Gottfrid dorixonasi
Gottfrid dorixonasi — Viborgdagi sobiq dorixona binosi. Krasnoarmeiskaya va Progonnaya koʻchalari burchagida, Bozor maydoniga qaragan Vyborg shahrining markazida joylashgan ikki qavatli uy boʻlib, meʼmoriy yodgorliklar roʻyxatiga kiritilgan.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Viborgda tibbiy amaliyot haqida birinchi eslatma XV-asrga toʻgʻri keladi. Biroq, uzoq vaqt davomida shaharda dorixona yoʻq edi: uni ochish uchun Shvetsiya Qirolidan ruxsat olish kerak edi. Finlandiyada birinchi boʻlib qirollik ruxsatini olgan Viborg jarrohi Piter Gotfrid boʻlib, u Qora birodarlar koʻchasidagi shahar devorining qoramol oʻtadigan darvozasida dorixona ochgan. Xuddi shu joyda qurilgan hozirgi ikki qavatli bino XVIII-asrga tegishli.
XIX-asrning oxirida Viborg qayta qurildi. Tosh shahar va Shoxli qal’a istehkomlari buzib tashlandi; barbacan va qoramol oʻtadigan darvozadan Dumaloq minora qoldi, u dorixona binosi bilan birga yangi Bozor maydonining chetida joylashgan edi. Qayta rejalashtirish munosabati bilan dorixona binosi 1880-yilda meʼmor F. Patsius loyihasi boʻyicha va 1884-yilda meʼmor Y. A. Arenberg loyihasi boʻyicha qayta qurildi va kengaytirildi. Shimol mamlakatlari bankiga ulangan dorixonaning Neorenessans davri fasadi, hatto, rekonstruksiya qilinganidan keyin ham, maydon shakllanishidan ancha oldin rivojlangan eski koʻcha tartibini eslatuvchi egri chiziqni saqlab qoldi. Apteka fasadi yoʻnaltirilgan shahar devorining yana bir eslatmasi — Bozor maydonining gʻarbiy burchagidagi sobiq istehkomlar chizigʻi boʻylab rangli granit qoplamasidir.
Finlandiyadagi eng qadimgi dorixona binosi Sovet-Fin urushlarigacha (1939-1944) oʻz ishini bajarib turgan. Piter Gottfrid 1689-1698-yillarda dorixonani saqlab qoldi, keyinchalik egalari oʻzgardi. Dorixonaning soʻnggi egasi Hilda Yaatinen xojaligini urush voqealari tufayli Xelsinkiga koʻchirdi, u yerda hali ham Runeberg koʻchasida dorixona mavjud[1][2].
Hozirda Viborgdagi dorixona binosining birinchi qavatida Nord-West restorani joylashgan, ikkinchi qavati esa turar joy sifatida ishlatiladi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Viborg i okrestnosti. Kratko i interesno / Red. L. G. Kalinina. — Viborg: IPK „NP-Print“, 2018. — 56 s.
- ↑ „Текст под первым изображением: Karjaportinkatu 17, where resided the oldest pharmacy in Finland“. 2020-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 27-oktyabr.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Выборг и окрестности. Кратко и интересно. Выборг: ИПК «НП-Принт», 2018.
- Кепп Е.Е.. Выборг. Художественные достопримечательности. Выборг: «Фантакт», 1992.