Kontent qismiga oʻtish

Foydalanuvchi:Super-M-writer/qumloq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Muazzez İlmiye Çığ
Tavalludi
Muazzez İlmiye İtil

20 June 1914
Fuqaroligi Turk
Taʼlimi Ankara University
Kasbi Arxeolog, shumerolog, assirolog, yozuvchi
Turmush oʻrtogʻi M. Kemal Çığ

Muazzez İlmiye Chig (niki Itil; 1914-yil 20- iyunda tugʻilgan) — shumer sivilizatsiyasini oʻrganishga ixtisoslashgan turk arxeologi, shumerologi, assiriologi, yozuvchisi va bir asrdan ko'proq umr ko'rgan olimi. U 2006-yilda oʻzining kitobida arab ayollari kiyadigan roʻmol musulmon dunyosida paydo boʻlmagani, aslida besh ming yil avval taqilgani haqidagi soʻzlari bilan musulmon olamida bahs-munozaralarga sabab boʻldi va jahon ommaviy axborot vositalarida 2006-yilda keng yoritilgan edi.

Erta hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Çığning ota-onasi Qrim tatarlaridan bo'lib, uning ham otasi ham onasi Turkiyaga ko'chib kelishgan, otasi tomon Merzifon shahriga, onasi tomon esa shimoli-g'arbiy Bursa shahriga-oʻsha paytda Usmonlilar imperiyasining yirik mintaqaviy maʼmuriy markazi, Turkiyaning yirikligi boʻyicha toʻrtinchi o'rinda turuvchi hududiga joylashishgan. [1]

Yoshlik davri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yana bir shimoli-g‘arbiy shahar Eskishehirda qariyb besh yil bolalarni o‘qitganidan so‘ng, Chig 1936 yilda Anqara universitetining Hittitologiya bo‘limida o‘qishni boshladi. Uning ustozlari orasida Xettlar madaniyati va tarixi davrning eng ko‘zga ko‘ringan ikki nafar olimlari, Gans Gustav Guterbok va Benno Landsberger,Ikkinchi jahon urushini Turkiyada professor sifatida o‘tkazgan [Germaniyadagi Yahudiylar tarixi|Germaniya-Yahudiy]] qochqinlar Gitler davri ustozi bor edi. .[2]

1940 yilda ilmiy darajani olganidan so'ng Chig' Istanbul arxeologiya muzeylarini o'z ichiga olgan uchta muassasadan biri bo'lgan Qadimgi Sharq muzeyida chix yozuvi bo'yicha rezident mutaxassis sifatida o'n yillik faoliyatini boshladi planshetlar, ulardan minglablari tarjima qilinmagan va muassasa arxivida tasniflanmagan holda saqlangan. Keyingi yillarda uning planshetlarni ochish va nashr etishdagi sa’y-harakatlari tufayli muzey Yaqin Sharq tillari o‘quv markaziga aylandi, unda dunyoning barcha burchaklaridan qadimgi tarix tadqiqotchilari qatnashdi.[2]

  1. „Muazzez Çığ stands among the world's best Sumerologists“ (2008-yil 15-noyabr).
  2. 2,0 2,1 english/domestic/10362169.asp?scr=1 "Muazzez Chiğ dunyodagi eng yaxshi shumerologlar qatorida turibdi" (Hurriyet Daily News, 2008 yil 14 noyabr)