De Wilhelmus

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Lyuksemburg Buyuk Gersog madhiyasi

Henri, Lyuksemburg gersogi
Soʻz muallif(lar)i Nik Welter
Qabul qilindi 1919-yil
Audio
De Wilhelmus

De Wilhelmus (talaffuzi [də vilˈhælmus]; lyuksemburgcha „Wilhelmus“) Lyuksemburgning Buyuk Gersog madhiyasi. Uning soʻzlari 1919-yilda lyuksemburglik yozuvchi Nik Welter tomonidan yozilgan. Madhiya gersog oilasi aʼzolaridan biri rasmiy marosimga kirganda yoki undan chiqib ketganda, milliy madhiya „Ons Heemecht“ esa milliy bayramlarda ijro etiladi[1].

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

"De Wilhelmus" Gollandiya milliy madhiyasi „Het Wilhelmus“ bilan umumiy kelib chiqishi bor. Yaratilish davri 16-asrga toʻgʻri keladi. Garchi ular bir xil ohangni ishlatmasalar ham maʼnoviy jihatdan umumiylik mavjud[1][2]. Lyuksemburg 1815-yildan 1890-yilgacha Gollandiya bilan shaxsiy ittifoqda boʻlgan va kuy 1883-yildan boshlab Gollandiya qirollik oilasi aʼzolarining Lyuksemburgga bir necha rasmiy tashriflarida yangragan[3].

1915-yilda lyuksemburglik yozuvchi Willy Georgen 1815-yilgi Vena kongressini xotirlash uchun madhiyaning birinchi matnini yozgan. Uning qoʻshiqlari Buyuk Gersoginya Marie-Adélaïde tomonidan qoʻllab-quvvatlangan boʻlsa-da, Birinchi jahon urushi va 1919-yilda Marie-Adélaïdeng singlisi Charlotte foydasiga taxtdan voz kechishi, nemisparastlik shubhalari tufayli Willy Georgenning qoʻshiqlari rasman qabul qilinmagan edi.

1919-yilning 6-noyabrida lyuksemburglik yozuvchi Nik Welter Buyuk Gersog Charlotte va shahzoda Félix ning nikohiga bagʻishlangan madhiya uchun ilk soʻzlarni yozgan. Welter soʻzlari yozilgan madhiya birinchi marta 1920-yil 23-yanvarda, Charlottening 24 yoshga toʻlgan kuni Notr-Dam soboridagi Te Deum xori tomonidan „Luksemburg-Nassau-Burbon uyining madhiyasi“ sifatida ijro etilgan. Taxminan bir vaqtning oʻzida Lyuksemburg sobori organisti Jean-Pierre Beicht toʻrt qismli xor uchun madhiyani uygʻunlashtirdi. Keyinchalik Welter madhiya uchun yozgan birinchi misrasini oʻsha davrdagi voqealar bilan qayta belgilab qoʻyib, qaytadan yaratdi.

Matn[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nik Welterning 1919-yildagi matni bugungi kungacha saqlanib qolgan bo'lsa-da, ko'pchilik lyuksemburgliklar ularni bilishmaydi, chunki odatda rasmiy marosimlarda faqat musiqa ijro etiladi.

Ikkinchi matn[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lyuksemburg tilida[4] IPA transkripsiyasi

I
Zwee Kinnékskanner, déi trei sech léif,
koumen ausenaaner, wäit an déif.
Zwee Kinnékskanner, déi trei sech léif,
hu gebaangt, op d'Gléck nach bléie géif.
Haut weisen si der ganzer Welt
an engem Feld
d'Goldlilie mat dem roude Krouneléif.
Haut steet ëm si voll Freed, Hand an Hand,
d'Vollék vun dem Lëtzebuerger Land.

II
Nun as verbäi de Stuurm, d'Nout as aus,
d'Menschheet trëtt erléist an d'Liicht eraus.
Nun as verbäi de Stuurm, d'Nout as aus:
Lëtzebuerg bleift Här am eegnen Haus.
Den Himmel huet no laanger Nuecht
d'neit Freijor bruecht
a rëscht all Dir mat grénger Friddensstrauss.
Lo steet erem sou frou, Hand an Hand,
Grouss a Kleng am Lëtzebuerger Land.

III
Mir hun a schwéirer Zäit Trei bekannt,
't gong fir d'Fräiheet an et gong fir d'Land.
Mir hun a schwéirer Zäit Trei bekannt,
d'Éier agesat zum Ënnerpand.
A wann eng nei Gefor en dreet,
mir si bereet,
mir haale nees mat Häärz a Wëlle stand.
Da steet rem staark a stolz, Hand an Hand,
d'Vollék vun dem Lëtzebuerger Land.

IV
Sou wäärd et ëmmerzou eneg ston,
voll Vertraue Gléck an Ongléck dron.
Sou wäärd et ëmmerzou eneg ston,
frou seng Flicht géint Troun an Hemecht don.
E staarke Stamm an aler Äärd
an duebel wäärt,
mat fräier Kroun voll Saaft a Sonn ze ston.
O Härgott, schiirm a leet, Hand an Hand,
d'Vollék vun dem Lëtzebuerger Land!

1
[t͡sveː ˈki(n).neks.ˌkɑ(n).nɐ dəɪ̯ tʀɑɪ̯ zəɕ ləɪ̯f]
[ˈkəʊ̯.mən ˈɑʊ̯.zə.ˌnaː.nɐ væːɪ̯d‿ɑn dəɪ̯f]
[t͡sveː ˈki(n).neks.ˌkɑ(n).nɐ dəɪ̯ tʀɑɪ̯ zəɕ ləɪ̯f]
[hu gə.ˈbaːŋd‿op‿t.glek nɑχ ˈbləɪ̯.ə gəɪ̯f]
[hɑʊ̯t ˈvɑɪ̯.zən zi dɐ ˈgɑn.t͡sɐ væld‿]
[‿ɑn ˈæŋ.əm fæl‿]
[‿d.gold.ˈli.li̯ə mɑt dəm ˈʀəʊ̯.də ˈkʀəʊ̯.nə.ˌləɪ̯f]
[hɑʊ̯t ʃteːd‿əm zi fol(ː) fʀeːt hɑnd‿ɑn hɑnt]
[ˈtfo(l).lek fun dəm ˈlət.t͡sə.ˌbuə.jɐ lɑnt]

2
[nun ɑs fɐ.ˈbæːɪ̯ də ʃtuːɐ̯m (d)nəʊ̯d‿ɑz‿ɑʊ̯s]
[ˈ(d)mænʃ.heːt tʀət(ː) ɐ.ˈləɪ̯zd‿ɑn‿d.liːʑd‿ə.ˈʀɑʊ̯s]
[nun ɑs fɐ.ˈbæːɪ̯ də ʃtuːɐ̯m (d)nəʊ̯d‿ɑz‿ɑʊ̯s]
[ˈlət.t͡sə.ˌbuəɕ blɑɪ̯ft hɛːɐ̯ ɑm ˈeːʑ.nən hɑʊ̯s]
[dən ˈhi.məl huət no ˈlaːŋ.ɐ nuəɕt]
[nɑɪ̯t ˈfʀɑɪ̯.joːɐ̯ bʀuəɕt]
[ɑ ʀəʒd‿ɑl(ː) diːɐ̯ mɑt ˈgʀeŋ.ɐ ˈfʀi.dəns.ˌʃtʀɑʊ̯s(ː)]
[lo ʃteːd‿ə.ˈʀəm zəʊ̯ fʀəʊ̯ hɑnd‿ɑn‿hɑnt]
[gʀəʊ̯s(ː) ɑ klæŋ ɑm ˈlət.t͡sə.ˌbuə.jɐ lɑnt]

3
[miːɐ̯ hun ɑ ˈʃvəɪ̯.ʀɐ t͡sæːɪ̯t tʀɑɪ̯ bə.ˈkɑnt]
[goŋ fiːɐ̯ ˈtfʀæːɪ̯.heːt ɑn ət goŋ fiːɐ̯ dlɑnt]
[miːɐ̯ hun ɑ ˈʃvəɪ̯.ʀɐ t͡sæːɪ̯t tʀɑɪ̯ bə.ˈkɑnt]
[ˈdəɪ̯.ɐ ˈaː.gə.ˌzɑt t͡sum ˈə(n).nɐ.ˌpɑnt]
[ɑ vɑn(ː) əŋ nɑɪ̯ gə.ˈfoːɐ̯ ən dʀeːt]
[miːɐ̯ zi bə.ˈʀeːt]
[miːɐ̯ ˈhaː.lə neːs mɑt hɛːɐ̯d͡z‿ɑ ˈvə(l).lə ʃtɑnt]
[dɑ ʃteːt ʀəm ʃtaːk ɑ ʃtolt͡s hɑnd‿ɑn‿hɑnt]
[ˈtfo(l).lek fun dəm ˈlət.t͡sə.ˌbuə.jɐ lɑnt]

4
[zəʊ̯ vɛːɐ̯d‿əd‿ˈə(m).mɐ.ˌt͡səʊ̯ ˈeː.nəɕ ʃton]
[fol(ː) fɐ.ˈtʀɑʊ̯.ə glek ɑn ˈon.glek dʀon]
[zəʊ̯ vɛːɐ̯d‿əd‿ˈə(m).mɐ.ˌt͡səʊ̯ ˈeː.nəɕ ʃton]
[fʀəʊ̯ zæŋ fliɕt gəɪ̯nt tʀəʊ̯n ɑn ˈheː.məɕt don]
[ə ˈʃtaː.kə ʃtɑm(ː) ɑn ˈɑ.lɐ ɛːɐ̯t]
[ɑn ˈduə.bəl vɛːɐ̯t]
[mɑt ˈfʀæːɪ̯.ɐ kʀəʊ̯n fol(ː) zaːvd‿ɑ zon(ː) t͡sə ʃton]
[o ˈhɛːɐ̯.got(ː) ʃiːɐ̯m ɑ leːt hɑnd‿ɑn‿hɑnt]
[ˈtfo(l).lek fun dəm ˈlət.t͡sə.ˌbuə.jɐ lɑnt]

Asl matn[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lyuksemburg tilida Ingliz tilida Nemis tilida Fransuz tilida

I
Zwê Kinnekskanner, de' trei sech le'f,
ko'men ausenâner weit an de'f;
Zwê Kinnekskanner, de' trei sech le'f,
hunn och stëll gebiet datt Fridde ge'f:
Haut weisen si der ganzer Welt
en engem Feld
d'Goldlilje mat dem ro'de Kro'nele'w;
Haut dron s'a jongem Glëck Hand an Hand
d'Hoffnonk vun dem Letzeburger Land.

II
D'Wilhelmusweis voll Mutt, Krâft a Schwonk
fle'ßt durch d'Blutt ons we' e Feierdronk:
d'Wilhelmusweis voll Mutt, Krâft a Schwonk
mëcht âl Hierzer an âl Zeite jonk.
An op de Fielzen un der Our
de wei en Tur
hieft himmelhe'ch eng sche'n Erënneronk.
Haut dre't e stolzt Geschlecht Hand an Hand
Nuem a Le'ft vum Letzeburger Land.

III
Mir hunn a schwe'rer Zeit Trei bekannt,
t'gong fir d'Freihét an et gong fir d'Land;
mir hunn a schwe'rer Zeit Trei bekannt,
d'E'er agesat zum Ennerpand.
A wann eng nei Gefôr en drêt,
mir si berêt,
mir halen nês mat Hierz a Wëlle stand;
Da stêt rem fro' a stolz Hand an Hand
Gro'ß a Kleng am Letzeburger Land.

IV
So' werden s'ëmmerzo' êneg gôn,
Fürst a Vollek Frêd we' Lêd mat drôn;
So' werden s'ëmmerzo' êneg gôn,
Ganz hir Pflicht ge'nt sech an d'Hémecht dôn;
E starke Stâm an âler Erd,
an duebel wert
mat freier Kro'n voll Saft a Sonn ze stôn.
O Herrgott, lêt du trei Hand an Hand
d'Kanner vun dem Letzeburger Land!

I
Two royal children in true love
became separated widely and deeply;
two royal children in true love
also prayed silently for peace:
Today, they show to the entire world
in a field
the gold lilies with the red Crown Lion;
today, they bear in young happiness, hand in hand,
the hope of the Luxembourg land.

II
Now the storm is over, misery is gone,
all mankind walks freely into the light.
Now the storm is over, misery is gone:
Luxembourg remains master in its own house.
After a long night, the sky brought us
a new spring
and gives to you a green bunch of peace.
Let us stand happily together, hand in hand,
Great and small in the Luxembourg land.

III
We have proclaimed loyalty in hard times,
have stood upright for freedom and for the country.
We have proclaimed loyalty in hard times,
have provided it to you as your pledge.
And when new danger threatens you,
we are ready,
We stand steadfast with heart and desire.
There it stands strong and proud, hand in hand,
The people of the Luxembourg land.

IV
So it will ever stand united,
trustful in joy and misfortune.
So it will ever stand united,
happily perform its duty for throne and country.
A strong trunk on ancient soil
and twice worthy,
rising its strong top freely towards the sun.
O Lord God, protect and guide, hand in hand,
The people of the Luxembourg land!

I
Zwei Königskinder, die treu sich lieben,
wurden getrennt weit und tief;
zwei Königskinder, die treu sich lieben,
haben auch still gebetet, dass es Frieden gebe:
Heute zeigen sie der ganzen Welt
die Goldlilie mit dem Kronenlöwen
in einem Feld;
Heute tragen sie in jungem Glück, Hand in Hand,
die Hoffnung des Luxemburger Landes.

II
Nun ist der Sturm vorbei, die Not ist weg,
die Menschheit tritt erlöst ins Licht heraus.
Nun ist der Sturm vorbei, die Not ist weg:
Luxemburg bleibt Herr im eigenen Haus.
Am Himmel ist nicht länger Nacht,
er hat einen neuen Frühling gebracht
und reicht dir einen grünen Friedensstrauß.
Lasst uns so froh zusammenstehen, Hand in Hand,
Groß und Klein im Luxemburger Land.

III
Wir haben in schwerer Zeit Treue bekannt,
haben aufrecht für Freiheit und für das Land gestanden.
Wir haben in schwerer Zeit Treue bekannt,
haben, sofern sie für Sie als ihr Versprechen.
Und wenn neue Gefahr droht ihnen,
wir sind bereit,
Wir stehen standhaft mit Herz und Lust.
Dort steht er stark und stolz, Hand in Hand,
Die Menschen des Landes Luxemburg.

IV
So wird es immer vereint, stehen
vertrauensvolle in Freude und Unglück.
So wird es immer vereint, stehen
glücklich Erfüllung seiner Pflicht für Thron und Land.
Ein starker Stamm auf alten Böden
und zweimal verdient,
steigende seine starke oben frei in Richtung der Sonne.
O Herr, Gott, schützen und leiten, Hand in Hand,
Die Menschen im Luxemburg Land!

I
Deux enfants royaux dans véritable amour
ont été séparés largement et profondément;
deux enfants royaux dans véritable amour
également prié en silence pour la paix:
Aujourd'hui, ils montrent à l' monde entier
les lys d'or avec le rouge de la Couronne Lion
dans un champ;
aujourd'hui, ils portent dans le bonheur des jeunes, main dans la main,
l'espoir de la terre Luxembourg.

II
Maintenant, la tempête est terminée, c'est la misère disparu,
l'humanité tout entière déambule librement dans la lumière.
Maintenant, la tempête est terminée, la misère a disparu:
Luxembourg reste le maître dans sa propre maison.
Après une longue nuit, le ciel nous a apporté
une nouveau printemps
et donne à vous un bouquet vert de la paix.
Levons-nous heureux ensemble, main dans la main,
Grands et petits dans le pays Luxembourg.

III
Nous avons proclamé la loyauté dans les moments difficiles,
ont se tenait debout pour la liberté et pour le pays.
Nous avons proclamé la loyauté dans les moments difficiles,
lui ont fourni à vous comme votre promesse.
Et quand le danger menace nouvelle que vous,
nous sommes prêts,
Nous sommes résolument aux côtés de cœur et de volonté.
Là, il est fort et fier, main dans la main,
Les habitants de la terre Luxembourg.

IV
Donc, il ne sera jamais un front uni,
confiance dans la joie et le malheur.
Donc, il ne sera jamais un front uni,
heureusement accomplir son devoir pour le trône et le pays.
Un coffre fort sur sol antique
et deux fois digne,
la hausse son sommet forte librement vers le soleil.
O Seigneur Dieu, protège et guide, main dans la main,
Les habitants de la terre Luxembourg!

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 „Knowledge Bites: Ons Heemecht and De Wilhelmus – Luxembourg’s Anthems“ (en). RTL Today. Qaraldi: 2022-yil 2-fevral.
  2. „The Grand Ducal Family of Luxembourg“ (en). Government of the Grand Duchy of Luxembourg 107–108 (2002-yil sentyabr). 2006-yil 30-iyunda asl nusxadan arxivlangan.
  3. Luxfan „Luxarazzi 101: De Wilhelmus, Luxembourg's Grand Ducal Anthem“. Qaraldi: 2022-yil 2-fevral.
  4. „Lidderbuch“. Association des Cercles d’Étudiants Luxembourgeois 106–107 (2020). 2022-yil 28-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-fevral.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]