Bilisht
Bilisht Bilisht | |
|---|---|
| Shahar | |
 | |
| 40°37′0″N 20°59′0″E / 40.61667°N 20.98333°E G OKoordinatalari: 40°37′0″N 20°59′0″E / 40.61667°N 20.98333°E G O | |
| Mamlakat | Albaniya |
| Markazi balandligi | 922 m |
| Aholisi | 6,250 |
| Milliy tarkib | albanlar |
| Vaqt mintaqasi | UTC+1:00 |
| Telefon kodi | (0)811 |
| Pochta indeks(lar)i | 7006 |
|
| |
Bilisht (albancha: Bilisht) — Albaniya janubi-sharqidagi Korche okrugidagi shahar va sobiq munitsipalitet. 2015-yilda hukumat islohotida u Devoll munitsipalitetining boʻlinmasi va qarorgohiga aylandi[1]. Shahar Devoll tumanining qarorgohi edi. 2011-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra aholi soni 6250 kishi edi. Shahar Gretsiya bilan chegaradosh. Chegaradagi eng yaqin grek qishlogʻi Florina mintaqaviy hududidagi Kristallopigidir. Bilisht dengiz sathidan 890 metr balandlikda joylashgan va yozi salqin, qishi sovuq kontinental iqlimga ega[2]. U mahalliy qishloq xoʻjaligi, togʻ-kon sanoati, oziq-ovqat va toʻqimachilik sanoati uchun iqtisodiy markaz boʻlib xizmat qiladi[2]. Futbol klublari bor (Bilisht Sporti).
Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bilisht shahri Albaniyaning eng janubi-sharqiy shahri. U Devoll vodiysidan sharqda, dengiz sathidan taxminan 880-970 m balandlikda joylashgan. 1,4 km2 maydonni egallagan tepaliklari bor. Dengiz sathidan oʻrtacha 925 m balandlikda joylashgan Bilisht Albaniyaning Ersekë (dengiz sathidan 1020 m)dan keyin ikkinchi eng baland shahri hisoblanadi.
Shahar juda qulay geografik mavqega ega, chunki u Albaniyani Gretsiya bilan Kapshtie bojxonasi orqali bogʻlaydigan avtomobil yoʻli orqali oʻtadi. Shimolda shahar Bitinke bilan chegaradosh (3 km sharqda), sharqda Kokogllava (dengiz sathidan 1140 m), Stranra (dengiz sathidan 1280 m), Sellce (Bilisht yaqinidagi qarorgoh) va Vernik (5) tepaliklari bilan chegaralangan. Shuningdek, janubi-sharqdan Vishochice bilan chegaradosh. Bilishtda 12 mingga yaqin aholi istiqomat qiladi va Devoll munitsipalitetining poytaxti hisoblanadi.
Musulmon so‘fiy avliyo Qozim boboning maqbarasi Bilishtda joylashgan[3].
Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bilishtdagi iqlim Oʻrta yer dengizi bilan bogʻliq. Dengiz sathining balandligi (930 m), shuningdek, dengizdan uzoqligi Bilishtda yozni issiq va serhosil, qishi sovuq va qorli boʻlishini taʼminlaydi.
Oʻrtacha yillik harorat 9,9 daraja. Yilning eng issiq oyi iyul oyining oʻrtacha harorati 19,5 daraja, bu yerda eng yuqori va eng past harorat kechasi 14 darajadan, kunduzi 26,6 darajagacha. Eng sovuq oy yanvar oyi boʻlib, oʻrtacha 0,2 daraja boʻlib, oʻrtacha harorat kechasi −3,6 darajadan, kunduzi 4,1 darajagacha. Maksimal harorat 1988-yil iyul oyida (39 daraja), minimal daraja 2012-yil yanvar oyida (-20 daraja) qayd etilgan. Yillik harorat oraligʻi 19,3 daraja.
Taʼlim tizimi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1881-1882 yillarda Bilishtda Usmonli oʻrta maktabi (rushtiye) ochildi. Oʻn ikki yil oʻtgach, u talabalarning kamayishi tufayli yopildi.
Boshqaruvi[tahrir | manbasini tahrirlash]
17 aʼzodan iborat Devoll shahar kengashi bor[4]. 2000-yillarning boshlarida boʻlib oʻtgan mahalliy alban saylovlarida ruminlar jamiyati aʼzosi munitsipal kengashga maslahatchi sifatida saylangan[5]. 2011-yilda Albaniyada boʻlib oʻtgan mahalliy saylovlarda Makedoniya ozchilik partiyasi munitsipal kengashga bir maslahatchini saylashga muvaffaq boʻldi[4].
Ommaviy madaniyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bilisht shahri erkaklarning jasorati, or-nomusi va oilaviy qadriyatlariga bagʻishlangan alban polifonik qoʻshigʻi Në plepat Bilishtit (Bilisht teraklari) yaratilgan[6].
Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]
-
Bilisht markazi -
"Chezma e Madhe" (katta suv favvorasi), 1914—1918-yillarda qurilgan -
Kommunistik davr bunkeri -
Mahalliy kommunizm qurbonlari yodgorligi -
Bilisht va pravoslav cherkovi (oʻng burchakda) -
Halveti tekke -
Bilishtdagi koʻcha manzarasi -
Bilishtdagi uylar
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Law nr. 115/2014“ (sq) 6372–6373. Qaraldi: 2022-yil 25-fevral.
- ↑ 2,0 2,1 Altmann, Franz-Lothar. Albanien im Umbruch: eine Bestandsaufnahme. Oldenbourg, 1990 — 212 bet. ISBN 9783486558487.
- ↑ Elsie, Robert (2000). "The Christian Saints of Albania". Balkanistica 13 (36): 53. http://home.olemiss.edu/~mldyer/balk/article2.html.
- ↑ 4,0 4,1 „List of elected councilors (2011 local elections of Albania)“ (sq). Central Election Commission of Albania (2011). 2015-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 10-mart.
- ↑ De Soto, Hermine. Roma and Egyptians in Albania: From social exclusion to social inclusion. Washington D.C.: World Bank Publications, 2005 — 111 bet. ISBN 9780821361719.
- ↑ Sugarman, Jane. Engendering song: Singing and subjectivity at Prespa Albanian weddings. University of Chicago Press, 1997 — 256 bet. ISBN 9780226779720.