan 1951-yildagi Liviya bayrog‘ining asosiga aylandi. Liviya qiroli Idris o‘zining shaxsiy qirollik shtandarti sifatida amirlik bayrog‘ini yuqori ko‘targichga oq toj qo‘shib saqlab qoldi[4].

Amirlikning Buyuk Britaniya tomonidan tan olinishi BMT Bosh Assambleyasining 1949-yil 21-noyabrda Fransiya va Buyuk Britaniyaning 1952-yil 1-yanvarga qadar Liviyaga mustaqillik berishga tayyorlanishi toʻgʻrisidagi rezolyutsiyani qabul qilgan pozitsiyasiga taʼsir qilmadi[3][5].

1951-yil 24-dekabrda Kirenaika, Tripolitaniya va Fetssan]]ni oʻz ichiga olgan Liviya Qirolligi tashkil etildi va 27-dekabrda amir Idris qirol Idris I taxtiga oʻtirdi. Kirenaika amirligi o‘z faoliyatini to‘xtatdi[6].

Zamonaviylik[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012-yil 6-martda 1949-yil 1-martdagi voqealarni aks ettirgan shunga o‘xshash yig‘ilish Beng‘ozida Kirenaika uchun katta muxtoriyat va federalizm masalasini ko‘rib chiqdi. Qirol Idrisning qarindoshi Ahmad al-Sanusiy o‘zini o‘zi e’lon qilgan Kirenaika muvaqqat kengashining yetakchisi deb e’lon qilindi[7].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Национальный гимн Киренаики (1949—1951)“. 2021-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-noyabr.
  2. Minahan, James. Encyclopedia of the Stateless Nations: S-Z. Greenwood Publishing Group, 2002 — 1659 bet. ISBN 978-0-313-32384-3.  ( at books.google.com Error: unknown archive URL 20211117054042 sanasida arxivlangan)
  3. 3,0 3,1 Schulze, Reinhard. A modern history of the Islamic world. I.B.Tauris, 2002 — 135 bet. ISBN 978-1-86064-822-9.  ( at books.google.com Error: unknown archive URL 20211117054042 sanasida arxivlangan)
  4. Barraclough, Flags of The World (1965), p. 215.
  5. Миронова Г. А.. Арабские страны Западной Азии и Северной Африки. Новейшая история, экономика и политика, 800 экз, М.: Институт востоковедения РАН; Институт изучения Израиля и Ближнего Востока, 1998 — 197 bet. ISBN 5-89394-023-7. 
  6. „Archived copy“. 2012-yil 11-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 21-iyul.
  7. „Archived copy“. 2012-yil 11-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 21-iyul.