Guruch va no‘xat
Guruch va noʻxat (inglizcha: rice and peas) ― yoki noʻxat va guruch Karib dengizidagi anʼanaviy taomdir. Noʻxat odatda kaptar noʻxatidir, lekin ular koʻpincha loviya[1] bilan almashtiriladi va ovqat koʻpincha echki goʻshti karri bilan tortiladi[2]. 1961-yilda tilshunos va leksikograf Frederik J. Cassidy taʼkidladiki, taom Yamayka ramzi sifatida tilga olingan[3].
Anglo-Kariblar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Guruch va noʻxat Bagama orollari, Yamayka, Barbados va boshqa ingliz tilida soʻzlashuvchi Karib dengizi orollari oshxonalarining asosidir. Bagama orollarida u peac nʼ rice sifatida tanilgan, shuning uchun Bagam qoʻshigʻining nomi „Mama Donʼt Want No Peas anʼ Rice anʼ Cocoanut Oil“ shundan olingan. Taom guruch va loviya, kaptar noʻxati yoki noʻxat kabi mavjud dukkaklilardan tayyorlanadi. Donni dukkaklilar bilan birlashtirganda „toʻliq protein“ hosil boʻladi: inson ratsionida zarur boʻlgan toʻqqizta muhim aminokislotalarning har birining yetarli qismini oʻz ichiga olgan oqsil manbai.
Noʻxat qalampir urugʻi va sarimsoq bilan pishirilgunga qadar qaynatiladi. Keyin guruch bilan birga skotch bonnet qalampiri, kekik, piyoz, maydalangan zanjabil va Hindiston yongʻogʻi suti qoʻshiladi va pishganicha qaynatiladi.
Retseptlarning oʻzgarishi tuz oʻrniga tuzlangan choʻchqa yoki mol goʻshtidan foydalanishni oʻz ichiga oladi. Tovuq goʻshti, shuningdek, bu taomning gayan variantlarida ishlatiladi va pishirilgan guruch sifatida tanilgan. Bu taomga lazzat qoʻshadi va qoʻshimcha proteinga boʻlgan ehtiyojni kamaytiradi.
Guruch va noʻxat, yakshanba kuni klassik tushlik taomidir, odatda tovuq, mol goʻshti, qoʻzichoq yoki choʻchqa goʻshti yoki qisqichbaqalar yoki qisqichbaqa kabi baliq yoki dengiz mahsulotlari bilan birga beriladi. Kabutar noʻxati yoki gungo noʻxati Rojdestvo bilan bogʻliq.
AQSH[tahrir | manbasini tahrirlash]
Jumping Jon — Qoʻshma Shtatlar janubida qora koʻzli noʻxat (yoki dala noʻxati) va guruch, toʻgʻralgan piyoz va toʻgʻralgan choʻchqa goʻshtidan iborat taom.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Булавин В.И.. Ямайка. "Мысль", 1968 — 46 bet.
- ↑ Millicent Taffe. The Original Jamaican Rice and Peas Recipe. Booktango, 2013 — 2 bet. ISBN 978-1-4689-2555-5.
- ↑ Higman, B. W. „4. Jamaica Coat of Arms“,. Rice and Beans: A Unique Dish in a Hundred Places, Livia Barbosa Richard Wilk: , London, New York: Berg, 2013. ISBN 978-1-84788-905-8.