99mTc

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Asosan saraton kasalligini aniqlash uchun bir nechta organlarda ( masalan , miya , suyak , qalqonsimon bez , ko'krak ) radionuklid sifatida yoki yurakda koronar arteriya okklyuziyasini aniqlash uchun ishlatiladigan 99m Tc markali texnetsiy izonitritning lipofil katyonik kompleksi . U yurakni tasvirlashda va eksperimentalda o'zmalarni aniqlashda ishlatoladi .

Birinchi marta 1938-yilda olingan. 1950-yillarda tibbiy maqsadlarda 99m Tc ni etiketlangan atomlar sifatida ishlatish g'oyalari paydo bo'ldi. Farmatsevtik jihatdan sof 99m Tc olish texnologiyasining birinchi tadqiqotlari boshlandi.  1958-yilda zamonaviy texnetsiy generatorlarining birinchi prototipi yaratildi. 1963-yilda 99m Tc bo'lgan farmatsevtik preparatni tanlab singdirish orqali insonning biokimyoviy jarayonlarini vizualizatsiya qilish bo'yicha birinchi maqola nashr etildi .  Texnetsiydan foydalanish tez sur'atlar bilan kengayib, tijoratlashtirila boshladi[1].

2010-yil uchun ishlab chiqarish Yevropa Ittifoqi (45%), Kanada (40%), Janubiy Afrika (10%)da jamlangan  . Asosiy iste'molchilar AQSh (43%), Evropa Ittifoqi (26%), Yaponiya (17%). 1989 yilda Qo'shma Shtatlar texnik sabablarga ko'ra texnetsiy ishlab chiqaradigan yagona reaktorning ishlashini to'xtatdi. Mahalliy texnetsiy ishlab chiqarishni qayta tiklashga urinishlar texnik qiyinchiliklarga duch keldi va Qo'shma Shtatlar hali ham barcha kerakli hajmni import qilmoqda. 2000-yillarning oxirida Kanadaning yagona va Yevropa Ittifoqidagi bitta ishlab chiqarish reaktori ham texnik qiyinchiliklarga duch keldi va tez orada yopilishi mumkin. Avstraliya va Rossiyada yangi yirik ishlab chiqarishlar rejalashtirilgan  .

SSSRda izotop ishlab chiqarish 1985-yilda boshlangan. Rossiya Federatsiyasi Prezidenti huzuridagi 2020 yilgacha bo'lgan davrda iqtisodiyotni modernizatsiya qilish va texnologik rivojlantirish bo'yicha komissiya loyihasi doirasida 2010-yilda Rossiyada zamonaviy ishlab chiqarish ob'ektlari qurildi. 2017-yilda Rossiya Federatsiyasining bozor ulushi 10% ga etdi. Kelgusi yillarda ishlab chiqarish hajmini oshirishni davom ettirish rejalashtirilgan, buning uchun Sarovda yangi " Argus-M " yadroviy-kimyo majmuasi qurilmoqda[2]  .

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „99mTc“. 2022-yil 2-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 3-avgust.
  2. „99mTc“. 2013-yil 1-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 3-avgust.