Amirsoy tog‘-changʻi kurorti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Amirsoy togʻ tizmasi
Amirsoy kurortidagi uylar

Amirsoy togʻ kurorti Oʻzbekistondagi eng yirik togʻ-changʻi kurorti va Markaziy Osiyodagi eng zamonaviy changʻi kurortidir. U 2019-yilda YuNESKOning Butunjahon merosi roʻyxatiga kiritilgan Gʻarbiy Tyan-Shanda ochilgan va Lonely Planet tomonidan „keyingi Sent-Morits“ deb taʼriflangan.[1]

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻzbekistonning qishki sport sanoati sovet davridan, Toshkent viloyatidagi Gʻarbiy Tyan-Shan togʻlarida joylashgan Beldersoy va Chimyonda togʻ-changʻi kurortlari qurilganidan boshlangan.

Amirsoy togʻ kurorti 2017-yilda oʻzbekistonlik tadbirkor Rashvan Ubaydullaev tomonidan yaratilgan.[2] Rivojlanishning birinchi bosqichida Ubaydullaev va uning sarmoyadorlari kurortni yaratish, jumladan, kirish yoʻllari kabi infratuzilmani qoʻllab-quvvatlash uchun 100 million yevro sarmoya kiritgan. Ular kurortni loyihalash va boshqarish uchun Andorrada joylashgan PGI Management kompaniyasini tayinladilar.[3]

Amirsoy dastlab 2018-yil dekabr oyida ochilishi kutilgan edi, biroq infratuzilmadagi muammolar tufayli ochilish kechiktirildi.[4] Shu sababli Amirsoy 2019-yil dekabr oyida 2 km uzunlikdagi Doppelmayr gondoli va kursli lift va Sunkid konveyeri, shuningdek, quvurlar uchun ikkita lift bilan rasman ochildi.[5]

2020-yil yozida Amirsoy oromgohini kengaytirish va obyektlar sonini koʻpaytirish maqsadida keyingi qurilish ishlari olib borildi. Bunga Poma Telemix liftini oʻrnatish va qoʻshimcha changʻi yoʻlaklarini yaratish kiradi. 2022-yilga kelib 13 ta yoʻl boʻladi.[6]

Ubaydullaev 2020-yilgi Butunjahon turizm kuni munosabati bilan Oʻzbekistonning „Turizm fidoyisi“ faxriy medali bilan taqdirlandi.[7]

Uzoq muddatli istiqbolda eski Beldersoy va Chimyon kurortlarini modernizatsiya qilish va ularni Amirsoy bilan bogʻlash va Markaziy Osiyoda Fransiyaning Les Trois Vallées yoki Kanadaning Whistler Blackcomb kurortlariga raqib yaratish rejalashtirilgan.[8]

Joylashuvi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amirsoy Oʻzbekistonning Toshkent viloyatida, Toshkentdan 65 km sharqda joylashgan. Eng yaqin aeroport — Islom Karimov nomidagi Toshkent xalqaro aeroportidan Amirsoyga mashinada taxminan 90 daqiqa ketadi.[9]

Amirsoy kurorti Gʻarbiy Tyan-Shandagi Chotqol tizmasining bir qismi boʻlgan Maygashkan togʻining shimoliy yon bagʻrida 900 gektar[10] maydonni egallaydi. Changʻi yonbagʻirlarining balandligi 1630 m dan 2275 m gacha.

Dam olish maskani[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amirsoy 2019-yil qishda 22 km uzunlikdagi 13 ta changʻi yoʻlakchasi bilan ochilgan. 2020/21 yilgi changʻi mavsumi uchun 2020-yil yozida yana toʻqqiz km yugurish yoʻllari qurildi va 2022-yilgacha 28 ta yugurish boʻladi[11] Koʻpgina yugurishlar boshlangʻich va oʻrta darajadagi changʻichilar uchun mos keladi: qora yoʻllar keyinroq qoʻshiladi, ammo pistdan tashqari changʻi uchish uchun allaqachon koʻplab imkoniyatlar mavjud.

Amirsoydagi gondollar va liftlarni Doppelmayr va Poma, qor mashinalarini esa TechnoAlpin ishlab chiqaradi.[12] Konveyer Sunkid tomonidan, qor tozalovchilar esa PistenBully tomonidan ishlab chiqilgan.[13] Amirsoy imkoniyati cheklangan changʻichilar uchun qulay boʻlishi uchun yaratilgan, moslashtirilgan changʻi sporti uchun jihozlar va koʻrsatmalar mavjud. Amirsoyda qor nisbatan past boʻlishiga qaramay, juda quruq, kechasi havo harorati muntazam ravishda −12 darajagacha pasayganligi sababli sifatli kukun taqchil emas. Tomas Tor Jensen, PGI Management operatsiyalari direktori, Amirsoydagi qorning sifati hatto Yaponiyanikiga ham teng ekanligini taʼkidlaydi.

Amirsoydagi changʻichilarning koʻpchiligi oʻzbekistonlik: kurort ochilganidan soʻng dastlabki uch oy ichida 150 mingga yaqin mahalliy aholi tashrif buyurgan va egasi Ubaydullaev milliy changʻi madaniyatini boshidan boshlab qurishni maqsad qilgan.[14] Bir kunlik changʻi chiptasining narxi 180 000 soʻmni (taxminan 15 yevro) tashkil etadi va bolalar, nafaqaxoʻrlar va nogironlar uchun chegirmalar mavjud[15] Amirsoydagi turar joy Amirsoyning Le Chalet qishlogʻida joylashgan, ochiq kaminli hashamatli 40 ta yogʻoch uydan iborat.[16] Chaletlar uchun energiyaning 90% quyosh panellaridan olinadi. 4 yulduzli kurort mehmonxonasi ham rejalashtirilgan. Amirsoy restoranlari igloga oʻxshash geodezik gumbazlarda joylashgan boʻlib, doimiy binolar qurilmoqda.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. MacEacheran. „Is Uzbekistan the world's next big ski destination?“ (en). Lonely Planet. Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  2. MacEacheran. „Is Uzbekistan the world's next big ski destination?“ (en). Lonely Planet. Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  3. PGI. „Project Management Office and Operation Management in Amirsoy Mountain Resort- Uzbekistan“. PGI (2020-yil 29-oktyabr). 2020-yil 14-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  4. Lucy Aspden, Online Ski Editor. „Uzbekistan's €100m new ski resort already in trouble before it's even open“ (en-GB). The Telegraph (6-dekabr 2018-yil). Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  5. „A New Ski Resort Opens in Uzbekistan“ (en-GB). The Whiteroom (2020-yil 9-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  6. Ibbotson, Sophie. Uzbekistan. United Kingdom: Bradt Guides Ltd, 2020 — 128 bet. ISBN 9-781784-771089. 
  7. Uzbektourism.uz. „The list of recipients of the "Tourism fidoyisi" badge is announced“ (en). Uzbektourism.uz. Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  8. MacEacheran. „Is Uzbekistan the world's next big ski destination?“ (en). Lonely Planet. Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  9. „Going off-piste: skiing in Uzbekistan“ (en). Evening Standard (2020-yil 29-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  10. „TechnoAlpin To Work With Amirsoy Ski Area In Uzbekistan“ (en-US). www.snowindustrynews.com. Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  11. „Amirsoy Piste Map Amirsoy Ski Resort Uzbekistan“. piste-maps.co.uk. Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  12. „TechnoAlpin To Work With Amirsoy Ski Area In Uzbekistan“ (en-US). www.snowindustrynews.com. Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  13. „A New Ski Resort Opens in Uzbekistan“ (en-GB). The Whiteroom (2020-yil 9-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  14. MacEacheran. „Is Uzbekistan the world's next big ski destination?“ (en). Lonely Planet. Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  15. „Скипасс на курорте Amirsoy“ (ru). Amirsoy Mountain Resort. 2020-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.
  16. „Going off-piste: skiing in Uzbekistan“ (en). Evening Standard (2020-yil 29-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 29-oktyabr.