Łucja Frey

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Łucja Frey yoki Łucja Frey-Gottesman (1889-yil 3 noyabrda tugʻilgan, Lvov - 1942-yil vafot etgan) polshalik nevrolog . Frey sindromi uning nomi bilan atalgan. Frey, Evropadagi birinchi ayol akademik nevrologlardan biri edi. 1942-yilda, 53 yoshida, Lvov gettosida Xolokost paytida vafot etdi.

Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Łucja Frey 1889-yil 3-noyabrda Avstriya-Vengriya imperiyasining bir qismi boʻlgan Lvov shahrida qurilish pudratchisi Shimon Simcha Frey va uning rafiqasi Dina (niyasi Vaynreb) Mirjam Moltrextning qizi boʻlib tugʻilgan[1].Frey va uning oilasi yahudiy edi[2].1896-yildan 1900-yilgacha xristian boshlang‘ich maktabida o‘qigan. 1907-yilda Fransizzek-Yozef oʻrta maktabini tugatgan. Oʻqishni tugatgandan soʻng u professor Marian Smoluchovskidan (1872-1917) matematika va falsafani oʻrgangan. 1907-1912-yillarda u falsafa fakulteti talabasi edi, biroq besh yildan so‘ng Varshavaga ko‘chib o‘tdi va tibbiyot fakultetida o‘qishni boshladi.

Frey 1918-1923-yillar oraligʻida tibbiyotni oʻrgangan va 1923-yil 2 iyunda tibbiyot darajasini olgan. Polsha-Ukraina urushi tufayli uning ishi bir yil davomida toʻxtatildi[1].

Oʻqishni tugatgandan soʻng u Varshava nevrologiya klinikasida professor Kazimierz Orzexovskiyning (1878-1942) katta assistenti sifatida ishini davom ettirdi[2][3]. 1928-yil oxirida u Varshavani tark etdi va Lvovga qaytib keldi va Mordexay (Marek) Gottesman ismli advokatga uylandi ( 1887-yilda Komarno, Lublin voevodeligi / Komarno - 1941? ). 1929-yil may oyidan boshlab u Lvovdagi Rappaporta koʻchasida joylashgan nevrologiya klinikasida katta maslahatchi yordamchisi boʻlib ishladi. U 1930-yilda qizi Danutani dunyoga keltirdi[1].

1939-yil 19-sentyabrda Sovet Ittifoqining Polshaga bostirib kirishi va Lvovni bosib olganidan keyin Mark Gottesman aksilinqilobiy faoliyatda ayblanib, NKVD tomonidan hibsga olingan; Bu vaqtdan keyin u haqida hech narsa ma'lum emas. 1941-yilda nemislar Lvovni bosib olganida, u Luka Frey gettosiga joylashtirildi. Zamarstynowska Gettopoliklinikda 112-da ishlashi kerak edi. U, ehtimol, 1942-yil avgust oyida gettoni yoʻq qilish paytida yoki Belsek qirgʻin lageriga surgun qilinganidan koʻp oʻtmay, bemorlari bilan birga oʻldirilgan. Qarindoshlari va o‘zidan hech qanday dalil topilmadi[1][2][4].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Mirjam Moltrecht: Dr. med. Lucja Frey. Eine Ärztin aus Lwow 1889-1942. Rekonstruktion eines Lebens. Hartung Gorre Verlag Konstanz, 2004. PDF. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Gliński JB. Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wrocław: Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, 1997. 
  3. Eufemiusz Herman: Neurolodzy polscy. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1958, ss. 225-227.. 
  4. Maciejewska I, Dziewiatkowski J, Spodnik E. Lucja Frey: a pioneering physician in tragic times. Clin Anat. 20. 6: 588-90 (2007). doi:10.1002/ca.20481. PMID 17352411..