Emma Best (jurnalist)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Emma Best
 Kasb-hunar Tergov muxbiri
E'tiborga molik ish
 Tarqatilgan sirlarni rad etish

Emma Best - amerikalik tadqiqotchi muxbir, u WikiLeaks va faol Julian Assangedagi faoliyati bilan butun mamlakat e'tiborini qozongan. Best MuckRock nomidan Axborot erkinligi toʻgʻrisidagi qonun (FOIA) soʻrovlarini koʻp topshirgani va tarqatilsh sirlarni rad etish (DDoSecrets) sayti[1] asoschisi sifatida tanilgan, natijada Best Milliy xavfsizlik departamenti tomonidan tekshirilgan va vaqtinchalik FOIA so'rovlarini topshirish taqiqlangan.

Tramp ma'muriyati davrida Best prezident Donald Tramp, uning sherigi Rojer Stoun va o'sha paytdagi G'aznachilik kotibi Stiven Mnuchinga tegishli bo'lgan kompaniyaning FQB fayllari haqida xabar bergani bilan ham tanilgan[2][3][4][5].

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Best oshkoralik faoli va tadqiqotchi jurnalist boʻlishdan oldin ular razvedka hamjamiyati tomonidan yollangan subpudratchilarda ishlaganini aytdi. Ular manba xavfsizligi va byurokratik toʻsiqlarga oid muammolarni qoldirib[6] va kuzatuv, <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Militarization_of_police" rel="mw:ExtLink" title="Militarization of police" class="cx-link" data-linkid="47">police militarization</a> va armiyani kengaytirishdagi muammolarni muhokama qilishdi oʻtdi[7].

Axborot erkinligi toʻgʻrisidagi qonun[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yildan beri Best Axborot erkinligi toʻgʻrisidagi qonun (FOIA) boʻyicha 5000 dan ortiq soʻrovlar, jumladan, AQSh razvedka xizmatlariga va FQBga 1600 dan ortiq soʻrovlar yuborgan va yuzlab maqolalarni nashr etgan[8].

2016-yilda Federal Qidiruv Byurosi FOIA dan foydalangani uchun Bestni tergov qildi va jinoiy javobgarlikka tortishni koʻrib chiqdi[9] Calyx Institute maʼlumotlariga koʻra, Best „doimiy ravishda FBIning FOIA soʻrovchilari roʻyxatining doimiy yuqorisida turadi“[10].

2017-yilda Best 13 million sahifadan iborat CIA maʼlumotlar bazasini onlayn tarzda olishda yordam berdi[11]. 2019-yilda Best va sobiq NSA xakeri Emili Kroz „Tarixni buzish“ deb nomlangan tarixiy xakerlik hodisalari boʻyicha hujjatlarni olish uchun FOIA-dan foydalanish loyihasini boshladi.

2021-yilda FQB Bestga FOIA soʻrovlarini topshirishni taqiqladi va ularning mavjud tergov natijalari. Milliy xavfsizlik boʻyicha advokatlar Mark Zaid va Bred Moss yordami bilan bir necha oydan soʻng taqiq bekor qilindi va ularning soʻrovlari qayta ochildi[12].

WikiLeaks[tahrir | manbasini tahrirlash]

DDoSecretsdan oldin Best WikiLeaks mualliflarining kichik doiradagi guruhiga qoʻshilib, Julian Assange bilan janjallashib, uni boshqa masalalar qatori DNC elektron pochtasi tarqalishining manbasi[13] va uning toʻliq boʻlmagan tabiati haqida yolgʻon malumot berganlikda ayblandi . Jon Podesta elektron pochta arxivi[14]. Best WikiLeaks’ning oʻzi oshkor qilgan bir qancha hujjatlarini eʼlon qildi[15][16][17][18].

2016-yil 19-iyulda Turkiya hukumatining davlat toʻntarishiga urinish ortidan olib borgan profilaktikalarga javoban[19] WikiLeaks Turkiyaning hukmron Adolat va Taraqqiyot partiyasining (AKP) 294 548 ta elektron pochta xabarlarini eʼlon qildi[20]. Aksariyat ekspertlarning fikricha, sizib chiqish ortida Phineas Fisher turgan[21]. 21-iyul kuni WikiLeaks twtterida taxminan 50 million turk fuqarosining Turk identifikatsiya raqami masalasida muhim maʼlumotlarga ega xabar bazasiga havolani joylashtirdi[22].. Maʼlumotlar WikiLeaks tomonidan yuklangan[23] fayllarda emas, balki WikiLeaks tomonidan „Turkiya AKP elektron pochtalari uchun toʻliq maʼlumotlar va boshqalar“ deb taʼriflangan fayllarda boʻlgan, ular Best tomonidan arxivlangan va shaxsiy maʼlumotlar aniqlanganda ularni oʻchirib tashlagan[24].

2016-yil avgust oyi oʻrtalarida Guccifer 2.0 Best-ga koʻplab demokratik elektron pochta xabarlarini taklif qilishga qiziqish bildirdi. Assanj Bestni rad etishga chaqirib, u shaxsning ishlovchilari bilan aloqada ekanligini va agar u birinchi boʻlib chiqarsa, material katta taʼsir koʻrsatishini aytdi.

2018-yil noyabr oyida ular Assanjge qarshi ishning bir qismi boʻlgan muhrlangan chat jurnallarini yoʻqotdi[25].

2019-yil aprel oyida ular Chelsi Menningning FQB fayllari ayblov muhri ochilgunga qadar Assanjga qarshi davom etayotgan sud jarayonlarida markaziy oʻrin tutganini aniqladilar[26].

Tarqatilgan sirlarni rad etish[tahrir | manbasini tahrirlash]

2018-yil 3-dekabrda Best The Architect nomi bilan tanilgan guruhning yana bir aʼzosi bilan birgalikda „Distributed Denial of Secrets“ ga asos solgan. Bestning soʻzlariga koʻra, ular allaqachon tanish boʻlgan The Architect ularga murojaat qildi va boshqa tegishli maʼlumotlar toʻplami bilan birga yoʻqotilgan va buzilgan materiallar uchun yangi platformani koʻrish istagini bildirdi[14].

2020-yil iyul oyida oʻzlarini Milliy xavfsizlik boʻyicha tergovning bir qismi deb tanishtirgan uchta agent Bostondagi bir ayolga BlueLeaks, Distributed Denial of Secrets va Emma Best haqida soʻroq qilish uchun tashrif buyurishdi. Agentlar ayoldan uning BlueLeaks bilan aloqasi haqida soʻrashgan va oxir-oqibat undan informator boʻlishni soʻrashgan va hibsga olishga olib kelgan har qanday maʼlumot uchun pul toʻlashni taklif qilishgan.

2021-yil yanvar holatiga koʻra, saytda oʻnlab terabaytlik maʼlumotlar mavjud[27].

2021-yil fevral oyida Distributed Denial of Secrets oʻng oʻngdagi Gab ijtimoiy media platformasidan 70 gigabaytlik maʼlumotlarni, jumladan, elektron pochta manzillari, parollar va ichki elektron pochta xabarlarini yashirdi; guruh harakatni „GabLeaks“ deb atagan. U toʻgʻridan-toʻgʻri Bestni sizib chiqishni qoʻzgʻatganlikda ayblamagan boʻlsa-da, Gab bosh direktori Endryu Torba bayonot eʼlon qildi, unda u ochib yuborilganlarni „ruhiy kasal tranny iblis xakerlari“ deb atagan[28].

Shaxsiy hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Best queer va nobinary[29] va DDoSecrets a'zosi Xan North bilan turmush qurgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Thielman, Sam (February 6, 2019). „A new group devoted to transparency is exposing secrets Wikileaks chose to keep“. Columbia Journalism Review (inglizcha). New York City: Columbia University. Qaraldi: June 5, 2021.
  2. ↑ Leopold. „Trump’s Long History With The FBI: In 1981, He Offered To “Fully Cooperate”“ (en). BuzzFeed News (2017-yil 19-yanvar).
  3. ↑ North-Best. „FBI Documents on Roger Stone Reveal Sabotage, Espionage, and the Life of a Serial Bagman“ (en-US). Property of the People (2018-yil 7-sentyabr).
  4. ↑ North-Best. „Trump's Treasury pick appears to be part of a federal investigation“ (en-US). MuckRock (2017-yil 2-yanvar).
  5. ↑ Brown. „Even Congress wasn't allowed details of FBI's Steven Mnuchin probe“ (en-US). MuckRock (2018-yil 31-yanvar).
  6. ↑ Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named jkhygdhjp455452
  7. ↑ Brewster. „An ʻUnhappy American’ In The Russia-Ukraine Information War Promises A Huge Leak Of Data Stolen From The Kremlin’s Internet Censor“ (en). Forbes. Qaraldi: 2022-yil 5-aprel.
  8. ↑ Salame, Richard; Zweig, Nina (March 25, 2020). „Public Access to Information Suffers Under Coronavirus“. Columbia Journalism Review (inglizcha). New York City: Columbia University. Qaraldi: June 5, 2021.
  9. ↑ North-Best. „FBI appears to have investigated - and considered prosecuting - FOIA requesters“ (en-US). MuckRock (2017-yil 12-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 5-iyun.
  10. ↑ „Hacking History Project - Calyx Institute“. calyxinstitute.org. Qaraldi: 2021-yil 5-iyun.
  11. ↑ Brown. „The CIA's declassified database is now online“ (en-US). MuckRock (2017-yil 17-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 5-iyun.
  12. ↑ Best. „FBI Tried To Ban Me From FOIA“ (en-US). Emma Best (2021-yil 13-iyun). 2021-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan.
  13. ↑ Collier. „These Messages Show Julian Assange Talked About Seeking Hacked Files From Guccifer 2.0“ (en). BuzzFeed News (2018-yil 5-aprel). Qaraldi: 2021-yil 5-iyun.
  14. ↑ 14,0 14,1 Thielman, Sam (February 6, 2019). „A new group devoted to transparency is exposing secrets Wikileaks chose to keep“. Columbia Journalism Review (inglizcha). New York City: Columbia University. Qaraldi: June 5, 2021.Thielman, Sam (February 6, 2019). „A new group devoted to transparency is exposing secrets Wikileaks chose to keep“. Columbia Journalism Review. New York City: Columbia University. Retrieved June 5, 2021.
  15. ↑ Cox. „Activist Publishes 11,000 Private DMs Between Wikileaks and Its Supporters“ (en) (2018-yil 31-iyul). Qaraldi: 2021-yil 6-iyun.
  16. ↑ Gilmour. „Activist speaks out about publishing damning WikiLeaks chat“ (en-US). The Daily Dot (2018-yil 31-iyul). Qaraldi: 2021-yil 13-iyun.
  17. ↑ Gallagher. „Please don’t repeat these things WikiLeaks says you can’t say about Assange [Updated“] (en-us). Ars Technica (2019-yil 7-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 6-iyun.
  18. ↑ Stone. „After Assange indictment, DDoSecrets publishes old WikiLeaks chats, strategy sessions“ (en). CyberScoop (2020-yil 14-iyul). Qaraldi: 2021-yil 6-iyun.
  19. ↑ Sezer, Can; Dolan, David; Kasolowsky, Raissa. „Turkey blocks access to WikiLeaks after ruling party email dump“. Reuters (2016-yil 20-iyul). 2016-yil 21-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 21-iyul.
  20. ↑ Yeung, Peter. „Here's what's in the Wikileaks emails that Erdogan tried to ban“. The Independent (2016-yil 20-iyul). Qaraldi: 2016-yil 25-iyul.
  21. ↑ „The CyberWire Daily Briefing 07.22.16“ (en-us). The CyberWire. 2020-yil 5-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 18-mart.
  22. ↑ Tufekci, Zeynep. „WikiLeaks put Women in Turkey in Danger, for No Reason“. The Huffington Post (2016-yil 25-iyul). Qaraldi: 2016-yil 3-dekabr.
  23. ↑ Murdock, Jason. „WikiLeaks criticised for tweeting link to leaked database of millions of Turkish women“. International Business Times UK (2016-yil 26-iyul). Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
  24. ↑ Best. „The Who and How of the AKP Hack, Dump and WikiLeaks Release“. Glomar Disclosure (2016-yil 26-iyul). 2016-yil 1-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 30-iyul.
  25. ↑ McLaughlin. „Leaked chat logs on hacks may be part of case against Julian Assange“ (en-US). Yahoo! Finance (2018-yil 16-noyabr).
  26. ↑ Cameron. „Chelsea Manning's FBI Files Are Central to Ongoing Criminal Proceedings, Bureau Claims“ (en-us). Gizmodo (2019-yil 8-aprel).
  27. ↑ Coburg. „A socialist 'hacktivist' has helped expose the platform used by both US rioters and UK government ministers“. The Canary (2021-yil 23-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 5-iyun.
  28. ↑ Browning. „“Mentally ill tr**ny demon hackers” blamed for massive data leak at far right site Gab“. LGBTQ Nation (2021-yil 1-mart). Qaraldi: 2021-yil 5-iyun.
  29. ↑ Lynn. „Transgender in tech: More visibility but obstacles remain“ (en). ABC News (2021-yil 31-mart).

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Emma_Best_(jurnalist)&oldid=3363695" dan olindi