Kontent qismiga oʻtish

Fiona Kidman

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Fiona Kidman

Kidman in 2024
Tavalludi
Fiona Judith Eakin

26-mart 1940-yil (1940-03-26) (84 yosh)
Hāwera, New Zealand
Fuqaroligi Yangi Zelandiya
Kasbi
  • Novelist
  • poet
  • scriptwriter
  • short story writer
Turmush oʻrtogʻi
Ernest Ian Richard Kidman
(turm. 1960; vaf. 2017)
Bolalari 2
Yangi Zelandiyaning Wellington shahrida joylashgan Wellington yozuvchilar yo'nalishidagi Fiona Kidmanning nutqi

Dame Fiona Judith Kidman 1940-yil 26-mart kuni tug'ilgan. Yangi Zelandiya romanchi, shoir, senarist va qisqa hikoya yozuvchisi. Fiona Northlandda o'sib-ulg'aygan va karyerasining boshida kutubxonachi va mustaqil jurnalist sifatida ishlagan. Kidman 1970-yillarning oxirida romanlar yozishni boshlagan, uning asarlarida yosh ayollarning ozodlik harakati bilan shug'ullanishidan ilhomlangan. Uning birinchi romani, A Breed of Women 1979-yil, shu sababdan ushbu romani turli bahslarga sabab bo'lgan, ammo Yangi Zelandiyada eng shov-shuvli romanga aylangan. Kidman o'z hayoti davomida o'n bitta roman, yettita qisqa hikoya to'plami, oltita she'r to'plamini yozgan. Uning asarlari ayollarning hayoti va ijtimoiy adolat masalalari haqida ish yuritgan va ko'pincha tarixiy muhitda tasvirlangan.

Kidman Yangi Zelandiya adabiyotida ta'sirchan shaxs va Yangi Zelandiyaning adabiyot jamoasida faol bo'lgan, shu jumladan New Zealand Society of Authors va New Zealand Book Council prezidenti va ijodiy yozish o'qituvchisi sifatida xizmat qilgan. Kidman o'z faoliyati davomida bir qator nufuzli mukofotlarga sazovar bo'lgan. Ikki marta Yangi Zelandiya kitob mukofotlarida adabiy yutuq uchun Bosh vazir mukofoti va adabiyot uchun eng yaxshi mukofotlarni qo'lga kiritgan.

Karyerasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kidman Hāwera shahrida 1940-yil 26-mart kuni tug'ilgan[1]. Kidman Hugh Eakinning yagona farzandi bo'lgan, va chaqaloq paytlarida Kidman milk allergy bilan qisqa muddatga shifoxonaga yotqizilgan[2]. Ikkinchi jahon urushi tugaganidan so'ng, ota-onasi o'zlarining jamg'argan mablag'larini Kerikeri shahrida arzon turar joyga sotib olib o'sha yerga ko'chib o'tgan. Ular bir muncha vaqt Kerikeri shahridagi britaniyalik harbiy askar fermasida qolishgan, uning ota-onasi xizmatkor bo'lib ishlagan. Keyinchalik Darvin ularning yerlarida joylashgan harbiy cho'pkaga ko'chib o'tishgan, u yerda ular yetti yil yashagan[3] Kidman Kerikeri Boshlang'ich maktabida o'qigan va keyinchalik Northland kolleji o'qishga kirgan. Kidman 13 yoshida maktabda ingliz tili mukofotiga sazovor bo'lgan[2]. Otasi pul yig'ib olganidan so'ng, ular Waipu shahridagi fermaga ko'chib o'tishgan. Kidman Waipu District High Schoolda ikki yil o'qigan. 15 yoshida o'rta maktabni tugatganidan so'ng, Kidman dastlab mahalliy parda do'konida va keyinchalik Rotorua shahrida kutubxonachi bo'lib ishlagan.

1960-yilda Kidman turmushga chiqgan va ularning ikki nafar farzandi bo'lgan. Kamodistadagi minadan jabrlanganlar bilan ishlash uchun MNZM bilan taqdirlangan. Kidman 2017-yilda vafot etgan. Kidman 1960-yillarda mustaqil jurnalist sifatida ishlashni boshlagan. Bruce Mason va Uilyam Ostin tomonidan teatr va radio teatrida o'qituvchisi bo'lib ishlagan. 1970-yilda Kidmaning farzandlari bilan Wellington ko'chib o'tgan, u yerda Kidman yozuvchi, senarist va televideniye prodyuseri sifatida ishlagan.

Kidmanning birinchi romani "A Breed of Women" 1979-yilda nashr etilgan. Bu 1970-yillarda jamiyatning kutishlariga qarshi chiqqan yosh ayol haqidagi feminist roman bo'lgan, Kidmanning New Zealand women's liberation movementaralashishida ildiz otgan. Munozara mavzusida va jinsiy tasvirlari tufayli ba'zi maktablar va kutubxonalar tomonidan taqiqlangan[4]. Kidman ba'zi sharhchilar tomonidan "filokli Fiona" deb atalgan[5]. Mandarin Summer 1981-yil va Paddy's Puzzle 1983-yil, shuningdek, 1985-yilda AQShda "Chyos nurda" deb chop etilgan, ikkalasi ham Yangi Zelandiyada o'sgan yosh qizlar haqida yozilgan[6]. Uning tarixiy romani "Sirlar kitobi" 1987-yil, Nova Scotia Avstraliyadan Waipugacha uch avlod ayollarni va haqiqiy tarixiy shaxs bo'lganlarning hayotiga ta'sirini o'rgangan . 1990-yillarda uning asarlari jiddiy mavzularda yozilishni boshlagan. True Stars right-wing economic policies in the 1980s, Yangi Zelandiyaning o'ng tomon iqtisodiy siyosatini tanqid qiluvchi jinoyat romani, akademik Terri Sturm tomonidan ushbu davrdagi Yangi Zelandiyadagi "eng muhim siyosiy roman" deb tasvirlangan[7][8].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. The International Who's Who of Women 2002 Sleeman: . London: Psychology Press, 2001 — 296 bet. ISBN 9781857431223. 2022-yil 28-fevralda qaraldi. 
  2. 2,0 2,1 „Fiona Kidman: A very special breed of woman*“. inprofile.co.nz. Rotorua Trust. Qaraldi: 2022-yil 5-mart.
  3. Kidman. „Dame Fiona Kidman: The heart of the matter: essay delivered in person on Wednesday 9 November 2022 by Dame Fiona Kidman at the annual Read NZ Te Pou Muramura Pānui“. The Spinoff (2022-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 12-mart.
  4. Bailey, Judy (18 May 2018). "Why Kiwi author Dame Fiona Kidman used to be called Filthy Fiona". The Australian Women's Weekly. https://www.nowtolove.co.nz/lifestyle/career/why-kiwi-author-dame-fiona-kidman-used-to-be-called-filthy-fiona-35443. Qaraldi: 9 February 2022. Fiona Kidman]]
  5. Dennett, Kelly. „Dame Fiona Kidman on life, and her new book“. Stuff.co.nz (2019-yil 30-iyul). Qaraldi: 2022-yil 9-fevral.
  6. Stafford, Jane (2006). "Kidman, Fiona". in Robinson, Roger; Wattie, Nelson. The Oxford Companion to New Zealand Literature. Oxford University Press. doi:10.1093/acref/9780195583489.001.0001. ISBN 978-0-1917-3519-6. OCLC 865265749. https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780195583489.001.0001/acref-9780195583489-e-648. Qaraldi: 8 February 2022. 
  7. Sturm, Terry. The Oxford History of New Zealand Literature in English. Oxford University Press, 1991 — 189 bet. ISBN 0-19-558211-X. OCLC 24378310. 
  8. „Kidman, Fiona“. Read NZ Te Pou Muramura. Qaraldi: 2022-yil 4-mart.