Jana Buqtirma
Jana Buqtirma (qozoqcha: Жаңа Бұқтырма) — Qozogʻistonning Sharqiy Qozogʻiston viloyati Ziryanov tumanidagi qishloq. Yangi-Buqtirma posyolka boshqarmasining maʼmuriy markazi. Tuman markazi Ziryanovsk shahridan 56 km gʻarbda joylashgan.
Fizik-geografik xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ust-Kamenogorskdan 101 km uzoqlikda, Janubiy Oltoy togʻ tizmasi yaqinida Buqtirma suv omborining oʻng qirgʻogʻida joylashgan.
Iqlimi keskin kontinental. Yozda havo oʻrtacha 23° S gacha qiziydi, iyul oʻrtalarida suvning harorati 28-30° S ga yetishi mumkin.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Qishloqning sobiq nomi — Ust-Buqtirma. Qishloqning "sanoat" tarixi. Jana Buqtirma 20-asr oʻrtalarida, yaʼni 50-yillarning oxirlarida boshlangan. Qishloq yaqinida yuqori sifatli loy va ohaktosh konlari topilgan. 1961-yildayoq u yerda sement zavodi qurilayotgan edi. 10 yil o'tgach, butun mamlakat "Ust-Kamenogorsk sement" tushunchasini bildi. Mahalliy zavodning mahsulotlari Moskvadagi Olimpiya inshootlari, Balakovo atom elektr stantsiyasi, Kiev, Xarkov metro liniyalarini yotqizishda, Medeo baland tog' konki maydonini qurishda ishlatilgan.
Korxonaning jadal rivojlanishi butun qishloqning gullab-yashnashiga xizmat qildi:shu bilan birga qishloqda kasalxona, kutubxona, maktab, bolalar bog'chalari qurildi, aholi yorug'lik manbai va issiqlik stansiyalari bilan ta'minlandi. Diqqatga sazovor joyida - Jana Buqtirma markazida favvora paydo bo'ldi. Bundan tashqari, aholi punkti 1975-yilda trolleybus harakatini yo'lga qo'yganligi sababli mutaxassislar doiralarida noyob sifatida tanildi[1][2], bu nafaqat viloyat markazi Ust-Kamenogorsk, balki boshqa koʻplab yirik shaharlarni ham qamrab oldi.
SSSR parchalanishi bilan qurilish hajmi pasaydi, lekin sementga boʻlgan talab pasaymadi, zavod toʻxtamadi va ishlashda davom etaverdi. Chunki milliy valyuta, davlat siyosati tufayli, juda qadrsizlanib qolgan edi. Keyinchalik ishchilarga naturada ish haqi berildi (tovarga almashtirilgan kuponlar). Qishloqning barcha hududlari rivojlanishda davom etdi. Isitish va issiq suv, gulzorlardagi lolalar, favvoralar, shaharni koʻrkiga koʻrk qo'shib turgani bundan mustasno emas.
Jana-Buqtirma posyolkasi tarkibiga, shuningdek , "Blue Bay" dam olish maskani, Berezovka va Aleksandrovka qishloqlari kiradi.
Aholi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1999-yilda qishloq aholi soni 6270 kishini tashkil (2928 erkak va 3342 ayol) etardi[3]. 2009-yilgi aholini ro'yxatga olish ma'lumotlariga ko'ra, qishloqda 5591 kishi (2593 erkak va 2998 ayol) istiqomat qilishgan[3].
Din[tahrir | manbasini tahrirlash]
Qishloqda masjid va cherkov bor.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Коссой Ю. М. Городской электрический транспорт в России, СССР и РФ. Энциклопедический справочник. — Н. Новгород: Штрих-Н, 2007. — С. 368 — ISBN 978-5-91099-009-2
- ↑ „Новая Бухтарма — TransPhoto“. 2014-yil 13-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 8-oktyabr.
- ↑ 3,0 3,1 „Итоги Национальной переписи населения Республики Казахстан 2009 года“. Агентство Республики Казахстан по статистике. 2013-yil 13-mayda asl nusxadan arxivlangan.