Avtomobilchi (voleybol klubi, Toshkent)

Avtomobilist (1969-yilgacha — „Spartak“) — Toshkentning sovet va oʻzbek ayollar voleybol klubi.

Taraqqiyot

• SSSR chempionatida 4-oʻrin 1977.
• 1978-yil SSSR kubogi gʻolibi;
  • kumush (1972) va bronza (1976) SSSR kubogi sovrindori.

Tarix

1953-yilgacha o‘zbek voleybolini SSSR chempionatlarida respublika poytaxti Toshkent shahri sharafini himoya qilgan turli jamoalar: „O‘qituvchi“ (1940), „Lokomotiv“ (1945-1948, 1950), „Fan“ (1949) jamoalari ishtirok etgan., 1953), Oʻzbekiston SSR terma jamoasi (1951, 1952). Bu guruhlarni muvaffaqiyatli chiqishlar deb atay olmaysiz. Jamoalar turnir jadvalining eng quyi pogʻonasidan joy olgan va 1954-1961-yillarda Oʻzbekiston voleyboli ittifoq chempionati qur’a tashlash marosimiga umuman oʻz vakilini qoʻymagan.

1962 yilda Toshkentning „Mexnat“ jamoasi SSSR chempionatida qatnashgan, ammo 24 jamoa orasida atigi 22-o‘rinni egallagan.

1960-yilda Toshkentda "Spartak" ayollar voleybol jamoasi tuzildi. 1965-yilgacha u faqat respublika musobaqalarida qatnashish bilan cheklanib qoldi va 1966-yilda SSSR chempionatining 2-guruhida debyut qildi va unda 10-oʻrinni egalladi. 1968-yilda toshkentlik voleybolchilar 2-guruhda ikkinchi oʻrinni egallagan boʻlsalar, toifani oshirish huquqi uchun oʻtgan oʻtish turnirida „Spartak“ raqiblariga yutqazib qoʻydi.

1970-yilda „Avtomobilist“ ga (jamoa shunday nomlana boshlagan) murabbiy Adadiy Isroilov boshchilik qilgan, uning nomi Toshkent jamoasining yuksalishi bilan bevosita bogʻliq. Keyingi mavsumda O‘zbekiston poytaxti voleybolchilari 2-guruh turnirida yaqqol ko‘rinish oldi va o‘tish o‘yinlarida "Kiyev Burevestnik " jamoasini mag‘lub etib, oliy ligaga yo‘llanma oldi. Jamoaning soʻzsiz etakchisi taniqli sovet voleybolchisi, ikki karra Olimpiya chempioni Vera Duyunova edi.

Sovet ayollar voleybolining yuqori divizionidagi dastlabki toʻrt mavsumda „Avtomobilist“ turnir jadvalining pastki qismida joylashgan edi, ammo 1977-yilda jamoaga birinchi muvaffaqiyat — yuqori 4-oʻrinni egalladi. Oradan bir yil oʻtib, toshkentlik voleybolchilar SSSR kubogida gʻalaba qozonishdi. Va keyingi yillarda, 1981-yilgacha, „Avtomobilist“ ittifoq chempionatlari turnir jadvalida hech qachon 7-oʻrindan pastga tushmadi. Bir qator oʻyinchilar SSSR terma jamoasi tarkibiga kirgan, xususan, Olimpiya chempioni L. Pavlova, Yevropa chempioni O. Belova va E. Petrunina.

1980-yillarning boshidan beri bir qator ayol voleybolchilar oʻynashdan ketishdi yoki boshqa klublarga oʻtishdi. Bularning barchasi „Avtomobilist“ natijalariga salbiy taʼsir koʻrsatdi. 1982-yildan boshlab toshkentliklar asosan oliy ligada omon qolish uchun kurash olib borishga majbur boʻldi va 1990-yilda soʻnggi oʻrinni egallab, SSSRning eng kuchli jamoalari safini tark etdi. Oʻzbekiston poytaxti klubi 1991/1992-yillarda 1-liga jamoalari oʻrtasida boʻlib oʻtgan Rossiya ochiq chempionatida qatnashdi va hatto unda birinchi oʻrinni egalladi, ammo bu „Avtomobilist“ga dividend olib kelmadi — sobiq yagona sovet voleybol maydoni 1992 yilda nihoyat ikkiga boʻlindi.

1992-yilda „Avtomobilist“ oʻz faoliyatini toʻxtatdi. O‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya instituti sharafini himoya qilgan „Toshkent SKIF“ jamoasi voleybol bo‘yicha O‘zbekiston yetakchisiga aylandi.

SSSR terma jamoasidagi klubning voleybolchilari

SSSR terma jamoasi tarkibida Toshkentning „Spartak“/"Avtomobilist" jamoasining 7 nafar voleybolchisi rasmiy musobaqalarda qatnashdi:

• Vera Duyunova (Galushka) — ikki karra Olimpiada chempioni (1968, 1972), 1970 yilda jahon chempioni, 1974 yilda jahon chempionati kumush medali sovrindori , 1973 yilgi Jahon kubogi sovrindori ;
• Olga Belova — 1977 yilgi Evropa chempioni , 1977 yilgi Jahon kubogi ishtirokchisi ;
• Elena Petrunina — Evropa chempioni 1977 ;
• Larisa Pavlova — 1980 yilgi Olimpiya chempioni ;
• Svetlana Slepakova — 1981 yilgi Jahon chempionatining bronza medali sovrindori;
• Olga Dubyaga — 1977 yilgi jahon chempionati ishtirokchisi ;
• Lyudmila Suleykina — 1977 yilgi jahon chempionati ishtirokchisi .

Manbalar

• Voleybol: Entsiklopediya / Komp. V. L. Sviridov, O. S. Chexov — Tomsk: Yanson kompaniyasi, 2001 yil.
• Voleybol: Katalog / Comp. A. Edelman va boshqalar — M .: FiS, 1984.