Ruo Shui daryosi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Ruo Shui daryosi
xitoycha: 额济河
Tavsif
Uzunligi 900
Maydoni 630 km (390 mi) km²
Daryolar havzasi 78 600
Suv oqimi
Boshlanishi Gashun-Nur
 · Balandligi 3,650 m (11,980 ft) m
Daryoning burilishi Dang He, Beida He m/km
Joylashuvi
Davlat Xitoy bayrogʻi Xitoy
Mintaqa Sinxay, Gansu, Ichki Mongoliya
Ruo Shui daryosi

Ruo Shui daryosi, Edzin-Gol — Xitoyning shimolidagi daryo. Janubdan shimolga qarab oqadi. Boshlanishi Nanshan platosida Txoloshan tizmasining muzliklaridan oladi (5500 m balandlikdan). Uzunligi 1000 km dan ortiq. Uning havzasi maydoni 78600 km².

Xeyke va Beydaxe daryolarining qoʻshilish joyidan (Dinsin shahrining yaqini) Ruo Shui daryosi nomini oldi.[1] Yuqori oqimida togʻ daralari va togʻlararo tekisliklar bilan oʻtadi. Oʻrta va quyi oqimida katta tekislik coʻlga oʻxshash Alashan va Gobi hududlari orqali oqadi. Rui Shui daryosi koʻllarga quyilgach, ikki tarmoqqa (Ixe-Gol va Narin-Gol) boʻlinib, murakkab oʻtloqni hosil qiladi. Qurgʻoqchilik yillarida daryo suvi Gashun-Nur va Sogʻa-Nur koʻllariga yetib bormaydi. Daryoning manbalari — muzliklar va togʻlardagi qor suvlari. Daryo suvi yerlarni sugʻorish uchun ishlatiladi. Asosiy tarmoqlari Linshuy, Liyuanxe. Daryo boʻylab Dingxing, Goatai, Chjanye (Ganzhou) va boshqalar. b. shaharlari joylashgan.[2]

Havzaning xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havza boʻlinmasi havzada joylashgan koʻplab tabiiy kontekstlarga xos boʻlgan turli xil gidrologik dinamikani aks ettiradi. Aholining koʻp qismi vohalar va qishloq xoʻjaligi konsorsiumlari bilan birga oʻrta oqim hududida yashaydi.

Yuqori oqim hududi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Daryoning asosiy oqimi Qilian togʻlaridan 3650 m balandlikdan boshlanadi. Qumloq choʻkindi suvlarga toʻq rang beradi, bu vaqt oʻtishi bilan daryoning Xey (黑), yaʼni Qora deb taʼriflanishiga yordam berdi. Bu qismning balandligi ancha tik boʻlib, 5544 m balandlikdagi choʻqqilari va oʻsimliklari asosan yovvoyi butalardan iborat. Har yili havzaga tushadigan yogʻingarchilikning koʻp qismi ushbu hududda toʻplanib, Yingluo gidrometrik stantsiyasidan shimolda birlashadigan ikkita asosiy daryo oqimini hosil qiladi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Hou, Ren-zhi. Ancient city ruins in the deserts of the Inner Mongolia Autonomous Region of China (1985-yil iyul).
  2. Qazaq ensiklopediyasi, 4 tom;