Baraye
| „Baraye“ | ||||
|---|---|---|---|---|
| Shervin Hojipur qoʻshigʻi | ||||
| Til | Forscha | |||
| Chiqarilgan sanasi | 28-sentyabr, 2022-yil | |||
| Janr | Ballada | |||
| Davomiyligi | 2:30 | |||
| Matn muallif(lar)i | Shervin Hojipur | |||
| Prodyuser(lar) | Shervin Hojipur | |||
| Shervin Hojipur singllari xronologiyasi | ||||
| ||||
| Klipi | ||||
| "Baraye" YouTubeda | ||||
„Baraye“ (forscha: برای - „uchun“) — eronlik qoʻshiqchi va qoʻshiqnavis Shervin Hojipurning Mahso Aminiyning oʻlimi va uning oqibatlaridan ilhomlanib yaratgan balladasi[1]. Protestlar „madhiyasi“ deb atalgan „Baraye“ musiqasi butun dunyo boʻylab Eron xalqining his-tuygʻularini aks ettirgani uchun katta tanqidlarga sazovor boʻldi. Grammy mukofotlari tadbirida qoʻshiq „Ijtimoiy oʻzgarishlar uchun eng yaxshi qoʻshiq“ nominatsiyasida birinchi marta maxsus mukofotni qoʻlga kiritdi.
Chiqarilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Qoʻshiq 22 yoshli Mahso Aminiy ismli eronlik ayolning vafotidan ilhomlanib yozilgan. Mahso Aminiy hijobini notoʻgʻri kiyganlikda ayblanib hibsga olingan va guvohlarning soʻzlariga koʻra, diniy axloq politsiyasi xodimlari tomonidan qattiq kaltaklanganidan keyin politsiya hibsxonasida vafot etgan[2]. Aminiyning oʻlimi global noroziliklarga sabab boʻldi va Eronda ozodlik ramziga aylandi[3]. „Ayol, hayot, erkinlik“ shiori (qoʻshiqda qoʻllanilgan) namoyishlar chogʻida hayqiriqga aylandi[4].
Matni va kompozitsiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mahso Aminiy vafotidan va norozilik namoyishlari boshlanganidan soʻng, ijtimoiy tarmoqlarda (xususan, Twitterda) internet fenomeni tarqaldi, u orqali („uchun“ soʻzi bilan boshlangan iboralar orqali) foydalanuvchilar Erondagi rejim oʻzgarishini xohlashi va norozilik namoyishlarini qilishning shaxsiy sabablarini tushuntirdilar.
Bunday his-tuygʻularning mohiyatini ochib berishga harakat qilgan Hojipur qoʻshiq matnining har bir bandini alohida tvit asosida yozdi. Olingan matn hayotdan qoniqish darajasi pastligi, ayollar, bolalar, qochqinlar va hayvonlar huquqlari, atrof-muhit muammolari, tanazzul hamda qashshoqlik, teokratiya va eskirgan ijtimoiy va diniy tabular, militarizm va siyosat, korruptsiya, mahalliy korruptsiya, soʻz erkinligi va hukumatning boshqa mamlakatlarga dushmanligi kabi oʻzgarishlarga muhtoj boʻlgan bir nechta mavzularga toʻxtalib oʻtadi.
Klipi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Musiqiy video xonada portret-selfi uslubida statsionar kamera bilan yozib olingan. Videoda mualliflari koʻrsatilgan original tvitlar tasvirlangan ular skrinshot tarzida namoyish qilinadi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „'Woman, life, freedom': L.A. protest over Iran draws thousands“ (inglizcha). Los Angeles Times (1-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 3-oktabr 2022-yil.
- ↑ „Fury in Iran as young woman dies following morality police arrest“ (inglizcha). BBC News (16-sentabr 2022-yil). Qaraldi: 26-dekabr 2022-yil.
- ↑ „Mahsa Amini's brutal death may be moment of reckoning for Iran“ (inglizcha). the Guardian (20-sentabr 2022-yil). Qaraldi: 26-dekabr 2022-yil.
- ↑ „Iran's protesters find inspiration in a Kurdish revolutionary slogan“ (inglizcha). WUSF Public Media (27-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 26-dekabr 2022-yil.