Alveolar makrofag

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
O'pka qon ketishida gemosiderin bilan to'ldirilgan alveolyar makrofaglarni ko'rsatadigan mikrograf..

Alveolyar makrofag, o'pka makrofagi (yoki chang hujayrasi) makrofaglarning bir turi, universal fagotsit bo'lib, nafas olish yo'llari va o'pkadagi alveolalarda topilgan, ammo ularning devorlaridan ayri holda joylashgan.[1]

Alveolyar makrofagning faolligi nisbatan yuqori, chunki ular organizm va tashqi dunyo o'rtasidagi asosiy chegaralardan birida joylashgan. Ular nafas olish yuzalaridan chang yoki mikroorganizmlar kabi zarralarni yo'q qilish uchun javobgardirlar.

Alveolyar makrofaglar ko'pincha nafas olish yuzalaridan zarrachali uglerod kabi ekzogen materiallarning granulalarini yutadi. Bunday qora granulalar, ayniqsa, chekuvchilarning o'pkalarida yoki uzoq muddatli shahar aholisida keng tarqalgan bo'lishi mumkin.

Alveolyar makrofag alveoladagi uchinchi hujayra turi, qolganlari esa I va II turdagi pnevmotsitlardir.

Pigmentli o'pka makrofaglarini taqqoslash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kasallik Makrofagning nomi Makrofag pigmentining ko'rinishi (G&E bo'yog'i) Makrofaglarning odatiy joylashuvi Bog'liq bo'lgan tibbiy tarix Rasm Rasm sharhi
Antrakoz Qora-jigarrang granulalar Intersitsiy

(perivaskulyar)

  • Yoshi va shahardagi turar joyi.[2]
  • Ko'mir ishchilari[3]
Qora strelka interstitsial antrakotik pigmentni ko'rsatadi. Yaqin atrofdagi makrofaglar (oq o'q) antrakotik pigmentni o'z ichiga oladi deb taxmin qilish mumkin.
Nafas olish bronxioliti " Chekuvchi makrofaglari " Sariqdan och jigarranggacha va mayda donador[4] Havo yo'llari (ayniqsa respirator bronxiolalar) Tamaki chekish Markazda chekuvchi makrofagi
Surunkali o'pka tiqilishi Siderofaglar Jigarrang-oltin va refrakter.[5] Alveolalar[6]
  • Yurak etishmovchiligi
  • O'pka qon ketishi
Siderofag (qora o'q) va intersitsiyda shish, gemosiderin cho'kmasi (qora o'q) va kollagen qalinlashuvi, yurak yetishmovchiligini ko'rsatadi.
Sigaret chekuvchi makrofaglarining antrakotik bo'yalish gistopatologiyasi, bu ham nafas olish bronxioliti, ham antrakoz mavjudligini ko'rsatadi.

Funksiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

O'pkadagi uglerodli makrofaglarning mikrografi, G&E bo'yog'i
Yadro va boshqa organellalarni, shu jumladan Golji majmuasi va mitoxondriyalarni ko'rsatadigan o'pka to'qimasidagi alveolyar makrofagning mikrografi.

Alveolyar makrofaglar fagotsitlar bo'lib, ular gomeostazda, parazitlardan himoyada va to'qimalarni qayta tiklashda muhim rol o'ynaydi.[7] Ularning son jihatdan zichligi ko'plab jarayonlar uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega. Ular juda moslashuvchan va bir qancha yuza retseptorlari yordamida boshqa hujayralar va molekulalar bilan o'zaro ta'sir qilish uchun ko'plab sekretlarni chiqarishi mumkin. Alveolyar makrofaglar apoptotik va nekrotik hujayralarning fagotsitozida ham ishtirok etadi.[8] Oddiy hujayralar va tuzilmalarni himoya qilish uchun ular fagotsitlangan materialni tanlab olishlari kerak.[8] Infeksiyalar bilan kurashish organizmlar yuzasida patogen bilan bog'liq molekulyar belgilarni (PAMP) tanib olishga yordam beradigan ko'plab belgini aniqlash retseptorlarini (PRR) ishini osonlashtiradi.[9] PAMPlarning barchasi patogenlar guruhiga xos bo'lgan umumiy xususiyatlarga ega, lekin ularning asosiy tuzilishi o'zgarmasdir; va patogenlik (organizmning boshqa organizmda yuqumli kasallik hosil qilish qobiliyati) uchun muhim ahamiyatga ega.[9] Mikrobial belgini aniqlashda ishtirok etadigan oqsillarga mannoz retseptorlari, komplement retseptorlari, DC-SIGN, Toll-like retseptorlari (TLR), tozalovchi retseptorlari, CD14 va Mac-1 kiradi.[9]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Weinberger, Steven E.. Principles of pulmonary medicine, Seventh, Philadelphia, PA, 2019 — 288-289 bet. ISBN 9780323523714. 
  2. Cotran. Robbins Pathologic Basis of Disease. Philadelphia: W.B Saunders Company, 1999. ISBN 978-0-7216-7335-6. 
  3. Morgan WK (November 1978). „Industrial bronchitis“. Br J Ind Med. 35-jild, № 4. 285–91-bet. doi:10.1136/oem.35.4.285. PMC 1008445. PMID 367424.
  4. William Perry, M.D., M.P.H., Kristine Konopka, M.D. „Lung - Other interstitial pneumonitis / fibrosis - Respiratory bronchiolitis“. Topic Completed: 1 July 2020. Minor changes: 1 July 2020.
  5. Zander, Dani. Pulmonary pathology. Elsevier, 2018. ISBN 978-0-323-39308-9. OCLC 968711140.  - VII Acute Lung Injury with Siderophages
  6. Guido Majno. Cells, Tissues, and Disease : Principles of General Pathology. Oxford University Press, 12-avgust 2004-yil — 620 bet. ISBN 978-0-19-974892-1. 19-mart 2013-yilda qaraldi. 
  7. Lambrecht, BN (April 2006). „"Alveolar macrophage in the driver's seat"“. Immunity. 24-jild, № 4. 366–8-bet. doi:10.1016/j.immuni.2006.03.008. PMID 16618595.
  8. 8,0 8,1 Guyton, Arthur C. „Chapter 33: Physiology of the respiratory system“,. Textbook of Medical Physiology, 2007 — 431–433 bet. 
  9. 9,0 9,1 9,2 „Macrophage-mediated innate host defense against protozoan parasites“. Critical Reviews in Microbiology. 28-jild, № 3. 2002. 187–248-bet. doi:10.1080/1040-840291046731. PMID 12385499.

Andoza:Blood