Abdurahmonbek Oʻrazayev

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Abdurahmonbek O’razayev
Abdurahmonbek O’razayev
Turkiston muxtoriyati ichki ishlar vaziri oʻrinbosari
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 1888-yil
Yangi Marg’ilon (hozirgi Farg’ona)
Vafoti taxminan 1934—1940-yil
Otasi Muhammad Oʻrazayev

Abdurahmonbek Oʻrazayev (1888-yil, Yangi Margʻilon — taxminan 1934—1940-yil, Toshkent ) — huquqshunos, siyosat va davlat arbobi; advokat yordamchisi, Farg‘ona saylov okrugi bo‘yicha Butunrossiya Ta'sis Assambleyasi deputati, Turkiston muxtoriyati ichki ishlar vaziri o‘rinbosari[1].

Tarjimayi holi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Abdurahmonbek Oʻrazayev 1888-yilda Yangi Margʻilon (hozirgi Fargʻona) shahrida amaldor oilasida tavallud topgan. U qozoqlarning qipchoq urugʻidan boʻlgan[2].

Millati qozoq , Yangi Margʻilon shahrida amaldor Al-Muhammed Oʻrazoev oilasida tugʻilgan. 1910-yil Skobelev gimnaziyasini va 1915-yil Moskva universitetining yuridik fakultetini tugatgan. Keyinroq advokat yordamchisi bo'lib ishlagan.

Abdurahmonbek Oʻrazayev 1910-yilda Skobelov gimnaziyasini va 1915-yilda Moskva universitetining yuridik fakultetini tamomlagan. Uning ikki nafardan akasi va singlisi boʻlgan. Abdurahmonbek Oʻrazayevning Oyshaxonim Oʻrazayeva (1897—1988) ismli singlisi boʻlib, sovet maktabida ishlagan. U Turkistondagi dastlabki oʻqituvchilardan biri boʻlgan. Oyshaxonim Oʻrazayeva mehnat faoliyati davomida Namangandagi rus-tuzem maktabida rus tilidan dars bergan[3].

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

U faoliyati davomida Advokat yordamchisi lavozida ishlagan. 1917-yilda Fargʻona saylov okrugidan Butunrossiya Taʼsis Majlisi aʼzosi qilib saylangan. 1917-yil noyabrda Turkiston muxtoriyati tashkil etilgach, u Milliy Majlis aʼzosi hamda ichki ishlar vaziri oʻrinbosari boʻlgan. U faoliyati davomida eserlar partiyasi faollaridan boʻlgan. 1918-yil Turkiston muxtoriyati bolsheviklar tomonidan tugatilgach, Abdurahmonbek Oʻrazayev qoʻlga olingan. Keyinchalik u Sibirga surgun qilingan. U yerda sil kasali bilan qattiq betob boʻlib qolgach, Toshkentga qarindoshlari oilasiga qaytishga ruxsat berilgan. U 1937-yil 49 yoshida ogʻir kasallikdan vafot etadi[3].

Oilasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Otasi Muhammad Oʻrazayev boʻlib, Oʻrta juzdagi aslzodalardan biri. Otasi 2-Orenburg kadet korpusini tamomlagan va va Urush vazirligida xizmat qilgan. Margʻilon uyezdi boshqarmasida kotib va tarjimon sifatida faoliyat olib borgan (Fargʻona viloyati harbiy boshqarmasi toʻgʻrisida 1881-yil 1-yanvardagi 2-son buyrugʻiga asosan). 1882-yil 29-mayda (1882-yil 31-oktyabr) ish stajiga ega bo'lgan kollegiya kotibi. Xristian bo'lmaganlar uchun beriladigan 3-darajali Stanislav ordeni (1882-yil 31-avgust) hamda 1897-yilda aholini birinchi marta roʻyxatga olish boʻyicha qilgan ishlari uchun Aleksandr III hukmronligi xotirasiga davlat ranglarining lentasida koʻkragiga taqiladigan kumush medali bilan taqdirlangan (Harbiy boʻlimning 1896-yil 17-martdagi 60-son buyrugʻi). Vafot etganidan soʻng 1898-yil 10-mayda harbiy bo'limning mansabdor shaxslari ro'yxatidan chiqarildi.

Onasi — Niyozxon Bibixonim, oʻzbek, Fargʻona viloyati, Novomargelan tumani, Auval qishlogʻidan. Erining vafotidan keyin u o‘qituvchi bo‘lib ishlagan.

Onasi — Niyozjon Bibixonim, oʻzbek, Fargʻona viloyati, Yangi Margʻilon uyezdi, Avval qishlogʻida tugʻilgan tugʻilgan. Turmush oʻrtogʻi vafot etganidan keyin oʻqituvchilik bilan shugʻullangan

Opasi – Oyshaxonim O‘razayeva (1897-yil 2-sentyabr – 1988-yil 31-yanvar), Turkistonning ilk xalq o‘qituvchilaridan biri. Farg‘ona xotin-qizlar gimnaziyasini tamomlagan, Namangan shahridagi rus millatiga mansub maktabda rus tilidan dars bergan. 1917-yilgi inqilobdan keyin Skobelev Sovet maktabida ishlagan. Atoqli oʻzbek olimi va oʻqituvchisi, Sovet Oʻzbekistonida fan va taʼlim tashkilotchisi, Oʻzbekiston SSR Fanlar akademiyasi akademigiToshmuhammad Qori-Niyoziyning turmush oʻrtogʻi boʻlgan. Oʻrazayevning ikki nafardan akasi va singlisi boʻlgan.

Oyshaxonim Oʻrazayeva (1897—1988) ismli singlisi sovet maktabida ishlagan. U Turkistondagi dastlabki oʻqituvchilardan biri boʻlgan. Oyshaxonim Oʻrazayeva mehnat faoliyati davomida Namangandagi rus-tuzem maktabida rus tilidan dars bergan[3].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Abdullayev R. Raximov M, Rajabov Q va boshqalar. O’zbekiston tarixi (1917—1991) birinchi kitob. Toshkent: O’zbekiston, 2019 — 560 bet. 
  2. Исхаков С. М. Русская революция 1917 года и тюрки Центральной Азии.“. 2016-yil 29-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 23-may.
  3. 3,0 3,1 3,2 Rajabov Q. Turkiston muxtoriyati vazirlari hamda milliy majlis a’zolari hayoti va taqdiri. Toshkent: Bodomzor invest, 2021 — 92 bet.