Jinsiy istak

Jinsiy istak — bu koʻpayishga qaratilgan biologik instinktlarga asoslangan istaklar va ular bilan bogʻliq tajribalar majmuasi. Bu jinsiy yaqinlik istagini oʻz ichiga oladi, uning talabi va yoʻnalishi genetik xromosomalar toʻplami, miyaning diensefalik qismi, ichki sekretsiya bezlarining rivojlanishi va individual psixo-ijtimoiy tajriba taʼsirida shartli refleks komplekslarining shakllanishi bilan belgilanadi.

Termindan qoʻllanilishi

• Jinsiy istak koʻpincha tabiiy jinsiy ehtiyojlarni qondirish va yorqin hissiy va fiziologik zavq olish uchun kontseptsiyaning bevosita maqsadisiz jinsiy aloqa qilish istagini keltirib chiqaradi.
• Freydning psixoanalizining asosiy tushunchalaridan biri libido boʻlib, jinsiy istakning asosida yotadigan ruhiy energiyaning alohida turi sifatida tushuniladi. Zamonaviy seksologiyada libido atamasi „jinsiy xohish“ ning sinonimi sifatida qoʻllanila boshlandi.

Jinsiy istakning fiziologiyasi va psixologiyasi

Jinsiy aloqa jinsiy gormonlar tomonidan boshqariladi. Sotsiolog I. S. Konning fikricha, , jinsiy jalb qilish insonning quyidagi ehtiyojlarini qondirishga xizmat qiladi :

• Jinsiy qoʻzgʻalishni amalga oshirish orqali erishilgan boʻshashish (boʻshatish). Boʻshashish bilan faqat fiziologik ehtiyojni qondirishga erishiladi, sherigining shaxsiy fazilatlariga deyarli eʼtibor berilmaydi; masturbatsiya ham yengillikka erishishning eng oddiy vositasi boʻlib xizmat qilishi mumkin.
• Jinsiy istak nasl davomiyligini taminlash vositasi.
• Xursandchilik. Juda koʻp hollarda jinsiy aloqalar faqat yoqimli his-tuygʻularni olish uchun amalga oshiriladi. Bunga erishish uchun koʻpincha maxsus texnikalar, rolli oʻyinlar qoʻllaniladi, yangilikka erishish uchun munosabatlarning sharoitlari oʻzgartiriladi, qoʻshimcha sheriklar jalb qilinadi.
• Ong . Jinsiy istak bilan bogʻliq kognitiv harakatlar koʻpincha bolalikda ham amalga oshiriladi.
• Oʻz-oʻzini tasdiqlash. Baʼzida jinsiy aloqaga kirish maʼlum bir jins vakili sifatida oʻz hayotiyligini isbotlash vositasi boʻlib xizmat qiladi. Bu eng oʻsmirlikka xos boʻlib, kattalardagi bunday ehtiyojning mavjudligi, qoida tariqasida, psixologik muammolarning alomatidir.
• Odat . Koʻp marta takrorlanadigan jinsiy harakatlar qatʼiy harakatlar shaklini (FFA) tashkil qiladi va ularning bajarilishi ehtiyojga aylanadi.
• Kompensatsiya. Jinsiy aloqa boshqa faoliyatni, hissiy ochlikni qondirish usullarini almashtirishi mumkin. Bunday shahvoniylik obsesif tabiat bilan ajralib turadi, faqat ehtiyojlarni aniq qondirishga qaratilgan boʻladi.

Yana qarang

• jinsiy faoliyat
• Libido

Adabiyotlar

• Е.П. Ильин „14.2 Половое влечение у мужчин и женщин“,. Пол и гендер, "Мастера Психологии". СПб: Лидер, 2010 — 308—313 bet. 
• К.Э. Изард. Психология эмоций, "Мастера Психологии". СПб: Лидер, 2009. 
• З. Фрейд. Три очерка по теории сексуальности. М: Просвещение, 1990. ISBN 5-09-003787-6. 

Havolalar

• Jinsiy istak Arxivnaya kopiya - Psixoanaliz lugʻatidan (2010) maqola