Kontent qismiga oʻtish

Bis(difenilofosfino)metan

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

1,1-Bis(difenilfosfino)metan (dppm), CH 2 (PPh 2) 2 formulasiga ega bo'lgan fosfororganik birikma. Dppm, oq, kristall kukun, ligand sifatida noorganik va organometall kimyoda qoʻllanadi.[1] Bu aniqroq xelatlovchi liganddir, chunki u ikkita fosfor donor atomlari bilan metallar bilan bog'lana oladigan liganddir. Tabiiy tishlash burchagi 73 °.[2]

Sintez va reaktivlik

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1,1-Bis(difenilfosfino)metan birinchi marta natriy difenilfosfid (Ph2PNa) ning diklorometan bilan reaksiyasi natijasida olingan:[3]

Ph 3 P + 2 Na → Ph 2 PNa + NaPh
2NaPPh 2 + CH 2 Cl 2 → Ph 2 PCH 2 PPh 2 + 2 NaCl

Dppm (va ayniqsa uning komplekslari) tarkibidagi metilen guruhi (CH 2) engil kislotali. Ligand oksidlanib, tegishli oksidlar va sulfidlar CH 2 [P(E)Ph 2 ] 2 (E = O, S) hosil bo'lishi mumkin. Metilen guruhi bu hosilalarda yanada kislotali bo'ladi.

Koordinatsion kimyo

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xelatlovchi ligand sifatida 1,1-bis(difenilfosfino)metan MP2C tarkibiy qismlari bilan toʻrt aʼzoli halqa hosil qiladi. Ligand besh a'zoli M2P2C halqalarini o'z ichiga olgan bimetalik komplekslarning shakllanishiga yordam beradi. Shu tarzda, dppm bimetalik komplekslarning shakllanishiga yordam beradi. Bunday misollardan biri dipalladiy xlorid, Pd2Cl2(dppm)2. Ushbu kompleksda Pd markazlari uchun oksidlanish darajasi I. Bis(difenilfosfino)metan A-ramka komplekslari deb nomlanuvchi koordinatsion birikmalar oilasini keltirib chiqaradi.[4]

[Pd 2 Cl 2 (dppm) 2 ] ning to'p va tayoq modeli.[5]

orga

  1. Humphrey, Mark G.; Lee, Jeanne; Hockless, David C.R.; Skelton, Brian W.; White, Allan H. (1993). „Mixed-Metal Cluster Chemistry“. Organometallics. 12-jild, № 3468. 3468-bet. doi:10.1021/om00033a017.
  2. Birkholz, Mandy-Nicole; Freixa, Zoraida; van Leeuwen, Piet W. N. M. (2009). „Bite angle effects of diphosphines in C–C and C–X bond forming cross coupling reactions“. Chemical Society Reviews. 38-jild, № 4. 1099-bet. doi:10.1039/B806211K. PMID 19421583.
  3. W. Hewertson; H. R. Watson (1962). „The preparation of di- and tri-tertiary phosphines“. J. Chem. Soc. 12-jild. 1490–1494-bet. doi:10.1039/JR9620001490.
  4. Albéniz, Ana C.; Espinet, Pablo (2006). "Encyclopedia of Inorganic Chemistry". Encyclopedia of Inorganic Chemistry. doi:10.1002/0470862106.ia178. ISBN 0-470-86078-2. 
  5. G. Besenyei; L. Párkányia; E. Gács-Baitza; B. R. James (January 2002). „Crystallographic characterization of the palladium(I) dimers, syn-Pd2Cl2(dppmMe)2 and Pd2Cl2(dppm)2; solution conformational behavior of syn- and anti-Pd2Cl2(dppmMe)2 and their (μ-Se) adducts [dppmMe=μ-1,1-bis(diphenylphosphino)ethane, and DPPM=μ-bis(diphenylphosphino)methane]“. Inorg. Chim. Acta. 327-jild, № 1. 179–187-bet. doi:10.1016/S0020-1693(01)00682-X.