Kievni sotib olish

Kiev Sofiya sobori Avraam van Vesterfeld tomonidan chizilgan rasmda (1651)

Kiyevni sotib olish - 1686-yildagi "Abadiy tinchlik" doirasida Hamdoʻstlik bilan tuzilgan shartnoma va unga 146 ming rubl toʻlash natijasida Kiyevni Rossiya qirolligi tomonidan rasmiy ravishda sotib olish.

1654-yilgi Pereyaslav Radasidan soʻng, Kiev aholisi, Pirogoshcha cherkovi oldidagi maydonda podshoh Aleksey Mixaylovichga ommaviy qasamyod qilishdi. Mart maqolalariga koʻra, rus garnizonlari Kiev va boshqa bir qancha Kichik Rossiya shaharlariga joylashtirilgan. 1654-1667 yillardagi Rossiya-Polsha urushi paytida, kamonchilar va reiterlardan iborat Kievdagi rus garnizoni 1658-yilda Ivan Vyxovskiyning qoʻzg'olonchi kazaklari tomonidan Kiev qamaliga dosh berib, oʻn uch yillik harbiy harakatlar davomida shaharni ushlab turdi . 1660-yilda g'arbga yurish qilgan birinchi Kiev voevodasi Vasiliy Sheremetev Yuriy Xmelnitskiyning xiyonati tufayli Chudnov yaqinida taslim boʻlishga majbur boʻlganida, Kievda qolgan ikkinchi voevoda Yuriy Baryatinskiy shaharni unga topshirishdan bosh tortdi. Sheremetev tomonidan tuzilgan shartlarga koʻra polyaklar. Polyaklar hech qachon shaharni kuch bilan egallashga qodir emas edilar.

Harbiy ma'lumot

Rus-Polsha urushining faol bosqichini tugatgan 1667-yildagi Andrusovo sulhiga koʻra, Hamdoʻstlik Ukrainaning chap qirg'og'ini rasman Rossiyaga berdi. Getmanatning Dnepr boʻylab boʻlinishi fuqarolar urushi (" Harobalar ") va 1660-yillarning boshidan Getmanatning boʻlinishi natijasida oʻrnatilgan hududiy va siyosiy voqelikning huquqiy rasmiylashtirilishiga aylandi. Dneprning oʻng qirg'og'ida joylashgan Kiyev harbiy jihatdan istisno edi, chunki u rus garnizoni boʻlib qoldi. Shu sababli, Andrusovo sulhiga koʻra, Kiev Irpen va Stugna daryolariga tutashgan kichik hududga ega boʻlgan yana ikki yil Rossiya tarkibida qoldi, shundan soʻng u Hamdoʻstlikka oʻtkazilishi kerak edi.

Diplomatik muzokaralar

1686-yil natijalariga koʻra Hamdoʻstlik chegaralari

Biroq, Moskva haqiqatan ham Rossiya davlatida an'anaviy ravishda muqaddas ma'noga ega boʻlgan qadimgi rus poytaxtini berishni xohlamadi . Polsha elchilariga Kiyev " bizning suverenimizning abadiy merosi " ekanligi aytildi va ular turli bahonalar bilan muzokaralar uchun qulay shart-sharoitlarni kutib, transferni deyarli 20 yilga kechiktirdilar. Polsha-Turkiya urushi fonida "Abadiy tinchlik" boʻyicha yangi muzokaralar boshlanganida, Polsha tomoni nihoyat shahar "qon toʻkilmasin taslim boʻlmaydi" deb ochiq-oydin ta'kidladi. Kompensatsiya sifatida polyaklarga toʻlov taklif qilindi.

Turklar va tatarlarga qarshi pul va harbiy yordamga muhtoj boʻlgan Polsha tomoni, shuningdek, Kiyevni kuch bilan bosib olish imkoniyatini koʻrmasdan, ular rasman voz kechishga tayyor boʻlgan miqdorni muhokama qilishga rozi boʻldi. Tomonlar Moskva Varshavaga " birodarlik doʻstligi va sevgisi tufayli " toʻlashi mumkin boʻlgan narx boʻyicha uzoq muzokaralarni boshladilar - diplomatlar 1686 yilda toʻlov maqsadini shunday rasmiylashtirdilar. Kiyev uchun savdolashish bir necha oy davom etdi. Dastlab, Moskvaga kelgan Polsha elchilari 4 million zlotiy (800 ming rubl) miqdorini nomladilar, bunga javoban ruslar oʻz narxini, 26 barobar kamroq - 30 ming rublni berishdi. Muzokaralar tomonlar tomonidan diqqat bilan qayd etildi. Ma'lumki, rossiyalik muzokarachi, malika Sofiyaning sevimlisi knyaz Vasiliy Golitsin g'azab bilan Polsha-Litva elchilari Grzymultowski va Oginskiyga ovozini koʻtardi .