Angiotensin-o'zgartiruvchi ferment

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Angiotensinga aylantiruvchi ferment ACE, renin-angiotensin tizimining markaziy komponenti hisoblanadi, u organizmdagi suyuqliklar hajmini tartibga solish orqali qon bosimini nazorat qiladi. Ushbu ferment Angiotensin I gormonini birmuncha faol vazokonstriktor hisoblangan angiotensin II ga aylantiradi. Shuning uchun, ACE qon tomirlarining siqilishiga olib keladigan qon bosimini bilvosita oshiradi. ACE ingibitorlari yurak-qon tomir kasalliklarini davolash uchun farmatsevtik preparatlar sifatida keng qo'llaniladi.

ACE ning kamroq ma'lum bo'lgan boshqa funktsiyalariga bradikinin, moddasi P va amiloid beta-oqsillarini parchalash kabilar kiradi.

Nomenklatura[tahrir | manbasini tahrirlash]

ACE quyidagi nomlar bilan ham tanilgan:

  • dipeptidil karboksipeptidaza I
  • peptidaza P
  • dipeptid gidrolaza
  • peptidil dipeptidaza
  • angiotensinga aylantiruvchi ferment
  • kininaz II
  • angiotenzin Iga aylantiruvchi ferment
  • karboksikatepsin
  • dipeptidil karboksipeptidaza
  • "gipertensinga aylantiruvchi ferment" peptidil dipeptidaza I
  • peptidil-dipeptid gidrolaza
  • peptidildipeptid gidrolaza
  • endotelial hujayrali peptidil dipeptidaza
  • peptidil dipeptidaza-4
  • PDH
  • peptidil dipeptid gidrolaza
  • DCP
  • CD143

Funktsiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

ACE peptidlarni gidrolizlaydi. Ferment shuningdek xuddi shunday usulda , u His-Leu dipeptidini olib tashlash orqali faol bo'lmagan dekapeptid angiotensin Ini oktapeptid angiotensin II ga aylantiradi. Bu uning asosiy funksiyasidir.

taklif qilingan ACE katalitik mexanizmi

ACE renin-angiotensin tizimining (RAS) markaziy komponenti bo'lib, u tanadagi suyuqlik hajmini tartibga solish orqali qon bosimini nazorat qiladi aynan shu xussusiyati tufayli aynan unga ta'sir qiluvchi dori vositalari qon bosimini tushirish uchun ishlatilinadi.

Renin-angiotensin-aldosteron tizimining sxematik diagrammasi

Mexanizm[tahrir | manbasini tahrirlash]

ACE rux elementti metalloproteinazadir . Sink markazi peptid gidrolizini katalizlaydi. Sinkning muhim rolini aks ettiruvchi ACE metall xelatlovchi moddalar tomonidan ingibirlanishi mumkin.

ACE inhibitori lisinopril bilan kompleksda,rux kationi kulrang, xlorid anionlari sariq rangda. PDB 1o86 ning PyMOL renderiga asoslangan. Rasmda lisinopril raqobatbardosh inhibitor ekanligi ko'rsatilgan, chunki u va angiotensin I tuzilish jihatidan o'xshash. Ikkalasi ham ACE ning faol joyiga bog'lanadi. ACE-lisinopril kompleksining tuzilishi rentgen kristallografiyasi bilan tasdiqlangan.[1]
  1. „Crystal structure of the human angiotensin-converting enzyme-lisinopril complex“. Nature. 421-jild, № 6922. January 2003. 551–554-bet. Bibcode:2003Natur.421..551N. doi:10.1038/nature01370. PMID 12540854.