Jhumpa Lahiri

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Nilanjana Sudeshna -Jhumpa Lahiri 1967-yil 11-iyulda tugʻilgan. U ingliz va yaqinda italyan tilida qisqa hikoyalari, romanlari va insholari bilan tanilgan amerikalik yozuvchi hisoblanadi.

Uning debyut qisqa hikoyalar to‘plami "Maladies tarjimoni „ (1999) badiiy adabiyot bo‘yicha Pulitser mukofoti va PEN/Xeminguey mukofotiga sazovor bo‘ldi va uning 1- romani “The Namesake " (2003) shu nomdagi mashhur filmga nomi berildi.

The Namesake Nyu-York Taymsning taniqli kitobi, Los-Anjeles Tayms kitob mukofoti finalchisi boʻlgan va yirik kinofilmga aylantirilgan. Frank OʻKonnor xalqaro qisqa hikoyalar mukofotini qoʻlga kiritdi, uning ikkinchi romani, The Lowland (2013) esa Man Booker mukofoti va badiiy adabiyot boʻyicha Milliy kitob mukofotining finalchisi boʻldi. 2015-yil 22-yanvarda Lahiri pasttekislik uchun adabiyot bo‘yicha 50 000 AQSh dollari miqdoridagi DSC mukofotini qo‘lga kiritdi Ushbu asarlarida Lahiri Amerikadagi hind-immigrantlar tajribasiga qoʻl urib koʻrdi. 2011-yilda Lahiri Rimga (Italiya) koʻchib oʻtdi va shundan beri ikkita insho kitobini nashr etdi va 2018 yilda oʻzining Dove mi trovo deb nomlangan italyan tilida birinchi romanini nashr etdi, shuningdek , „Pingvinlar“ italyan qisqa hikoyalari kitobini tuzdi, tahrir qildi va tarjima qildi. Qirq xil italyan yozuvchilari tomonidan yozilgan 40 ta italyan qisqa hikoyalari. Yana u oʻzining va boshqa yozuvchilarning ayrim asarlarini italyan tilidan ingliz tiliga tarjima qilgan. 2014-yilda Lahiri Milliy gumanitar fanlar medali bilan taqdirlangan. U 2015-yildan 2022-yilgacha Prinston universitetida ijodiy yozish professori bo‘lgan McIntosh ingliz tili professori va Kolumbiya universitetining Barnard kollejida ijodiy yozuvlar boʻyicha direktorlik lavozimiga koʻtarildi.

shaxsiy hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lahiri Londonda Hindistonning Gʻarbiy Bengal shtatidan kelgan hindistonlik muhojirlarning qizi boʻlib tugʻilgan. U 3 yoshida oilasi Qoʻshma Shtatlarga koʻchib oʻtdi; Lahiri amerikalikman deydi. Lahiri Rod -Aylend shtatining Kingston shahrida katta boʻlgan, u yerda otasi Amar Lahiri Rhode Island universitetida kutubxonachi boʻlib ishlagan; „Uchinchi va oxirgi qitʼa“ filmidagi "Interpreter of Maladies" hikoyasining bosh qahramoni undan namuna olingan. Lahirining onasi farzandlarining bengal merosini bilib ulgʻayishini xohlardi va uning oilasi Kalkutta (hozirgi Kalkutta)dagi qarindoshlarinikiga tez-tez tashrif buyurib turardi.

Lahiri 2013 yil

2013-yil sentabrida uning "Tepaliklar" romani Man Booker mukofoti uchun nomzodlar ro‘yxati qatorida edi. Oxir-oqibat Eleanor Cattonning „ Luminaries“ kitobiga kirdi. kelgusi oyda u badiiy adabiyot boʻyicha Milliy kitob mukofoti uchun ham uzoq roʻyxatga kiritildi va 2013-yil 16-oktabrda finalchi ekanligi maʼlum boʻldi. Biroq, 2013-yil 20-noyabrda u Jeyms Makbraydga va uning "Yaxshi lord qush" romaniga ushbu mukofot uchun imkoniyatni boy berdi.

Televizion[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lahiri HBO telekanalining In Treatment dasturining 3-mavsumida ishlagan. Oʻsha mavsumda Hindistondan Qoʻshma Shtatlarga koʻchib oʻtgan va qaygʻu va madaniyat zarbasi bilan kurashayotgan beva ayol Sunil ismli qahramon tasvirlangan. Garchi u ushbu epizodlarda yozuvchi sifatida eʼtirof etilgan boʻlsa-da, uning roli koʻproq bengaliyalik erkak Bruklinni qanday qabul qilishi mumkinligi haqida maslahatchi boʻlgan.

Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 1993 yil — Henfild jamgʻarmasining TransAtlantika mukofoti
  • 1999 yil — O. Genri mukofoti „Maladies tarjimoni“ qissasi uchun
  • 1999 yil — PEN/Xeminguey mukofoti (Yilning eng yaxshi fantastika debyuti) „Bemorlar tarjimoni“ uchun
  • 1999 yil — „Kasalliklar tarjimoni“ Amerikaning eng yaxshi qisqa hikoyalaridan biri sifatida tanlandi
  • 2000 yil — Amerika sanʼat va adabiyot akademiyasining Addison Metkalf mukofoti
  • 2000 yil — „Uchinchi va oxirgi qitʼa“ Amerikaning eng yaxshi qisqa hikoyalaridan biri sifatida tanlandi
  • 2000 yil — "Nyu-Yorker" jurnalining Maladies tarjimoni" uchun yilning eng yaxshi debyuti.
  • 2000 yil — „Kasalliklar tarjimoni“ debyuti uchun badiiy adabiyot boʻyicha Pulitser mukofoti
  • 2000 yil — Jeyms Beard Jamgʻarmasining MFK Fisher „ Oziq va sharob“ jurnalida „Hind taomlari“ uchun taniqli yozuvchi mukofoti
  • 2002 yil — Guggenxaym stipendiyasi
  • 2002 yil — „Hech kimning ishi“ Amerikaning eng yaxshi qisqa hikoyalaridan biri sifatida tanlandi
  • 2008 yil — „Oʻrganilmagan Yer“ uchun Frank OʻKonnor xalqaro qisqa hikoyalar mukofoti
  • 2009 yil — „Oʻrganilmagan Yer“ uchun Osiyo Amerika adabiy mukofoti
  • 2009 yil — Premio Gregor fon Rezzori xorijiy fantastika uchun italyan tiliga „Oʻrganmagan Yer“ („Una nuova terra“), Federika Oddera (Guanda) tomonidan tarjima qilingan.
  • 2014 yil — Janubiy Osiyo adabiyoti uchun DSC mukofoti pasttekislik uchun
  • 2014 yil — Milliy gumanitar fanlar medali
  • 2017 yil — Pen/Malamud mukofoti

Kitoblar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • In altre parole (Italyancha) (2015) (Ingliz tilidagi tarjimasi Boshqa soʻzlar bilan nashr etilgan, 2016)
  • Il vestito dei libri (Italyancha) (inglizcha tarjimasi "Kitoblar kiyimi" nomi bilan nashr etilgan, 2016)
  • O‘zim va boshqalarni tarjima qilish (2022)

Insholar, hisobotlar va boshqa hissalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Sehrli bochka: Bernard Malamud, Farrar, Straus va Giruning hikoyalari (kirish), 2003 yil iyul.
  • „Pazandachilik darslari: uyga uzoq yoʻl“ (2004 yil 6 sentyabr, The New Yorker)
  • Malgudi kunlari (kirish) RK Narayan, Penguin Classics, 2006 yil avgust.
  • Shtat boʻyicha „Rhode Island“: Amerikaning panoramik portreti, Mett Vayland va Shon Uilsi tomonidan tahrirlangan, Ecco, 2008 yil 16 sentyabr
  • „Improvizatsiya: Guruch“ (2009 yil 23 noyabr, The New Yorker)
  • „Mulohazalar: adabiy shogirdlikdan eslatmalar“ (2011 yil 13 iyun, The New Yorker)
  • Vaqtning toʻxtatilishi: Saymon Dinnershteyn va Fulbrayt triptixiga oid mulohazalar Daniel Slager tomonidan tahrirlangan, Milkweed nashrlari, 2011 yil 14 iyun.
  • [1]

Tarjimalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Ties (2017), Domeniko Starnonening Lacci asarining italyan tilidan tarjimasi
  • Trick (2018), italyan tilidan Domeniko Starnonening Scherzetto tarjimasi
  • Ishonch (2021), Domeniko Starnonening Confidenza asarining italyan tilidan tarjim

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Title in the online table of contents is „In translation“.