Vahshi ibn Harb

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Vahshiy ibn Harb al-Habashiy (arabcha: وحشي بن حرب ‎). Islom dinini qabul qilishdan oldin Uhud jangida Hamza payg'ambarning amakilarini o'ldirgan.

Kelib chiqishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vaxshi kelib chiqishi efiopiyalik edi. Islomni qabul qilishdan oldin u Jubayr ibn Mutim ismli Quraysh boshliqlaridan birining quli edi. U nayza uloqtirishdagi aniqligi bilan mashhur edi[1].

Hamzaning o'ldirilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Badr jangida Jubayrning amakisi Tuayma Muhammad payg'ambarning amakisi Hamza ibn Abdulmuttalib qo'lida halok bo'ldi. Uhud jangida Jubayr Vaxshiyni qullikdan ozod boʻlishi evaziga Hamzani oʻldirishga yuboradi. Boshqa bir manbaga ko'ra, otasining o'limi uchun qasos olgan Hind binti Utba [2] uni Hamzani o'ldirishga undagan.

Bu haqda Vaxshining oʻzi shunday dedi: “ Uhud togʻiga yetib, jang boshlanib ketganda, Xamza mening yagona maqsadim edi. Uni olomon orasidan farqlash qiyin emas edi. Axir uning sallasida oq tuyaqush pati koʻz-koʻz qilgani – mardlik belgisidir. Biroz vaqt o'tgach, men buni payqadim. Endi tosh orqasiga, endi daraxt orqasiga yashirinib, u nayza bilan urish uchun to'g'ri vaqtni tanlashga harakat qildim. Hamzaning huzurlariga Quraysh qabilasidan Sibo ibn Abdul-Uzzo ismli chavandoz keldi. Hamza uni qilich bilan urib, otidan yerga yiqitganida, men fursatni tanlab, nayzani uloqtirdim. Men tomonga ikki qadam bosgandan soʻng, oʻlik holda yiqildi”[1][3].

Uhud jangidan bir necha yil o'tib Makka fath qilindi. Vaxshining Toifda yashirinishdan boshqa chorasi qolmadi[3].

Islomni qabul qilish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vaxshining islomni qanday qabul qilganligi haqida ikki rivoyat bor. Ulardan birida Vaxshining oʻzi Muhammad paygʻambarning paygʻambar ekanlarini tan olib, huzurlariga kelgani, ikkinchisida paygʻambar alayhissalom unga xabar yuborib, uni islom dinini qabul qilishga chaqirganliklarini eslatib oʻtadi. Ammo Vahshiy maktubni qaytarib yuboradi, unda quyidagi oyat bor edi: “(Haqiqiy mo'minlar) Alloh taolo bilan birga boshqa ilohlarga duo qilmaydiganlar va Alloh harom qilgan jonni o'ldirmaydiganlardir. o'ldirish, faqat bunga haqli bo'lganlar va zino qilmaganlar. Kim shunday qilsa, qilgan amali uchun jazo oladi. Qiyomat kunida uning azobi ikki baravar ko'payib, do'zaxda abadiy xor bo'lur Bu oyat ostiga Vahshiy shunday yozgan edi: “Sizlar meni musulmon boʻlishga chaqirasizlar, lekin men bu oyatda aytilgan barcha gunohlarni qildim. Kofirlikda yashadim, butlarga sigʻindim, zino qildim va oʻzingga yaqin odamni – amakingni oʻldirdim. Menga o'xshagan odamni kechirish mumkinmi? ". Bunga javoban Muhammadpaygʻambar ikkinchi maktubni quyidagi oyat bilan joʻnatadi: “Albatta, Parvardigor Oʻziga teng keladigan ilohlar berishni kechirmas. Va bundan boshqa barcha gunohlarni o'zi xohlagan kishilarga mag'firat qiladi. Kimki boshqa ilohlarni Allohga shirk keltirsa, eng katta gunohni qilgan boʻladi”. Bu xabarga Vahshiy bu Qur'on oyatida kechirim kafolatlanmagan, bu Allohning hukmi va irodasiga qoldirilgan, deb javob berdi. Shunda Paygʻambar uchinchi maktubni yuborib, unda quyidagi oyatni keltirdi: “Ayting: “Ey, oʻzlariga zulm qilgan bandalarim! Allohning rahmatidan umidingizni uzmang. Albatta, U barcha gunohlarni mag'firat qilguvchidir. Albatta, U magʻfiratli va rahmlidir. Shundan keyingina uchinchi maktubdan keyin Vaxshiy paygʻambarning huzurlariga chiqib, unga bay’at qildi[3].

Vaxshi hamroh (sahoba) boʻlganiga qaramay, Paygʻambarimiz qilgan jinoyatini unutolmay, bir safar Vaxshiga yuzlanib: “Qolingdan kelsa, koʻzimga koʻrinma” deganlar[3].

Musaylimaning o'ldirilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Payg'ambar vafotidan so'ng, solih xalifa Abu Bakr Yamomadagi isyonkor arab qabilalarini tinchlantirish uchun Xolid ibn al-Volid boshchiligidagi musulmon qo'shinini yubordi (Qarang. Murtadlar bilan urushlar). Musaylima qoʻshini bilan boʻlgan jangda Vaxshiy Musaylamaga nayza urgan[3].

Manba[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Абдуррахман Рафат Аль-Баша Картинки из жизни сподвижников = Сувар мин хаят ас-сахаба.
  2. Али-заде 2007.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Ильдар Аляутдинов Он убил дядю Пророка Мухаммада… islamdag.ru

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Али-заде А. А. Хинд бинт Утба // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — ISBN 978-5-98443-025-8. (CC BY-SA 3.0)