Gulchehra Sulaymoniy

Gulchehra Sulaymoniy
Tavalludi	1-yanvar 1928-yil Buxoro, SSSR
Vafoti	5-aprel 2003-yil Dushanbe, Tojikiston
Ijod qilgan tillari	tojik tili
Fuqaroligi	SSSR, Tojikiston
Faoliyat yillari	1945—2003
Ilk asari	1977-yil

 Gulchehra Sulaymoniy (tojikcha Gulchehra Sulaymoniy; 1-yanvar 1928-yil, Buxoro — 5-aprel 2003-yil) — tojik va sovet shoirasi, SSSR Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi (1957-yildan), Rudakiy nomidagi Tojikiston Davlat mukofoti laureati (1977-yil).

Biografiyasi

Peyrav Sulaymoniyning qizi, shoira, an'anaviy tojik she'riy o'lchovlarining islohotchisi.

1943-yilda Buxoro ayollar pedagogika bilim yurtini, keyin 1947-yilda Buxoro pedagogika institutini tamomlagan. Bir muddat shahardagi umumta’lim maktablarida dars berdi. Bir yil o'tgach, u Dushanbega ko'chib o'tdi va u yerda pedagogika maktabida tojik tili va adabiyotidan dars berdi. Keyin u davlat nashriyotida ishladi. 1951-yilda “Pioneri Tojikiston” (hozirgi “Anboz”) bolalar nashriyotiga, 1952-yilda “Mash’al” jurnaliga bo‘lim mudiri etib tayinlandi. 1954-yildan Tojikiston Davlat nashriyotining bolalar adabiyoti bo‘limini boshqargan. 1960—1970-yillarda “Sadoi Sharq” adabiy jurnalida bo‘lim mudiri, “Maorif” respublika nashriyotida bolalar adabiyoti bo‘limi mudiri, o‘n yildan ortiq vaqt davomida nashriyot muharriri o‘rinbosari lavozimlarida ishlagan. „Zanoni Tojikiston“ („Tojikiston ayollari“) ijtimoiy-siyosiy jurnali mudiri boʻlgan. Gulchehra Sulaymoniy 2003-yil 5-aprelda vafot etdi va „Sari Osiyo“ qabristoniga dafn etildi.

Ijodi

Gulchehra Sulaymoniy XX asrning ikkinchi yarmida tojik bolalar sheʼriyatining rivojlanishida katta rol oʻynadi. G. Sulaymoniy bolalar shoiri bo'lib, uni "Tojik Agniya Barto" deb atashadi — Tojikistonning bir necha avlodini yoddan biladigan bolalar uchun mehr bilan yaxshi she'rlar yozadigan shoira. Uning 20 ta she'riy to'plami nashr etilgan, ulardan 15 tasi bolalarga bag'ishlangan. 1976-yilda “Sebi hubon” (“Olma Hubon”) va “Chil koʻkuli bozigar” (“Qirq oʻynoqi oʻrim”) she’riy to‘plamlari uchun respublika bolalar yozuvchilari orasida Rudakiy nomli Davlat mukofotining birinchi laureati bo‘ldi. Tinimsiz jamoat faoliyati va tojik adabiyoti rivojidagi ulkan xizmatlari uchun u “Xalqlar do‘stligi” ordeni bilan taqdirlangan, shuningdek, „Tojikiston xalq shoiri“ faxriy unvoni bilan taqdirlangan. U dunyoning turli xalqlarining taniqli adiblari asarlaridan turkum she’rlarni tojik tiliga tarjima qilish bilan shug‘ullangan va tojik kitobxonlarini xorijiy mamlakatlar xalqlarining badiiy asarlari bilan tanishtirgan. Jumladan, uning tarjimalarida Agniya Barto, Samuil Marshak, Sergey Mixalkov, Edi Ognetsvet, Silva Kaputikyan, Yanina Dyagutite, Xonumon Alibeyli, Quddus Muhammadiy, Qayum Tangriquliyev va boshqa ko‘plab ijodkorlar she’riyati e’tirof etilgan.

Mukofotlari

• Xalqlar do'stligi ordeni
• "Mehnat jasorati uchun" medali (1960-yil 7-mart) — Xalqaro xotin-qizlar kunining 50 yilligiga bag'ishlangan va Sovet Ittifoqi ayollarining kommunistik qurilishdagi faol ishtiroki va Sovet davlati oldidagi yoshlarni tarbiyalashdagi xizmatlari uchun
• Rudakiy nomidagi Tojikiston Davlat mukofoti (1977-yil)
• Tojikiston SSR Oliy Soveti Prezidiumining Faxriy diplomi

Tanlangan asarlari

• “Imruz id” (“Bugun bayram”, 1957),
• "Du beh olu" ("Ikki olxo'ri ko'chati", 1962),
• "Nargis" (1966),
• "Charxo'falak" ("Karusel", 1971),
• "Aspak" ("Konek", 1972),
• “Chil ko’kuli bozigar” (“Qirq o’ynoqi o’rim”, 1973),
• "Sebi Hubon" ("Olma Hubon", 1974),
• “Shadday marhon” (“Marjon ip”, 1976),
• "Ilhom" ("Ilhom", 1977),
• "Ranginkamon" ("Kamalak", 1979),
• “Nihol” (“Nihol”, 1979),
• "Ayomi gulu lola" ("Lolalar gullash vaqti keldi", 1982),
• «Taronahoi oftobi» («Quyoshli qo‘shiqlar», 1984),
• "Kurtay chakan" ("Kiyim chakan", 1989),
• "Sicharog" ("O'ttiz chiroq", 1989),
• “Lolahoi dasti man” (“Qoʻlim lolalari”, 1998)
• "Xazinai Madina" ("Madina xazinasi"),
• "Jo'mai sangin" ("Tosh xalat"),
• "Qissai hirsak" ("Ayiqning sarguzashtlari"),
• “Narav, tiramoh” (“Kuz, ketma”) va boshqalar.

Uning bir qator she’riy to‘plamlari rus, ukrain, moldavan, o‘zbek, belarus, qozoq va boshqa tillarga tarjima qilinib, Moskva, Minsk, Kiyev, Kishinyov, Olma-Ota, Toshkent va boshqa shaharlarda nashr etilgan.