Ganja darvozasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Ganja darvozasi (ozarbayjoncha: Gəncə qapısı, armancha: Գանձակի դարպաս) – Ozarbayjonning Shusha shahri Shusha qalʼasining asosiy uchta darvozalaridan biri boʻlib, qalʼaning shimoliy tomonida joylashgan[1]. Qolgan ikkita darvoza Iravan darvozasi va Ağoğlan darvozasi.

Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ganja darvozasi, Shusha
Ganja darvozasi, Shusha

Xonlik davridagi oʻrta asr shaharsozlik anʼanalariga muvofiq Shusha qalʼasi devorlari toʻrtta darvozadan iborat boʻlgan. Asosiy darvoza shimolga, Ozarbayjonning Ganja shahriga olib boradigan yoʻlga qaragan va shuning uchun ham Ganja darvozasi deb nomlangan. Gʻarbiy darvoza gʻarbiy hududlarga, shu jumladan, Eron Irivan xonligiga qaragan va shuning uchun Irivan darvozasi deb nomlangan. Qolgan ikkita darvoza atrofdagi togʻli qishloqlarga qarata qurilgan. Shushaning ichki qal’asi Ganja darvozasi yaqinidagi choʻqqida joylashgan edi[2]. Ganja darvozasi meʼmoriy ahamiyatga ega boʻlib, XVIII asr Shusha davlat tarixiy-meʼmoriy qoʻriqxonasining boshqa muhim 279 atributlari qatorida tez-tez tilga olinadi[3][4].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qal’a va shahar Togʻli Qorabogʻ muxtor viloyati tarkibiga kirgan. 1992-yil 8-may kuni Shusha jangidan soʻng, 2020-yil 8-noyabrgacha Ozarbayjon Qurolli Kuchlari 3 kunlik jangida shahar qaytarib olinganidan keyin oʻz-oʻzini respublika deb eʼlon qilgan Togʻli Qorabogʻ respublikasi nazoratiga oʻtgan[2][5].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „ДРЕВНИЙ ГАРАБАГ“. Qaraldi: 2010-yil 9-avgust.
  2. 2,0 2,1 „Karabakh Foundation - Shusha“. 2010-yil 4-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 9-avgust.
  3. „Abidələrin siyahısı (Şuşa)“. 2011-yil 6-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 9-avgust.
  4. „Gündəm - İctimai-siyasi təşkilatlar qara ildönümlə bağlı tədbirlər keçirəcək“. 2010-yil 9-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 9-avgust.
  5. „Ministry of Culture - Shusha city“. Qaraldi: 2010-yil 9-avgust.