1944-yilda Angliya-Efiopiya shartnomasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

1944-yilgi Angliya-Efiopiya shartnomasi ― 19-dekabrda Addis-Abebada ikki yil muddatga imzolangan, oʻshanda 1942-yildagi Angliya-Efiopiya bitimi muddati tugagan. Bu Efiopiyaning buyuk Britaniya suverenitetini toʻliq tan olish va Jibuti — Addis-Abeba temir yoʻl boshqarmasining Efiopiya hukumatiga uch oy ichida (Efiopiya hukumati temir yoʻlning uzluksiz ishlashini taʼminlash uchun kafolatlar berishi sharti bilan) yetkazib berishni nazarda tutgan. Britaniya hukumati diplomatik ustuvor huquq va Efiopiyada boshqa davlatlarning maslahatchilarini tayinlash yoki tasdiqlash uchun mutlaq huquqdan voz kechdi, biroq shartnoma Britaniya harbiy maʼmuriyati Ogaden viloyatida va himoyalangan hudud, Somaliga ulashgan va Efiopiya hududining uchdan bir qismini tashkil etuvchi shartnoma muddati davomida, yaʼni 19-dekabr 1946 gacha. Efiopiya, shuningdek, Britaniya hukumatiga oʻz hududi boʻylab muntazam havo qatnovini yoʻlga qoʻyishga ruxsat berdi va qoʻnish joylarining ishlashini va ularni toʻgʻri himoya qilishni oʻz zimmasiga oldi.

Muzokaralar chogʻida Efiopiya Buyuk Britaniyaning 1 million funt Sterlingni qaytarib olish taklifini rad etdi, Efiopiya hukumati uning suverenitetiga mos kelmasligini tan olganligi sababli, mamlakatni rivojlantirish boʻyicha kengash tuzish majburiyatini topshirish bilan bogʻliq, Britaniya va Efiopiya mutaxassislarini oʻz ichiga oladi[1].

Effektlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

1944-yilgi Angliya-Efiopiya shartnomasi ikki yilga tuzilgan, ammo shartnoma muddati tugagandan soʻng Buyuk Britaniya oʻz qoʻshinlarini Efiopiya hududidan olib chiqmadi[1]. 1949-yilda Britaniya ishgʻol maʼmuriyati 1954-yilgacha davom etgan Britaniya Ogaden protektoratini yaratdi[2]. 1955-yilda Britaniya harbiy kontingenti Ogadendan chiqarildi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Вышинский А. Я., Лозовский С. А.. . 
  2. Sauldie, Madan. Super powers in the Horn of Africa, 1987 — 48 bet.