Bavariya haykal
"Bavariya" (lotincha: Bavaria) — Myunxendagi Tereza oʻtloqidagi bronza haykal, ilgari shaharning janubi-gʻarbiy chekkasida , Bavariya mamlakatining timsoli[1].
Haykalning poydevorsiz narxi 233 000 florinni tashkil etadi. Tepasida shunday yozuv bor: "Bavariya qiroli Lyudvig I tomonidan oʻrnatilgan bu kolossus L. F. Shvantaler tomonidan loyihalashtirilgan va modellashtirilgan; 1844-50-yillarda metalldan quyma va Ferdinand Miller tomonidan oʻrnatilgan.
Tasviri
[tahrir | manbasini tahrirlash]Haykal qadimgi nemis qahramoni qiyofasida yaratilgan. Qadimgi nemis ayoli kestirib, yalang oyogʻiga tushadigan uzun, plili xalat kiygan. Bavariyaning yarim yalangʻoch koʻkragi hayvon terisi bilan qoplangan. Qahramonning sochlari orqasiga bemalol tushadi, peshonasi eman shoxlari bilan bezatilgan. Bavariya koʻtarilgan chap qoʻlida eman barglarining faxriy gulchambarini va oʻng qoʻlida koʻkragiga egilgan qilichni ushlab turadi. Yon tomonda, Palatinate sher oʻtirgan holatda yotadi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Haykal 1843-1850-yillarda Bavariya qiroli Lyudvig I buyrugʻi bilan arxitektor Leo fon Klenze, haykaltarosh, Myunxen Badiiy akademiyasining professori Lyudvig fon tomonidan yasalgan (quyma) va poydevorga oʻrnatilgan — 9,5 metr Schwanthaler va quyish zavodi ishchilari Iogann Baptist Stiglmeier va uning jiyani Ferdinand fon Miller. Haykalning balandligi 18,52 metr, ogʻirligi — 87,36 tonna[2]. Haykalning ichida 66 zinapoyadan iborat spiral zinapoya boʻlib, u orqali haykal boshidagi kuzatuv maydonchasiga chiqish va u yerdan atrofni oʻrganish mumkin. Haykal etagida har yili Myunxen pivo festivali — Oktoberfest oʻtkaziladi. Bavariya haykali 1850-yil 7-avgustda ochilgan.
Tarkibi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yodgorlik tarkibiga turk va norvegiya qurollaridan yasalgan metall (bronza) kiradi. Hammasi boʻlib 87 360 kilogramm ketdi. Haykalning pastki qismlarida metall qalinligi 1,8 santimetr, yuqori qismlarida esa 1,2 santimetrga teng.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Саша Чёрный „«Бавария»“, . Сатиры и лирика, 2-е издание, «Шиповник», 1913 — 149-bet.
- ↑ „Информация на официальном сайте“. 2020-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 20-aprel.
Vikilugʻatda Бавария nomli maqola mavjud. |
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Bavariya, statuya // Ensiklopedicheskiy slovar Brokgauza i Yefrona : v 86 t. (82 t. i 4 dop.). — SPb., 1890—1907.
- Pamyatniki, soorujeniya // Ensiklopedicheskiy slovar Brokgauza i Yefrona : v 86 t. (82 t. i 4 dop.). — SPb., 1890—1907.
- Markina L. G. „BAVARIA“ „BAVARIYa“ // Kultura Germanii: lingvostranovedcheskiy slovar / pod obщey redaksiey prof. N. V. Muravlyovoy. — M.: AST, 2006. — S. 84. — 1181 s. — 3000 ekz. — ISBN 5-17-038383-5.