Donetskning Kiyev rayonidagi halok boʻlgan afgʻonchi jangchilar yodgorligi

Halok boʻlgan afgʻonchi jangchilar yodgorligii (baynalmilal jangchilar yodgorligi) — halok boʻlgan afgʻonchi jangchilar sharafiga Donetsk viloyatida yaratilgan haykaltaroshlik kompozitsiyasi.

Donetsk viloyati hududida Afgʻoniston urushida (1979-1989) halok boʻlgan 302 kishi dafn etilgan va 300 dan ortiq kishi ushbu urushdan nogiron boʻlib qaytgan.

Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yodgorlik 1996-yil 7-mayda Lenin komsomol nomidagi bogʻda ochilgan. Yodgorlik mualliflari haykaltarosh Porojnyuk A. N. va arxitektor Temkin E. M.

Yodgorlik „Donbass xaloskorlariga“ monumenti yonida joylashgan boʻlib, u Ulugʻ Vatan urushi va Afgʻon urushi (1979-1989) askarlari oʻrtasidagi avlodlarning aloqa ramzidir.

Yodgorlik Afgʻoniston qoyalarining ramzi boʻlgan tosh boʻlagidagi jangchi haykali hisoblanadi. Tosh boʻlagi atrofida 254 marhumning nomi yozilgan 36 ta yodgorlik lavhalari va park tomonidan tashkil etilgan sukunat zonasi mavjud.

Yodgorlik haykaltaroshi Aleksandr Porozhnyukning soʻzlariga koʻra, ularda oʻrnatilganidan koʻra muvaffaqiyatliroq loyiha boʻlgan^[1]. Loyihaga koʻra, yodgorlik katta qoyaga oʻxshab koʻrinishi kerak edi, u qator askarlarni oʻz ichiga olardi — biri deyarli kirgan va toshdan faqat boshning orqa qismi koʻrinib turadi, ikkinchisi esa ozgina kirgan. Qoya Afgʻonistonga oʻtib boʻlmasligi va egallash imkonsizligi ramzi boʻlishi kerak edi va askarlar hech bir samarasiz u yerdan qaytgan. Ammo bu loyiha amalga oshmagan.

2009-yilda „Donbass Arena“ stadioni qurilishi munosabati bilan yodgorlik yangi joyga koʻchirilishi kerak boʻldi^[2]. U „Donbass xaloskorlariga“ monumentiga oʻrnatilishi kerak, shunda ikkala yodgorlik ham bitta ansamblni tashkil qiladi.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

2006-yil 6-sentabrda Donetskning Petrovskiy tumanida Afgʻonistonda halok boʻlgan baynalmilalchi askarlarga yana bir yodgorlik ochildi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ „Ему запретили сделать кентавра“. Говорит Донецк. 2012-yil 1-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 6-oktyabr.
↑ „«Донбасс Арена» вытеснила памятник воинам-афганцам из парка“. 2012-yil 30-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-fevral. , „«Донбасс Арена» вытеснила памятник воинам-афганцам из парка“. 2012-yil 30-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-fevral. , „Ахметов вытеснил памятник воинам-афганцам (ФОТО)“. 2012-yil 29-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-fevral. , „Дань памяти“. 2012-yil 30-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 16-aprel.

Bibliografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

„Памятники и памятные знаки“,Всё о Донецке.: Справочное пособие. Донецк: Донбасс, 2003 — 156—162 bet. ISBN 5-7740-0782-0.
А. К. Скибенко. 6 донецких экскурсий. Донецк: Норд Компьютер, 2009 — 28 bet.
Pamyatnik pogibshim voinam-afgansam // Telegid. Spesialniy vipusk. Donesk turisticheskiy. 150 luchshix mest dlya semeynogo otdixa. — Donesk, avgust 2010. — № 2. — S. 9.