Dogecoin

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Dogecoin[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dogecoin ( DOHJ-koyn yoki DOHZH-koyn, Qisqartma: DOGE; belgisi: Ð) - bu dastur muhandislari Billi Markus va Jekson Palmer tomonidan yaratilgan Kriptovalyuta bo'lib, ular to'lov tizimini yaratishga qaror qilgan. "hazil", o'sha paytda kriptovalyutalardagi yovvoyi spekulyatsiyani masxara qilish. U ham birinchi "mem tanga", ham, aniqrog'i, birinchi "mem Tanga" hisoblanadi. Satirik tabiatiga qaramay, ba'zilar buni qonuniy investitsiya istiqboli deb bilishadi. Dogecoin Logotipi va nomi sifatida "doge" memidagi Shiba Inu itining yuzini aks ettiradi. U 2013-yil 6-dekabrda taqdim etilgan va tezda oʻzining onlayn hamjamiyatini rivojlantirib, 2021-yil 5-mayda bozor kapitallashuvi 85 milliard dan ortiqni tashkil qilgan. Dogecoin.com valyutani "qiziqarli va do'stona internet valyutasi" sifatida targ'ib qiladi va uning kelib chiqishini "hazil" deb ataydi.[Dasturiy ta'minot muhandislari Billi Markus va Jekson Palmer satirik kriptovalyutani Bitcoin va dunyoni egallashning ulkan rejalari bilan maqtanadigan boshqa ko'plab kriptovalyutalarni masxara qilish usuli sifatida ishga tushirdilar. Reddit yordamida sayt bir zumda xitga aylandi. Dogecoin Scrypt algoritmiga asoslanadi va tranzaksiya jarayoni Bitcoinga qaraganda qulayroqdir. Dogecoin tasdiqlash uchun atigi 1 daqiqa, BTC esa 10 daqiqa davom etadi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dastlab "hazil" sifatida yaratilgan Dogecoin IBM dasturiy ta'minot muhandisi Billi Markus va Adobe Inc. dasturiy ta'minot muhandisi Jekson Palmer tomonidan yaratilgan. Ular Bitcoindan ko'ra kengroq demografiyaga erisha oladigan peer-to-peer raqamli valyutani yaratmoqchi edilar. Bundan tashqari, ular uni boshqa tangalarning bahsli tarixidan uzoqlashtirishni xohlashdi. Dogecoin rasmiy ravishda 2013-yil 6-dekabrda ishga tushirildi va birinchi 30 kun ichida Dogecoin.com saytiga milliondan ortiq tashrif buyuruvchilar bo'ldi.

Palmer bu g'oyani haqiqatga aylantirgan. O'sha paytda u Sidneydagi Adobe Systems marketing bo'limi a'zosi edi. Palmer Dogecoin.com domenini sotib oldi va tanga logotipi va Comic Sans matni tarqalgan ekranni qo'shdi. Markus saytni ko'rgandan so'ng Palmerga murojaat qildi va valyutani ishlab chiqish uchun harakat boshladi. Markus Dogecoin protokolini ish isbotlash algoritmida scrypt texnologiyasidan foydalanadigan Luckycoin va Litecoin mavjud kriptovalyutalariga asoslangan holda ishlab chiqdi.

2013-yil 19-dekabrda Dogecoin 72 soat ichida deyarli 300% qiymatiga sakrab, 0.00026 AQSH dollaridan 0.00095 AQSH dollariga ko'tarilib, kuniga milliardlab Dogecoinlar hajmiga ega bo'ldi. Bu oʻsish bitkoin va boshqa koʻplab kriptovalyutalar Xitoyning Xitoy banklariga bitcoin iqtisodiyotiga sarmoya kiritishni taqiqlash qaroridan chalgʻigan bir vaqtda yuz berdi. Uch kundan so'ng, Dogecoin ushbu hodisa va Dogecoinni qazib olish uchun zarur bo'lgan kichik hisoblash quvvatidan foydalanadigan yirik kon hovuzlari tufayli 80% ga tushib, o'zining birinchi yirik qulashini boshdan kechirdi.

2013-yil 25-dekabrda Dogecoin-ning birinchi yirik o'g'irlanishi Dogewallet onlayn kriptovalyuta hamyon platformasini buzish paytida millionlab tangalar o'g'irlanganida yuz berdi. Xaker platformaning fayl tizimiga kirish huquqiga ega bo'ldi va har qanday va barcha tangalarni statik manzilga yuborish uchun yuborish/qabul qilish sahifasini o'zgartirdi. Ushbu xakerlik hodisasi Dogecoin haqidagi tvitlarni ko'paytirdi va bu salbiy hodisaga ishora qilgan bo'lsa-da, o'sha paytda Twitterda eng ko'p tilga olingan altkoinga aylandi. Dogewallet buzilganidan keyin mablag'larini yo'qotganlarini yo'qotganlarni yordam berish uchun Dogecoin hamjamiyati ularni o'g'irlaganlarga tangalar berishga yordam berish uchun "SaveDogemas" nomli tashabbusni boshladi. Taxminan bir oy o'tgach, o'g'irlandi.

2014 yil yanvar oyida Dogecoin savdo hajmi qisqacha Bitcoin va boshqa barcha kriptovalyutalarni birlashtirgandan oshib ketdi. Biroq, uning bozor kapitallashuvi Bitcoinnikidan sezilarli darajada orqada qoldi. Dastlab, Dogecoin har bir kon bloki uchun olinadigan tasodifiy mukofotni taqdim etdi. Biroq, 2014 yil mart oyida bu xatti-harakatlar keyinchalik statik blok mukofotiga yangilandi.

Asoschilaridan biri Jekson Palmer 2015 yilda kriptovalyuta hamjamiyatini tark etdi va qaytib kelishni rejalashtirmaydi, chunki dastlab pulga libertar muqobil sifatida o'ylab topilgan kriptovalyuta tubdan ekspluatatsiya qilinadi va uning eng yaxshi tarrilishaf doruchlarini boyquitgan. Uning asoschisi Billi Markus Palmerning pozitsiyasi umuman to'g'ri ekanligiga rozi bo'ldi.

2017-yildan 2018-yilning boshigacha kriptovalyuta pufakchasi davomida Dogecoin qisqa vaqt ichida 2020-yil iyul oyida Dogecoin narxi Dogecoinni 1 AQSh dollariga olib chiqishga qaratilgan TikTok tendentsiyasidan keyin ko'tarildi.

2021-yil 9-mayda SpaceX Oyga rideshare missiyasini toʻliq Dogecoin tomonidan moliyalashtirilganligini eʼlon qildi va shu tariqa kriptovalyuta tomonidan moliyalashtirilgan birinchi kosmik missiyaga aylandi. Ilon Mask bu xabarni Twitter orqali tasdiqladi. DOGE-1 2022 yilning 1-choragida Intuitive Machines kompaniyasining IM-1 missiyasi uchun 40 kg yuk tashish uchun kichik yuk boʻlishi rejalashtirilgan edi.

2021-yil 14-Augustda Dogecoin jamg'armasi “Dogecoin Jamg'armasining qayta tashkil etilishini (2014-yilda), Dogecoin ekotizimini, hamjamiyatini qo'llab-quvvatlashga va Dogecoin blokcheynining kelajagini targ'ib bor bilishga e'rtiborni e'on qildi. Jamg'arma Kengash tarkibiga Vitalik Buterin (Ethereum asoschisi va ixtirochisi) va Jared Birchall (Elon Mask vakili) kabi taniqli maslahatchilarning qo'shilishi bilan jonlandi.