Bilim la'nati

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Bilim la'nati - bu boshqalar bilan muloqotda bo'lgan shaxs, boshqalarning faqat o'zlari uchun mavjud bo'lgan ma'lumotlarga ega deb o'ylashda, ularning barchasida ma'lumot va tushuncha borligini taxmin qilganda paydo bo'ladigan kognitiv tarafkashlikdir.[1] Bu tarafkashlikni ba'zi mualliflar tajriba la'nati deb ham atashadi. [2]

Misol uchun, sinfda o'qituvchilar o'zlarini talabaning o'rniga qo'ya olmasalar, qiyinchiliklarga duch kelishlari mumkin. Bilimli professor yosh talaba yangi fanni birinchi marta o'rganish jarayonida duch keladigan qiyinchiliklarni eslay olmaydi.Ushbu bilim la'nati, shuningdek, talabalar tomonidan tasdiqlangan narsadan farqli o'laroq, professor-o'qituvchilarga eng yaxshi ko'rinadigan narsaga asoslanib, talabalarni o'rganish haqida o'ylash xavfini tushuntiradi. [3]

Konsepsiya tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

"Bilim la'nati" atamasi iqtisodchilar Kolin Kamerer, Jorj Lovenshteyn va Martin Veber tomonidan 1989 yilda [./Https://en.wikipedia.org/wiki/Journal_of_Political_Economy Journal of Political Economy] maqolasida kiritilgan. Ularning tadqiqot maqsadi "yaxshiroq ma'lumotga ega bo'lgan agentlar kam ma'lumotga ega bo'lgan agentlarning mulohazalarini aniq taxmin qilishlari mumkin bo'lgan assimetrik ma'lumotlarning bunday (iqtisodiy) tahlillaridagi odatiy taxminlarga" qarshi turish edi.[4]

  1. Kennedy, Jane (1995). "Debiasing the Curse of Knowledge in Audit Judgment". The Accounting Review 70 (2): 249–273. 
  2. Hinds, Pamela J. (1999). "The curse of expertise: The effects of expertise and debiasing methods on prediction of novice performance". Journal of Experimental Psychology: Applied 5 (2): 205–221. doi:10.1037/1076-898X.5.2.205. 
  3. Wieman, Carl (2007). "The 'Curse of Knowledge', or Why Intuition About Teaching Often Fails". APS News 16 (10). Archived from the original on 2016-04-10. https://web.archive.org/web/20160410233551/http://www.cwsei.ubc.ca/resources/files/Wieman_APS_News_Back_Page_with_refs_Nov_2007.pdf. 
  4. Froyd, Jeff „Faculty development strategies for overcoming the "curse of knowledge"“,. 2008 38th Annual Frontiers in Education Conference, 2008. DOI:10.1109/FIE.2008.4720529. ISBN 978-1-4244-1969-2.