51 hududi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Hudud 51
inglizcha: Area 51
51 hududining suniy yo'ldoshdan olingan fotosurati. Undan shimoli-sharqdagi Grum-Leyk quruq ko'li.
IATA kodi: yo'qICAO kodi: KXTA
Qisqacha bayon
Aeroport turi harbiy-maxfiy
Egasi AQSh federal hukumati
Operator AQSh harbiy-havo kuchlari
Joylashuvi Nevada, AQSh
Dengiz sathidan balandligi  ft / 1 360 m
Koordinata tizimi Andoza:Geobox coor
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
ft m
14L/32R 3 658 asfalt
12/30 1 652 asfalt
09L/27R 3 489 tuz
09R/27L 3 489 tuz
03L/21R 3 057 tuz
03R/21L 3 057 tuz
14R/32L 7 093 yopilgan
51 hududinig xaritasi (sariq hudud)
51 hududinig ogohlantirishlaridan biri

Hudud 51 (inglizcha: Area 51) - harbiy baza, Edvards havo kuchlari bazasining uzoqdagi bo'limi. AQShda Nevada shtatining janubida, Las-Vegasdan 133 km shimoli-g'arbda, Grum-Leyk quruq tuzli ko'lning janubiy qirg'og'ida joylashgan. Taxminlarga ko'ra, u eng yangi samolyotlar va qurol tizimlarining eksperimental sinovlari uchun ishlatiladi. 51-hududinig ustidan havo qatnovi taqiqlangan.

Tavsif va tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bazaning maxfiyligi, uning mavjudligi AQSh hukumati faqat 2013-yilda rasman tan olingan[1][2][3], uni ko'plab fitna nazariyalarining mavzusiga aylantirdi, xususan noma'lum uchuvchi ob'ektlar[4][5][5].

51 hududi (inglizcha: Nellis) harbiy operatsiyalar hududiga kiradi, uning atrofidagi havo bo'shlig'i uchush uchun cheklangan (kod R-4808N)[6][7].

Markaziy razvedka boshqarmasining rasmiy hujjatlarida “51-hududi” nomi ishlatiladi va Dreamland, Paradise Ranch[4], Home Base, Watertown Strip, Groom Lake va yaqinda Homey Airport kod nomlaridan ham foydalaniladi.

Rasmiy ma'lumotlarga ko'ra, 51-hududida eksperimental samolyotlar va qurol tizimlari ishlab chiqilmoqda[8][9]. Shu bilan birga, u ko'pincha fitna nazariyalarida va, bundan tashqari, ommaviy madaniyatda Amerika Qo'shma Shtatlari harbiylari va hukumati tomonidan yashirilgan sirning ramzi sifatida ishlatiladi; Odatda, noma'lum uchuvchi ob'ektlar bilan bog'liq.

Sovet josus sun'iy yo'ldoshlari 1988-yilda 51-hududini suratga oldi[10] Sovuq urush davrida, keyinchalik olingan fotosuratlar Amerika olimlari federatsiyasi[11][12] tomonidan olindi va chop etildi, u tugagandan so'ng fuqarolik sun'iy yo'ldoshlari baza va uning atrof-muhitini batafsil tasvirlarini tayyorladilar.. Biroq, ulardan poligon haqida muhim ma'lumot olishning iloji yo'q: faqat diqqatga sazovor bo'lmagan poydevorlar, angarlar va quruq ko'llar ko'rinadi. Norasmiy ma'lumotlarga ko'ra, bazaning ish maydonining asosiy qismi yer osti.

51-hududidagi tadqiqot dasturlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

51-hududi oddiy havo bazasi emas: u yerda yangi turdagi samolyotlar ishlab chiqilmoqda va sinovdan o'tkazilmoqda. Ularning dizayni AQSh Harbiy-havo kuchlari yoki Markaziy razvedka boshqarmasi kabi boshqa idoralar tomonidan tasdiqlangandan so'ng, ular oddiy harbiy bazalarda qo'llaniladi.

U-2 dasturi[tahrir | manbasini tahrirlash]

OXCART dasturi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dastur bor Blue/F-117[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lockheed F-117 "tun qirg'ysi" (inglizcha: Lockheed F-117 Night Hawk) - Amerikaning Lockheed Martin kompaniyasining bir o'rindiqli subsonik taktik yashirin zarba beruvchi samolyoti bo'lib, u dushmanning havo mudofaasi tizimi orqali yashirin kirib borish va strategik ahamiyatga ega quruqlikdagi harbiy infratuzilma ob'ektlariga (raketa bazalari, aerodromlar, aloqa boshqaruv markazlari va boshqalar) hujum qilish uchun mo'ljallangan. Birinchi parvoz 1981-yil 18-iyunda amalga oshirilgan. Oxirgi seriyali nusxasi 1990-yilda AQSh havo kuchlariga yetkazilgan. F-117 bir qator harbiy mojarolarda juda muvaffaqiyatli ishlatilgan. 2008-yil o'rtalarida ushbu turdagi samolyotlar xizmatdan butunlay olib tashlandi.

1970-yillar Grum-Leyk uchun AQSh armiyasining yangi keng ko'lamli loyihasi - Have Blue / F-117 dasturi bilan nishonlandi. Yashirin samolyotning birinchi prototipi 1977-yilda poligondan uchib chiqdi va 1981-yilda F-117 Nighthawk Watertaun aerodromidan uchirilib, bir qator o'quv otishmalarini muvaffaqiyatli yakunladi. Keyinchalik, o'ta maxfiy F-117 namunalari yaqin atrofdagi Tonopah sinov aerodromiga ko'chirildi va keyin Holloman harbiy bazasida xizmat qilish uchun jo'nadi.1983-yildan boshlab, F-117 samolyotlari foydalanishga topshirilgandan so'ng, baza o'z ishini davom ettirdi va asta-sekin kengaytirildi.

Zamonaviy dasturlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Taxminlarga ko'ra, 51-hududida o'ta maxfiy gipertovushli strategik yashirin stels razvedka samolyoti SR-91 Aurora ("Avrora") yaratilgan, sinovdan o'tgan va bazada bo'lgan, uning parvozlari bilan 1980-yillardan beri hududda ham, mintaqada va boshqa joylarda ham ko'plab kuzatuvlar o'tkazilshini, Nomalum uchar obyekt turlaridan biri - Qora uchburchaklar deb ataladigonlarning ko'rinishlari bilan bog'lashadi.

51 hududiga "shturm"[tahrir | manbasini tahrirlash]

2019-yil 27-iyun kuni Kaliforniyalik Metti Roberts Facebook ijtimoiy tarmogʻida 51-maydonning shturmi: Hammamizni to'xtata olmaymiz" deb nomlangan tadbir yaratdi.inglizcha: Storm Area 51, They Can't Stop All of Us)[13]. Tashkilotchining soʻzlariga koʻra, maqsad 51-hududida oʻzga sayyoraliklar ustida oʻtkazilgani aytilayotgan tajribalar haqidagi haqiqatni aniqlashdir. Matnning aniq kulgili tabiatiga qaramay, voqea tezda juda ko'p odamlarni jalb qildi. Iyul oyining oxirida qiziqish uyg'otganlar soni 3 million kishidan oshdi, ularni ko'plab mashhurlar qo'llab-quvvatladilar, masalan: Kianu Rivz, Ilon Mask, Arnold Shvartsenegger, Chak Norris, mashhur "Maxfiy materiallar" ilmiy fantastika seriyalining aktyorlari Gillian Anderson va Devid Duxovni va boshqalar.

"Shturm" 20-sentabr kuni keldi. OAV ma'lumotlariga ko'ra, Nevada qishloqlarida festivallarga 1500 dan 3000 gacha odam tashrif buyurgan; Ulardan 150 nafari Zona darvozasiga yaqinlashdi. 40 kishi to'g'ridan-to'g'ri zona darvozalariga to'plangan va ular hokimiyat tomonidan tarqatildi[14][15], besh kishi hibsga olingan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Американские власти признали существование «Зоны 51» в Неваде“. Аргументы и факты (2013-yil 16-avgust). 2013-yil 19-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 16-avgust. / '.
  2. „CIA acknowledges existence of Area 51 in declassified documents“ (en). FoxNews.com (2013-yil 16-avgust). 2013-yil 29-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 16-avgust.
  3. Karoun Demirjian. „Government acknowledges Area 51 in declassified spy plane documents“ (en). Las Vegas Sun (2013-yil 15-avgust). 2013-yil 29-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 16-avgust.
  4. 4,0 4,1 Jacobsen A. The Road to Area 51. // Los Angeles Times. — April 5, 2009.
  5. 5,0 5,1 Lacitis, E. Area 51 vets break silence: Sorry, but no space aliens or UFOs // The Seattle Times. — 27 March 2010
  6. FAA aviation chart for the Groom area
  7. «R-4808N Fixes and Janet Routes» Dreamland Resort
  8. Dreamland: Fifty Years of Secret Flight Testing in Nevada. By Peter W. Merlin
  9. Rich (Rich, Ben; Janos, Leo. Skunk Works: A personal memoir of my years at Lockheed. Boston: Little, Brown. 1994. ISBN 978-0-316-74300-6), стр. 57. Rich describes Groom in 1977 as being «…a sprawling facility, bigger than some municipal airports, a test range for sensitive aviation projects»
  10. Area 51 Top Secret Government Facility
  11. How Area 51 Works - MUFON
  12. Where is Area 51? — How Area 51 Works | HowStuffWorks
  13. Рахман, Диана „Штурм Зоны 51: шутка вышла из под контроля“. SM News (2019-yil 19-iyul). 2019-yil 20-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 21-iyul.
  14. Zialcita, Paolo „'Storm Area 51' Fails To Materialize“. NPR (2019-yil 20-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 21-sentyabr.
  15. Richwine, Lisa. „Area 51 raid lures festive UFO hunters to Nevada desert; five arrested“. Reuters (2019-yil 20-sentyabr). Qaraldi: 22-sentabr 2019-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]