Turdus migratorius
American robin (Turdus migratorius) — koʻchmanchi sayroqi qushlar turkumiga mansub.[1] American robin Shimoliy Amerika boʻylab keng tarqalgan qush turi boʻlib, Kanadaning janubidan Meksikaning markaziy qismiga va Tinch okeani sohiliga qadar hududlarda qishlaydi. Bu Konnektikut, Michigan va Viskonsin shtatlarida ko`p uchraydigan qush hisoblanadi.[2]
Partners Flight maʼlumotlar bazasiga koʻra (2019-yil) American robin Shimoliy Amerikadagi eng koʻp uchraydigan qush bo`ldi. (370 000 000 ta). Uning yetti turi bor lekin ulardan faqat bittasi Baja Kaliforniya Surining San-Lukas robin (T. m. confinis) ayniqsa oʻziga xosdir, pastki qismlari och kulrang-jigarrang.
Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]
American robin sharqiy turi (T. m. migratorius) 23 sm dan 28 sm gacha, qanotlari uzunligi 31 sm dan 41 sm gacha. Barcha turlari oʻrtacha 77gramm ga yaqin vaznda, erkaklari 72 grammdan 94 grammgacha gacha, urgʻochilari 59 grammdan 91 gramm gacha.[3] Boshi qora rangdan kul ranggacha oʻzgaradi, koʻzning oq yoylari va oq superkiliyalari bor. [4] Tomoq oq, qora chiziqlar bilan, qorin va quyruq ostidagi qopqoqlar oq rangda. Amerikalik robinning jigarrang orqa va qizil-toʻq sariq koʻkragi bor, boy qizil toʻq sariqdan shaftoli apelsingacha oʻzgaradi. [5]
Xulq-atvor[tahrir | manbasini tahrirlash]
American robin asosan kunduzi faol boʻlib, tunda katta suruvlarga yigʻilib, tanho botqoqlarda yoki zich oʻsimliklarda daraxtlarda oʻtiradi. American robin asossan meva va rezavorlar bilan oziqlanadi. Yozda american robin tuxum qo`ygan hududini himoya qiladi va kamroq faol boʻladi.[6]
Oziqlanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
American robin odatda 40 foizga yaqin mayda umurtqasiz hayvonlardan (asosan hasharotlar) masalan qurtlar, qoʻngʻizlar , tırtıllar va chigirtkalar va 60 foizi yovvoyi va madaniy mevalar va rezavorlard bilan oziqlanadi.[7] Ularning rezavor mevalarga oʻtish qobiliyati boshqa Shimoliy Amerika qoʻziqorinlariga qaraganda ancha shimolda qishlash imkonini beradi. Robinlar asosan yumshoq tanali umurtqasizlar, yem-xashak izlaydilar va qurtlarni koʻrish qobilyati (va baʼzan eshitish) orqali topadilar.[8] Baʼzi hududlarda robinlar xususan, shimoli-gʻarbiy kenja turlari (T. m. caurinus) hasharotlar va mayda mollyuskalarni olib, plyajlarda oziqlanadi.[9] American robinlari Shimoliy Amerikadagi mevali bogʻlarning keng tarqalgan zararkunandalaridir.[10] Ular hasharot va mevaxoʻr bilan oziqlanishlari tufayli saxaroza yoʻqotishga aylandi.[10]
Nasli[tahrir | manbasini tahrirlash]
Amerikalik robin oʻzining yozgi qatoriga qaytganidan koʻp oʻtmay koʻpaya boshlaydi. Bu Shimoliy Amerikadagi birinchi qush turlaridan biri boʻlib, tuxum qoʻyadi va odatda apreldan iyulgacha davom etadigan naslchilik mavsumida ikki-uch zotga ega. [5]
Muhofaza qilish holati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kaliforniyaning markaziy qismidagi gʻarbiy kenja turlari (T. m. propinquus) Amerika Qoʻshma Shtatlarining boshqa joylarida boʻlgani kabi, oʻz doirasini kengaytirmoqda deb hisoblanadi. [11] U iqlim oʻzgarishi va ob-havoning keskin oʻzgarishi bilan tahdid qilinmoqda, ammo populyatsiya tendentsiyasi barqaror koʻrinadi va tur populyatsiya tendentsiyasi mezoniga koʻra zaif turlar chegaralariga yaqinlashmaydi (oʻn yil yoki uch avlod davomida 30 % pasayish) va shuning uchun xalqaro Tabiatni muhofaza qilish ittifoqi buni eng kam tashvish deb baholadi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ McCrum, Robert. The Story of English. Faber and Faber, 1992 — 123 bet. ISBN 0-571-16443-9.
- ↑ 50 States. „Official US State Birds“. 2007-yil 11-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 25-iyul.
- ↑ Dewey. „Turdus migratorius“. Animal Diversity Web. University of Michigan Museum of Zoology (2002). 2007-yil 24-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 19-noyabr.
- ↑ Leukering, T.. Complete Birds of North America Alderfer: . Washington, D.C.: National Geographic Society, 2006 — 492 bet. ISBN 0-7922-4175-4.
- ↑ 5,0 5,1 Dewey. „Turdus migratorius“. Animal Diversity Web. University of Michigan Museum of Zoology (2002). 2007-yil 24-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 19-noyabr.
- ↑ Dewey. „Turdus migratorius“. Animal Diversity Web. University of Michigan Museum of Zoology (2002). 2007-yil 24-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 19-noyabr.
- ↑ Dewey. „Turdus migratorius“. Animal Diversity Web. University of Michigan Museum of Zoology (2002). 2007-yil 24-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 19-noyabr.
- ↑ Montgomerie, Robert; Weatherhead, Patrick J. (1997). "How robins find worms". Animal Behaviour 54 (1): 143–151. doi:10.1006/anbe.1996.0411. PMID 9268444. Archived from the original on 25 October 2020. https://web.archive.org/web/20201025002030/http://web2.uwindsor.ca/courses/biology/dmennill/360/article.pdf. Qaraldi: 28 July 2012.Turdus migratorius]]
- ↑ Clement, Peter. Thrushes (Helm Identification Guides). Christopher Helm Publishers Ltd., 2000. ISBN 0-7136-3940-7.
- ↑ 10,0 10,1 Martínez del Rio, C.; Baker, H. G.; Baker, I. (1992). "Ecological and evolutionary implications of digestive processes: Bird preferences and the sugar constituents of floral nectar and fruit pulp". Experientia (Birkhäuser) 48 (6): 544–551. doi:10.1007/bf01920237. ISSN 0014-4754.
- ↑ Clement, Peter. Thrushes (Helm Identification Guides). Christopher Helm Publishers Ltd., 2000. ISBN 0-7136-3940-7.