Estoniya ayollari
Estoniyadagi ayollar Yevropada tugʻilgan, yashovchi yoki Estoniyada boʻlgan ayollardir.
Siyosat[tahrir | manbasini tahrirlash]
Estoniya ayollari birinchi marta saylov huquqini 1918-yil 24-fevralda Estoniya Rossiyadan mustaqillikka erishgandan soʻng qoʻlga kiritdilar.
2021-yil 26-yanvarda Kaja Kallas Estoniyaning birinchi ayol bosh vaziri boʻldi.
Koʻpayish[tahrir | manbasini tahrirlash]
1970-1990-yillarda estoniyalik ayollarning umumiy tugʻilish darajasi (TFR — bir ayol tugʻadigan bolalarning oʻrtacha soni[1]) har bir ayolga tugʻilgan 2 boladan sal koʻproqni tashkil etdi.[2] Mustaqillikdan keyin TFRning tez pasayishi kuzatildi. 1998-yilda eng past koʻrsatkich qayd etilgan: har bir ayolga 1,28 bola tugʻilgan. 2001-yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti dunyo aholisi boʻyicha yillik hisobotida „Estoniya yer yuzidagi eng tez qisqarayotgan davlatlardan biri boʻlib, asr oʻrtalariga kelib oʻzining 1,4 million aholisining deyarli yarmini yoʻqotish xavfi bor“ deb eʼlon qildi. TFRning bu pasayishiga yoʻl qoʻymaslik uchun Estoniya hukumati 2004-yildan beri koʻrgan qadamlaridan biri ayollarga „onaning maoshi“ deb nomlanuvchi „chaqaloq tugʻishi“ uchun subsidiyalar berish orqali „toʻlashni“ boshlash edi. Tugʻilgandan soʻng va tugʻruq taʼtilida ishlayotgan estoniyalik ayollar 15 oygacha (1560,00 AQSh dollari ekvivalenti) oylik toʻliq daromad olishdi; Tugʻilgan ishlamaydigan ayollar oylik 200,00 AQSh dollari ekvivalentida subsidiya oldilar.[1] Keyingi yillarda TFR biroz tiklandi, lekin yil boʻyi oʻzgarib turdi va almashtirish darajasidan past boʻlib qoldi (2014-yilda 1,54 bola/ayol).[3] Boshqa koʻplab Yevropa mamlakatlarida boʻlgani kabi, soʻnggi oʻn yilliklarda nikoh va tugʻilish oʻrtasidagi bogʻliqlik zaiflashdi: bugungi kunda aksariyat bolalar nikohdan tashqari tugʻilishadi (2014-yilda bolalarning 59 foizi turmushga chiqmagan ayollardan tugʻilgan).[4] 2014-yilda birinchi tugʻilgan onalarning oʻrtacha yoshi 26,6 yoshni tashkil etdi.[4]
Din[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oʻtmishda, Estoniya mifologiyasiga koʻra, Estoniyaning qadimgi ayollari ayol xudosi va tugʻruq paytida homilador ayollarning himoyachisiga ishonishgan.
Birinchi ayol ruhoniy Laine Villenthal 1967-yilda Estoniya Evangelist Lyuteran cherkovi tomonidan tayinlangan.[5]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 Walker, Marcus. „In Estonia, Paying Women To Have Babies Is Paying Off“. As Low Birthrates Threaten Growth, Developed Nations Watch Incentive Effort. The Wall Street Journal (New York) (21-oktabr 2006-yil). Qaraldi: 10-noyabr 2013-yil.
- ↑ „Main demographic indicators“. Statistics Estonia. Qaraldi: 3-yanvar 2013-yil.
- ↑ „TGM - Eurostat“.
- ↑ 4,0 4,1 „Statistics Portal“.
- ↑ „Naiste ordineerimisest Eesti Evangeelses Luterlikus Kirikus - Eesti Kirik“ (2-avgust 2017-yil).