Muhammad Latif Ansoriy

Muhammad Latif Ansoriy
Tavalludi	1887-yil 30-sentybar (hijriy 1305-yil Muharram oyi); Britaniya Hindistoni
Vafoti	1979-yil
Fuqaroligi	Pokiston-Hindiston
Kasbi	professor, olim
Dini	Islom
Mashhur ishlari	Tārīk̲h̲-i Ḥasan Mujtabá, Karbalā kī kahānī, Qurʼān kī zabānī

Muhammad Latif Ansoriy (1887-1979) — professor, olim^[1].

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muhammad Latif Ansoriy Britaniya Hindistonida tugʻilgan, lekin Hindiston mustaqillikka erishganidan soʻng darhol yangi tashkil etilgan Pokistonga koʻchib oʻtgan va u yerda Vazirobod shahrida istiqomat qilgan. U hayotining koʻp qismini Keniyada oʻtkazgan. Shu kunga qadar Ansoriy Keniyadagi shia jamiyati tomonidan mamlakatga faol va uyushgan shialikni olib kelgan shaxs sifatida eslanadi^[2]. Muhammad Latif Ansoriy hayotining soʻnggi oʻn yilini qisman falaj holda oʻtkazgan. U sermahsul ijod qilgan yozuvchi boʻlsa-da, koʻp kitoblari nashr etilmagan.

Pokistonda yashagan yillari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muhammad Latif Ansoriy Britaniya Hindistonining boʻlinishiga qadar, shuningdek, Pokiston mustaqilligining birinchi oʻn yilligida ham shia ilmiy jamiyatining aʼzosi boʻlgan. U 1940-yillarda Britaniya hukmronligi ostida Panjob Shia Konferensiyasining (PuSC) Bosh kotibi boʻlib ishlagan, tashkilotning passivligi va yillik aʼzolik badallarini undira olmasligi va haftalik „Razâkar“ jurnalini muntazam nashr eta olmasligiga qarshi kurashgan^[3]. 1947-yilda Hindiston mustaqil boʻlgandan soʻng Vazirobodga koʻchib kelgan Ansoriy Butun Pokiston shia konferensiyasining (APSC) birinchi Bosh kotibi etib saylangan^[4].

Ansoriy bu yillardagi shia tabligʻining ahvoli bilan qattiq tashvishlanib, bu hodisaning shialik kelajagi uchun qanday taʼsir koʻrsatishi haqida koʻp yozgan va gapirgan^[5].

Keniyaga migratsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muhammad Latif Ansoriy 1950-yillarda Janubiy Osiyodan Keniyaga joʻnab ketgan va oʻzining xorijiy shia jamoalariga vaʼz qilish orzusini amalga oshirgan^[2]. Oʻsha paytda Ansoriy allaqachon taniqli din arbobi boʻlib ulgurgan edi, lekin shunga qaramay, Keniyadagi nisbatan taniqli boʻlmagan shia jamoasi tarkibidagi Janubiy Osiyodan kelgan bir qator olimlar safiga qoʻshilgan^[6]. Ansoriy u yerda jamiyatning bugungidek farovonlikka erishishi uchun katta yordam bergan. U 1958-yil dekabr oyida Arusha konferensiyasida soʻzlagan nutqi bilan mamlakatda bugungi kungacha eslab kelinadi^[2]^[7]. Uning saʼy-harakatlarining katta qismi Xoja jamoasiga qaratilgan^[2].

Merosi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kanada, Amerika Qoʻshma Shtatlari, Eron, Pokiston va Keniyadagi olimlar uning asarlaridan manba sifatida foydalanganlar^[8].

Asarlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muhammad Latif Ansoriyning aksariyat asarlari urdu tilida yozilgan. Uning asarlari bugungi kunda bir qancha universitet kataloglari va kutubxonalarida saqlanib qolgan^[1].

Ansoriy Sayyid Ali Ashgar Razviy nomi „Islom va musulmonlar tarixining qayta bayoni“ asarida ham manba sifatida tilga olingan^[8].

Muhammad Latif Ansoriyning baʼzi nashrlariga quyidagilar kiradi:

Islam Aur Musalmano Ki Tareekh (Islom va musulmonlar tarixi)^[8]^[9]
Tārīk̲h̲-i Ḥasan Mujtabá (Al-Hasan al-Mujtaba tarixi)^[1]^[10]
Shazada-e-Yathrib Alam-e-Hijrat Mein
Maʼarejal Irfan^[11]
Karbalā kī kahānī, Qurʼān kī zabānī (Karbalo qissasi Qur’on soʻzlarida)^[1]

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Islom

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „WorldCat File“. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "WC" defined multiple times with different content
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 „Synopsis of the Khoja Shia Ithna Asheri - BILAL OF AFRICA“. coej.org. 2015-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
↑ Rieck, Andreas. The Shias of Pakistan: An Assertive and Beleaguered Minority, First, 2015 — 45 bet. ISBN 978-0190240967.
↑ Rieck, Andreas. The Shias of Pakistan: An Assertive and Beleaguered Minority, First, 2015 — 59 bet. ISBN 978-0190240967.
↑ Rieck, Andreas. The Shias of Pakistan: An Assertive and Beleaguered Minority, First, 2015 — 83 bet. ISBN 978-0190240967.
↑ „E-Book of 12 Personalities“. dewani.ca.
↑ Highlights of Bilal Muslim Mission of Tanzania (1965 — 1986), Page 6
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 Sayyid Ali Ashgar Razwy. „A Restatement of the History of Islam and Muslims“. Al-Islam.org. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "al-islam" defined multiple times with different content
↑ „Online Copy at Ziaraat.com“. ziyaraat.net.
↑ „University of Chicago File“.
↑ „A picture of a copy of Ma'arejal Irfan“. 2014-yil 8-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 8-noyabr.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

[WC-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „WorldCat File“. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "WC" defined multiple times with different content

[khoja-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 „Synopsis of the Khoja Shia Ithna Asheri - BILAL OF AFRICA“. coej.org. 2015-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan.

[3] Rieck, Andreas. The Shias of Pakistan: An Assertive and Beleaguered Minority, First, 2015 — 45 bet. ISBN 978-0190240967.

[4] Rieck, Andreas. The Shias of Pakistan: An Assertive and Beleaguered Minority, First, 2015 — 59 bet. ISBN 978-0190240967.

[5] Rieck, Andreas. The Shias of Pakistan: An Assertive and Beleaguered Minority, First, 2015 — 83 bet. ISBN 978-0190240967.

[dewani-6] „E-Book of 12 Personalities“. dewani.ca.

[7] Highlights of Bilal Muslim Mission of Tanzania (1965 — 1986), Page 6

[al-islam-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 Sayyid Ali Ashgar Razwy. „A Restatement of the History of Islam and Muslims“. Al-Islam.org. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "al-islam" defined multiple times with different content

[ziyaraat-9] „Online Copy at Ziaraat.com“. ziyaraat.net.

[UofC-10] „University of Chicago File“.

[11] „A picture of a copy of Ma'arejal Irfan“. 2014-yil 8-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 8-noyabr.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]