Anqara universiteti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Anqara universiteti
Fakultetlar 1,639

Anqara universiteti ( turkcha: Ankara Üniversitesi ) Turkiyaning poytaxti Anqara shahridagi davlat universitetidir. Bu 1923-yilda respublika tashkil topganidan keyin Turkiyada tashkil etilgan birinchi oliy oʻquv yurti hisoblanadi.[1]

Universitetda 40 ta kasb-hunar dasturlari, 120 ta bakalavriat dasturlari va 110 ta magistratura dasturlari mavjud.[2]

1940-yillarda Anqara universiteti kampusi
1940-yillarda Anqara universiteti huquq fakulteti
1940-yillarda Anqara universiteti gumanitar fanlar fakulteti
Anqara universiteti kampusi

Anqara universiteti Turkiyaning birinchi prezidenti Mustafo Kamol Otaturk tomonidan asos solingan.

Anqara universiteti fakultetlari:

  • Siyosatshunoslik fakulteti (1859). Fakultet 1859-yilda jamoat kolleji sifatida tashkil etilgan va tashkil etilganidan beri bir qator o'zgarishlarni boshdan kechirgan. U Ichki Ishlar Vazirligiga qarashli Mekteb-i Mulkiye-i Sahane nomini oldi, lekin 1918 yilda Maorif Vazirligi qoshidagi Mekteb-i Mulkiye nomiga o'zgartirildi. Respublika tashkil etilgandan keyin Otaturkning iltimosiga binoan maktab Anqaraga ko'chirildi va Siyosat fanlari maktabi deb nomlandi. 1950-yil 23-martda maktab Anqara universiteti qoshida “Siyosiy fanlar fakulteti” sifatida tashkil etildi. [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (May 2020)">iqtibos kerak</span> ]
  • Davlat boshqaruvi, mehnat iqtisodiyoti, biznes boshqaruvi va xalqaro munosabatlar . [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (May 2020)">iqtibos kerak</span> ]
  • Huquq fakulteti (1925)[3]
  • Til, tarix va geografiya fakulteti (1935)[4]
  • Fan fakulteti (1943)[5]
  • Tibbiyot fakulteti (1945)[6]
  • Veterinariya fakulteti (1842)[7]
  • Ilohiylik maktabi 1949 yilda tashkil etilgan [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (May 2020)">iqtibos kerak</span> ]
  • 1960 yilda farmatsiya maktabi[8]
  • 1977 yilda fakultetga aylangan stomatologiya maktabi (1963)[9]
  • Pedagogik fanlar fakulteti 1965 yil [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (May 2020)">iqtibos kerak</span> ]
  • ILEF nomi bilan ham tanilgan Aloqa fakulteti 1965 yilda tashkil etilgan[10]
  • Chanqiri o'rmon xo'jaligi fakulteti va sog'liqni saqlash ta'limi fakulteti 1996 yilda ta'limga ochildi. [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (May 2020)">iqtibos kerak</span> ]
  • Tasviriy san’at fakulteti 2015 yil. Anasayfa
  • Amaliy fanlar fakulteti 2015[11]
  • Ochiq va masofaviy ta’lim fakulteti (2020)[12]

Maktablar:

  • Qishloq xo'jaligi texnologiyalari instituti 1933 yilda tashkil etilgan.
  • Til va tarix - geografiya maktabi 1935 yilda tashkil etilgan.
  • Siyosiy fanlar maktabi (1859 yildan buyon Mekteb-i Mulkiye nomi bilan davlat boshqaruvchilarini tayyorlagan, keyinchalik Anqaraga koʻchirilgan) Otaturkning koʻrsatmasi bilan 1936 yil.
  • Tibbiyot va fan maktablari 1940-yillarda tashkil etilgan.

Tadqiqot, amaliy va ta'lim markazlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anqara universitetida 41 ta tadqiqot, tatbiq va ta’lim markazlari mavjud.[13]

  • Turk va xorijiy tillar tadqiqot va tatbiq markazi TÖMER 1984 yilda tashkil etilgan. 2014 yilga kelib TÖMER butun Turkiya bo'ylab 11 ta filialiga va Anqaradagi markaziy ofisiga yetdi. TÖMERda oʻqitiladigan tillar qatoriga turk, ingliz, nemis, fransuz, ispan, italyan, rus, yapon, zamonaviy yunon, golland, bolgar, xitoy, usmonli, arab, polyak va Markaziy Osiyo turkiy respublikalari tillari kiradi. Ushbu tillar ro'yxati doimiy ravishda o'zgarib turadi.[14]
  • Anqara universiteti Kreiken rasadxonasi . Observatoriya qurilishi 1959 yilda boshlangan. 1963 yilda Xalqaro astronomiya konferentsiyasida rasman ochildi. Rasadxonada ilmiy faoliyat bilan bir qatorda bolalar, maktab o'quvchilari va talabalar uchun ma'rifiy tadbirlar o'tkaziladi. Muhim astronomik voqealar sodir bo'lganda, rasadxona kuzatuvlardan jamoatchilikka foydalanish imkonini beradi.[15]
  • Anqara Universiteti Ayollar muammolarini o'rganish va qo'llash markazi (KASAUM) ayollarning jamiyatdagi roli va muammolarini, shuningdek, gender muammolarini o'rganish va muhokama qilishga qaratilgan tadqiqot va ta'lim dasturlarini tashkil qiladi. Tadqiqotni qoʻllab-quvvatlash va rivojlantirish maqsadida “Ayollar tadqiqoti” magistratura dasturi 1996 yilda ochilgan.[16]
  • Anqara Universiteti Kichik tadbirkorlik tadqiqot va amaliy markazi (KIGAUM) kichik tadbirkorlik faoliyatini boshlash va qo'llab-quvvatlash bilan bog'liq muammolar bo'yicha tadqiqot olib boradi. Markaz akademiklar va tadbirkorlar uchun ta’lim dasturlarini tashkil etadi, mahalliy va xalqaro ilmiy va amaliy markazlar bilan hamkorlik aloqalarini yo‘lga qo‘yadi, maqola va kitoblar nashr etadi, akademiklar, biznes, davlat tuzilmalari va keng jamoatchilikni tadbirkorlik bilan bog‘liq mavzularda xabardor qiladi.[17]
  • Anqara universiteti masofaviy ta'lim markazi kollej yoki oliy ma'lumot olish hamda masofaviy kurslarda qatnashish imkoniyatini beradi.[18]
  • Anqara universiteti Supero'tkazuvchanlikni tadqiq qilish bo'yicha mukammallik markazi (CESUR) o'ta o'tkazuvchanlikni tadqiq qilish bo'yicha ishlaydi, o'ta o'tkazuvchan simlar, lentalar va amaliy o'ta o'tkazuvchanlik texnologiyalarini qo'llashda ishlatilishi mumkin bo'lgan yupqa plyonkalarga e'tibor qaratadi. Asosiy e'tibor MgB2, BSCCO va YBCO materiallarini tadqiq qilishga qaratilgan.[19]
  • Anqara universiteti Yevropa tadqiqot markazi (ATAUM) Yevropa Ittifoqi (Yevropa Ittifoqi), unga aʼzo davlatlar va Turkiya-Yevropa Ittifoqi munosabatlari haqidagi bilim va tushunchalarni rivojlantirish uchun tashkil etilgan fanlararo tadqiqot va oʻquv markazidir. U 1987 yilda, Turkiya Yevropa hamjamiyatiga a'zolik uchun ariza bergan yili tashkil etilgan.[20]
  • Anqara universiteti Zilzilalar tadqiqot markazining maqsadi Anqara va uning atrofida, shuningdek, butun Turkiyada seysmik faollikni mustaqil tadqiqot qilishdan iborat.
  • Anqara universiteti Psixiatrik inqiroz tadqiqot va qo'llash markazi (PKUAM) 1987 yil 27 oktyabrda tashkil etilgan. Markaz psixiatrik inqirozlar va ularning oldini olish, o'z joniga qasd qilish va uning oldini olish bo'yicha tadqiqotlarni tashkil etadi. PKUAM - Jahon sog'liqni saqlash tashkilotining ma'lumot agenti.[21]
  • Anqara universiteti miya tadqiqot markazi (AU-BRC) 2009-yil 21-mayda tashkil etilgan. U inson miyasini o'rganish bilan bog'liq tadqiqot va ilmiy tadbirlarni tashkil qiladi. Bu yerda tilshunoslik, psixiatriya, nevrologiya, fiziologiya, elektrotexnika kabi soha olimlari hamkorlikda ishlamoqda.[22]
  • Anqara universiteti Lotin Amerikasi tadqiqot va amaliy markazi (LAMER) 2009 yilda ochilgan va Lotin Amerikasida sodir bo'lgan iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy va madaniy masalalar bo'yicha tadqiqotlar bilan shug'ullanadi. Markaz tadqiqotchilari Lotin Amerikasi taraqqiyotini sinchiklab o‘rganib, Lotin Amerikasi davlatlarining ijobiy tajribasini Turkiyaga tatbiq etish imkoniyatlarini tahlil qilmoqda. LAMERning boshqa maqsadlari Lotin Amerikasi muammolari bo'yicha mutaxassislarni o'qitish; tadqiqot sohasida hujjatlar, kitoblar va boshqalarni to'plash; konferentsiyalar va ma'rifiy tadbirlarni o'tkazish va Lotin Amerikasi mintaqasidagi konsolatlar, muzeylar, tijorat tashkilotlari va boshqalar bilan aloqalarni o'rnatish va qo'llab-quvvatlash.[23]
  • Anqara universiteti Bolalar madaniyatini o'rganish markazi (ÇOKAUM) 1994 yilda prof. Doktor Bekir Onur. Markaz psixologiya, sotsiologiya, antropologiya, tarix, aloqa, sog'liqni saqlash va boshqa sohalar mutaxassislarini birlashtiradi. CHOKAUMning vazifalari bolalar madaniyati sohasida tadqiqotlarni tashkil etish va o'tkazish; Turkiyada va xorijda konferensiyalar va boshqa ilmiy tadbirlarni tashkil etish va ishtirok etish; bolalar madaniyati va bu boradagi tadqiqotlar natijalari haqida mutaxassislar va jamoatchilikni xabardor qilish.[24]
  • Anqara universiteti Janubiy Sharqiy Yevropa tadqiqot markazi (GAMER) 2009 yilda tashkil etilgan. Geografik jihatdan Janubi-Sharqiy Yevropa Karpat, Qora dengiz, Egey dengizi va O'rta er dengizi hamda Ion dengizi va Adriatik dengizi o'rtasida joylashgan tumandir. GAMER Janubiy-Sharqiy Yevropa rivojlanishining madaniy, tarixiy, akademik, iqtisodiy va hokazo jihatlari bilan bog'liq mavzularda tadqiqot va ta'lim loyihalarini tashkil qiladi va o'tkazadi. Markaz tegishli masalalar bo'yicha maslahat beradi va ilmiy jurnal chiqaradi.
  • Anqara universiteti Turk geografiyasi tadqiqot markazi (TÜCAUM) 1990 yilda ish boshlagan. Maqsadlari turk geografiyasi bo'yicha tadqiqotlarni tashkil etish va o'tkazish; turk geografiyasiga oid boshqa mamlakatlarda olib borilgan tadqiqotlardan ma’lumotlarni izlash, to‘plash va saqlash; tegishli mavzularda turk tadqiqotlari loyihalarini qo'llab-quvvatlash va Turkiya va uning geografiyasi bilan bog'liq turli materiallar arxivini yaratish va saqlash.[25]
  • Anqara universiteti Siyosiy psixologiya tadqiqot va amaliy markazi (POLPAUM).[26]
  • Anqara universiteti Atrof-muhit fanlari markazi.[27]
  • Anqara universiteti Qarilik tadqiqot va amaliy markazi (YASAM) qarilik muammolari va keksalar farovonligi bilan bog'liq tadqiqot va loyihalarni tashkil qiladi. Markaz keksa yoshdagi odamlarning ijtimoiy, iqtisodiy, salomatlik va psixologik hayot sharoitlariga oid nashrlarni nashr etadi va ularda ishtirok etadi.[28]

Xalqaro istiqbol[tahrir | manbasini tahrirlash]

  Yapon tili va adabiyoti boʻlimi 2020-yil 1-dekabrda Turkiyada yapon tili taʼlimini rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun Yaponiya Tashqi ishlar vazirining maqtov yorligʻi bilan taqdirlandi [29][30]

Taniqli a'zolar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Hasan Reshit Tankut, tarix

Ma'lumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Ankara University Catalog“. www.ankara.edu.tr/. 2021-yil 26-noyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  2. „Student Hand Book“. en.ankara.edu.tr. 2022-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 15-may.
  3. Ozkaya. „Turkey remembers assassinated journo Ugur Mumcu“. www.aa.com.tr (2020-yil 24-yanvar). 2020-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 15-may.
  4. Agency. „Notes of 'Magic Flute' to echo in Ankara and Tarsus“ (en). Daily Sabah (2019-yil 2-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 15-may.
  5. „African nightingale spends lifetime migrating to Turkey“ (en). Hürriyet Daily News. Qaraldi: 2020-yil 15-may.
  6. „'COVID-19 pandemic may ease in two months if measures implemented' - Turkey News“ (en). Hürriyet Daily News. Qaraldi: 2020-yil 15-may.
  7. sabah. „Insect factory in Ankara aims to reduce Turkey's pesticide imports“ (en). Daily Sabah (2019-yil 20-aprel). Qaraldi: 2020-yil 15-may.
  8. KILIÇ. „Young people eye student-friendly projects from mayoral candidates“ (en). Daily Sabah (2019-yil 20-fevral). Qaraldi: 2020-yil 15-may.
  9. Ward. „Dental Operation Center - "Smile with your DOC"“ (en-GB). Fethiye Times (2019-yil 26-oktyabr). 2020-yil 28-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 15-may.
  10. SCF. „Turkish journalist Böken transferred to prison 250 kilometers away from family“ (en-US). Stockholm Center for Freedom (2018-yil 18-iyul). Qaraldi: 2020-yil 15-may.
  11. „Applied Science“. 2016-yil 6-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-sentyabr.
  12. „Uzaktan Eğitim Diploma ve Sertifika Programları“. ankuzef.ankara.edu.tr. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  13. Üniversitesi. „Anasayfa“. Ankara Üniversitesi. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  14. „Anasayfa“. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  15. „Kreiken Observatory“. 2021-yil 26-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 17-iyun.
  16. „Official site of KASAUM“. 2020-yil 17-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  17. Yenertürk. „Anasayfa“. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  18. „Ankara Üniversitesi - Uzaktan Eğitim Merkezi“. 2014-yil 19-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 17-iyun.
  19. „Center of Excellence for Superconductivity Research“. 2015-yil 23-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 17-iyun.
  20. „Official site of Ankara University European Research Center“. 2014-yil 11-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  21. Yenertürk. „Kriz Merkezi Website“. 2014-yil 21-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  22. „Brain Research Center“. 2015-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 17-iyun.
  23. „Anasayfa“. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  24. Yenertürk. „Anasayfa“. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  25. Yenertürk. „Anasayfa“. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  26. (turkcha)Ankara University Research and Application Center on Political Psychology. (Wayback Machine saytida 2019-03-04 sanasida arxivlangan)
  27. „Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi - Ankara Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi“. Qaraldi: 2015-yil 17-iyun.
  28. Yenertürk. „Anasayfa“. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  29. „Foreign Minister’s Commendations for FY 2020“. Ministry of Foreign Affairs of Japan. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.
  30. „Foreign Minister’s Commendations for FY 2020 (Groups) | Ministry of Foreign Affairs of Japan“. Qaraldi: 2023-yil 18-mart.