Vitas Gerulaitis
Vytautas Kevin Gerulaitis (1954-yil 26-iyul — 1994-yil 17-sentyabr) amerikalik professional tennischi edi. 1975-yilda Gerulaitis Sandy Mayer bilan hamkorlikda Wimbledonda erkaklar oʻrtasidagi juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi. U 1977-yilda oʻtkazilgan ikkita Avstraliya Ochiq turnirining birida erkaklar oʻrtasidagi yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi (Gerulaitis dekabr oyida boʻlib oʻtgan turnirda gʻolib chiqdi, Rosko Tanner esa yanvar oyidagi turnirda gʻolib chiqdi).
| Vitas Gerulaitis | |
|---|---|
 | |
| Mamlakat |
 AQSh |
| Tugʻilishi |
26-iyul 1954-yil Brooklyn, New York, U.S. |
| Vafoti |
17-sentyabr 1994-yil (40 yoshda) Southampton, New York, U.S. |
| Boʻyi | 1.83 m (6 ft 0 in) sm |
| Professionallik | 1971 |
| Faoliyati tugashi | 1986 |
| Ishlatadigan qoʻli | Right-handed (one-handed backhand) |
| Olgan jami pul mukofot(lar)i miqdori | $$2,778,748 |
| Yakkalik bahslar | |
| Rekordi | 528–225 |
| Jami titullari | 26 |
| Eng yuqori pozitsiyasi | No. 3 (February 27, 1978) |
| „Katta dubulgʻa“ turniri yakkalik bahslari natijalari | |
| Australian Open | W (1977Dec) |
| French Open | F (1980) |
| Wimbledon | SF (1977, 1978) |
| US Open | F (1979) |
| Boshqa turnirlar | |
| Tour Finals | F (1979, 1981) |
| WCT Finals | W (1978) |
| Juftlik bahslari | |
| Rekordi | 168–123 |
| Jami titullari | 8 |
| Eng yuqori pozitsiyasi | No. 43 (May 20, 1985) |
| „Katta dubulgʻa“ turniri juftlik bahslari natijalari | |
| Australian Open | 1R (1983) |
| French Open | QF (1980) |
| Wimbledon | W (1975) |
| US Open | 3R (1972) |
Yoshligi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gerulaitis 1954-yil 26-iyulda Nyu-Yorkning Bruklin shahrida litvalik immigrantlar oilasida tugʻilgan va Kvins shtatidagi Xovard -Bichda oʻsib, ulgʻaygan.[1] U Kvinsdagi arxiyepiskop Molloy oʻrta maktabida oʻqigan va uni 1971-ilda uni tamomlagan. U Kolumbiya universitetining Kolumbiya kollejida 1975-yil sinfida oʻqigan va oʻsha paytdanoq tennis bilan shugʻullanish uchun oʻqishni tashlagan.[2] Gerulaitis „Litvalik sher“ laqabini oldi.[3] Uning singlisi Ruta ham professional tennischi edi. Ikkala aka-singilning ham ona tili litva edi.[4]
Karyerasidagi yorqin voqealar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gerulaitis Pitsburg uchburchagini 1975-yilda Pitsburgdagi Civic Arenada TeamTennis boʻyicha jahon chempioni unvoniga olib chiqdi. Gerulaitis „Uchburchaklar“ tarkibida 1974-yildan 1976-yilgacha oʻynagan. U 1977-yilda liganing Indiana Loves franshizasida ham oʻynagan.
Gerulaitisni 1977-yildan 1983-yilgacha Fred Stolle boshqargan.
Shuningdek, u 1975-yilda Wimbledonda erkaklar oʻrtasidagi juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi. U 1977 va 1978-yillarda Wimbledonda yakkalik bahslarida yarim finalchi boʻlgan. 1977-yilda u Wimbledon yarim finalida oʻzining yaqin doʻsti va mashgʻulot sherigi Byorn Borgga 6-4, 3-6, 6-3, 3-6, 8-6 hisobida yutqazib qoʻydi, bu oʻyin keyinchalik oʻn yillikning eng buyuklaridan biri deb topildi.[5]
1977-yilda Gerulaitis Avstraliya Ochiq chempionatida karerasidagi eng muhim unvonni qoʻlga kiritdi, u besh setda erkaklar oʻrtasidagi finalda Jon Lloydni magʻlub etdi.
1978-yilda Gerulaitis yil yakuni boʻyicha WCT finalida Eddi Dibbsni 6-3, 6-2, 6-1 hisobida magʻlub etib, Jahon chempionati tennis turnesi uchun gʻolib chiqdi. 1978-yilga kelib, u erkaklar oʻrtasidagi yakkalik bahslarida dunyoda uchinchi oʻrinni egalladi.
1979-yilda Gerulaitis AQSh ochiq chempionatida erkaklar oʻrtasidagi finalda Nyu-Yorklik hamkasbi Jon Makenroga toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi. U 1979-yilda Devis kubogini qoʻlga kiritgan Qoʻshma Shtatlar jamoasi aʼzosi edi. U finalda ikkita yakkalik „rezina“ gʻalaba qozondi, chunki AQSh Italiyani 5: 0 hisobida magʻlub etdi.
Gerulaitis 1980-yilda Fransiya ochiq chempionati finalida Byorn Borgga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻlgach, oʻzining uchinchi Grand Slam „Katta dubulgʻa“ finaliga chiqdi.
1981-yil fevral oyida Gerulaitis yarim finalda Jimmi Konnorsni magʻlub etganidan soʻng finalda Jon MakEnroni magʻlub etib, yulduzlar bilan toʻldirilgan Toronto Indoor taklifnoma turnirida gʻolib chiqdi.Faoliyati davomida Gerulaitis 25 ta yuqori darajadagi yakkalik va sakkizta juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi. Uning karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingi 1978-yil 27-fevralda dunyoda 3-oʻrinni egalladi
Gerulaitis oʻzining juda tez qoʻllari bilan toʻrda va oʻzining ajoyib kortlarni qamrab olishi bilan mashhur edi.[6] 1985-yilda Gerulaitis Bobbi Riggs bilan birlashdi va mashhur Jinslar jangidan keyin ayol oʻyinchilarga qarshi kurash olib bordi. Biroq, Gerulaitis va Riggs Martina Navratilova va Pam Shrayverga qarshi juftlik oʻyinida magʻlub boʻlgach, qisqa umr koʻrdi. U 1986-yilda professional turneni tark etdi va 1988 va 1994-yillarda AQSh tarmogʻida muntazam tennis sharhlovchisi boʻlgan.Gerulaitis, Samprasning murabbiyi Tim Gullikson oilaviy taʼtilda boʻlgan Rimda 1994-yilda Italiya ochiq chempionatida Pit Samprasga murabbiylik qilgan. Sampras finalda Boris Beckerni toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub etib, chempionlikni qoʻlga kiritdi.
Oʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1994-yil 17-sentyabrda Nyu-Yorkning Sautgempton shahridagi doʻstining uyiga tashrif buyurganida, notoʻgʻri oʻrnatilgan basseyn isitgichi Gerulaitis uxlab yotgan mehmonxonaga uglerod oksidi gazining kirib kelishiga sabab boʻldi va bu uning uglerod oksidi bilan zaharlanishidan oʻlimiga sabab boʻldi. Gerulaitis oʻsha kuni kechqurun soat 19:00 da kechki ovqatga kela olmadi va uning jasadini ertasi kuni mehmon uyiga borgan xizmatkor ayol topdi.[7] Gerulaitisning qoldiqlari Nyu-Yorkning Farmingdeyl shahridagi Sent-Charlz qabristoniga dafn qilindi .Ehtiyotsizlikdan odam oʻldirish boʻyicha jinoiy ayblovlar keyinchalik hovuz mexanikiga va u ishlagan kompaniyaga nisbatan qoʻzgʻatildi. U ham, kompaniya ham 1996-yil oktyabr oyida oqlangan. Hakamlar aʼzolari Gerulaitisning oʻlimidan bir necha kun oldin isitish moslamasini ishlab chiqaruvchi texnik oʻzgartirishlar kiritganligi va hatto egzoz trubkasi uzunroq boʻlgan taqdirda ham, uglerod oksidi (rangsiz va hidsiz) konditsionerning shamollatish teshigiga tortilishi mumkinligi toʻgʻrisida guvohlik berishdi. past haroratlarda havodan zichroqdir. Gerulaitlar oilasining advokati Artur M. Lyuksenberg Gerulaitisning onasi va singlisi hukm adolatli ekanligiga ishonishlarini aytdi va u sud jarayonida bergan koʻrsatmalari „biz har doim bilgan narsamizni tasdiqladi, deb aytdi. bu masalada boshqa koʻplab odamlar ishtirok etadilar.“[8] Gerulaitlar oilasi 2002-yilga kelib oʻzlarining fuqarolik ishlari boʻyicha ayblanuvchilarning bir qismi bilan maxfiy kelishuvga erishdilar[9][10]
Grand Slam (Katta dubulgʻa) finallari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yakkalik: 3 (1 ta unvon, 2 ikkinchi oʻrin)[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Natija | Yil | Chempionat | Qoplama | Raqib | Hisob |
|---|---|---|---|---|---|
| Gʻalaba | 1977-yil | Avstraliya ochiq chempionati | Oʻt |  John Lloyd
|
6-3, 7-6 (7-1), 5-7, 3-6, 6-2 |
| Yoʻqotish | 1979-yil | US Open | Qattiq |  John McEnroe
|
5-7, 3-6, 3-6 |
| Yoʻqotish | 1980-yil | Fransiya ochiq | Loy |  Björn Borg
|
4-6, 1-6, 2-6 |
Yakkalik bahslar xronologiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Gʻ | F | YF | ChF | #R | DB | Q# | DNQ | A | NH |
Sport faoliyatidagi finallari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yakkalik: 56 (26 unvon, 30 ikkinchi oʻrin)[tahrir | manbasini tahrirlash]
Juftlik: 20 (8-12)[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Natija | No. | Yil | Turnir | Sherik | Raqib | Hisob |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Gʻalaba | 1. | 1974 | Roanoke, US | Sandy Mayer
|
 Ian Crookenden
|
7-6, 6-1 |
| Magʻlubiyat | 1. | 1974 | Little Rock, US |  Bob Hewitt
|
Jürgen FassbenderKarl Meiler | 0-6, 2-6 |
| Gʻalaba | 2. | 1974 | Salt Lake City, US | Jimmy Connors
|
 Iván Molina
|
2-6, 7-6, 7-5 |
| Magʻlubiyat | 2. | 1974 | Oslo, Norway | Jeff Borowiak
|
Karl Meiler | 3-6, 2-6 |
| Gʻalaba | 3. | 1975 | Roanoke, US | Sandy Mayer
|
 Juan Gisbert
|
7-6, 1-6, 6-3 |
| Gʻalaba | 4. | 1975 | Wimbledon, London | Sandy Mayer
|
Colin Dowdeswell
|
7-5, 8-6, 6-4 |
| Magʻlubiyat | 3. | 1976 | Indianapolis WCT, US | Tom Gorman
|
Robert Lutz
|
2-6, 4-6 |
| Gʻalaba | 5. | 1976 | Boca Raton, US | Clark Graebner
|
Bruce Manson
|
6-2, 6-4 |
| Gʻalaba | 6. | 1976 | Fort Worth WCT, US | Sandy Mayer
|
Eddie Dibbs
|
6-4, 7-5 |
| Magʻlubiyat | 4. | 1976 | Charlotte WCT, US | Gene Mayer
|
 John Newcombe
|
3-6, 5-7 |
| Magʻlubiyat | 5. | 1976 | South Orange, US |  Ilie Năstase
|
Fred McNair
|
5-7, 6-4, 2-6 |
| Magʻlubiyat | 6. | 1977 | Masters Doubles WCT, New York |  Adriano Panatta
|
 Vijay Amritraj
|
6-7, 6-7, 6-4, 3-6 |
| Gʻalaba | 7. | 1977 | Brisbane, Australia | Bill Scanlon
|
Mal Anderson
|
7-6, 6-4 |
| Gʻalaba | 8. | 1978 | Birmingham WCT, US | Sandy Mayer
|
Frew McMillan
|
3-6, 6-1, 7-6 |
| Magʻlubiyat | 7. | 1978 | Philadelphia WCT, US | Sandy Mayer
|
Bob Hewitt
|
4-6, 4-6 |
| Magʻlubiyat | 8. | 1978 | Richmond WCT, US | Sandy Mayer
|
Bob Hewitt
|
3-6, 5-7 |
| Magʻlubiyat | 9. | 1980 | Monte Carlo, Monaco | John McEnroe
|
Paolo Bertolucci
|
2-6, 7-5, 3-6 |
| Magʻlubiyat | 10. | 1980 | Sydney Outdoor, Australia | Brian Gottfried
|
Peter McNamara
|
2-6, 4-6 |
| Magʻlubiyat | 11. | 1981 | Frankfurt, Germany | John McEnroe
|
Brian Teacher
|
5-7, 7-6, 5-7 |
| Magʻlubiyat | 12. | 1985 | Rotterdam, Netherlands | Paul McNamee
|
 Pavel Složil
|
4-6, 4-6 |
Xotira[tahrir | manbasini tahrirlash]
Litvaning poytaxti Vilnyus shahrida Vitas Gerulaitis memorial tennis markazi ochildi .[11] Shuningdek, Vilnyusdagi koʻchaga uning nomi berilgan. Birkenhead guruhining Half Man Half Biscuit qoʻshigʻining An Outbreak of Vitas Gerulaitis qoʻshigʻi, ularning 1991-yilgi McIntyre, Treadmore va Devitt albomidagi, shuningdek, qiyshiq boʻlsa ham, oʻyinchiga ishora qiladi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Sports of The Times; 'Weʼve Lost Another of Our Kids', The New York Times, September 20, 1994. Accessed November 3, 2007.
- ↑ Sachare. „Roar, Lion Roar: Spectator Heralds Columbia's Greatest Athletes“. Columbia College Today. Qaraldi: 2021-yil 1-sentyabr.
- ↑ „Read 'em and Leap“. People (1979-yil 19-noyabr). Qaraldi: 2008-yil 14-may.
- ↑ Araton. „In the court of the ultimate tennis playboy“. The Independent (2010-yil 4-mart). Qaraldi: 2018-yil 12-noyabr.
- ↑ „Classic Matches: Borg v Gerulaitis“. BBC Sport.
- ↑ Finn, Robin. „Tennis Greats Call Gerulaitis A Friend First“. The New York Times (1994-yil 20-sentyabr). Qaraldi: 2008-yil 5-sentyabr.
- ↑ Gerulaitis died of Carbon monoxide poisoning, Philly.com, September 20, 1994.
- ↑ Rather. „Acquittal In Death Of Gerulaitis“. The New York Times (1996-yil 5-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 3-oktyabr.
- ↑ Fried. „Following Up“. The New York Times (2002-yil 16-iyun). Qaraldi: 2021-yil 1-mart.
- ↑ „Gerulaitis v. Recreational Concepts“. casetext.com (2002-yil 1-iyul). Qaraldi: 2021-yil 1-mart.
- ↑ „GB's trip into the unknown“. BBC News (2009-yil 23-sentyabr).
Video[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Klassik Wimbledon oʻyini: Gerulaitis vs Borg faqat doimiy xona, DVD chiqish sanasi: 2006-yil 31-oktyabr, Ish vaqti: 180 daqiqa, ASIN B000ICLR8O .
