Habiba bint Jahsh

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Habiba bint Jahsh
حبيبة بنت جحش
Tavalludi noma'lum
Vafoti nomaʼlum
Madina
Turmush oʻrtogʻi Abdurahmon ibn Avf
Bolalari yoʻq
Otasi Jahsh ibn Riyab
Onasi Umayma bint Abd al-Muttalib

Habiba bint Jahsh (arabcha: حبيبة بنت جحش) — Muhammadning hamrohi.

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning otasi Jahsh ibn Riyob boʻlib, Harb ibn Umayya himoyasida Makkada qoʻnim topgan Asad ibn Xuzayma qabilasidan boʻlgan muhojirlardan boʻlgan. Uning onasi Umayma bint Abd al-Muttalib, Quraysh qabilasining Hoshim urugʻidan boʻlib, Muhammadning otasining singlisi edi.[1] Demak, Habiba va uning besh ukasi Muhammadning birinchi amakivachchalari edi.

Habiba Islomni erta qabul qilgandan soʻng Abdurahmon ibn Avfga turmushga chiqdi[2], lekin farzandsiz edi.[3] Hijratda ukasi Abdulloh bilan Madinaga kelganlar orasida Habiba ham bor edi.[4]

Habiba ginekologik kasallikdan aziyat chekdi va yetti yil davomida doimiy ravishda qon ketib yurdi. U Muhammaddan qanday qilib pok boʻlish haqida maslahat soʻradi va u unga maslahat berdi: „Bu tomir. Bu hayz koʻrish emas.[5] (Namozdan) hayz koʻrishingiz sizni toʻxtatadigan vaqtgacha uzoq turing. Shundan so‘ng gʻusl qiling[6] va namoz o‘qing“.[7] Habiba singlisi Zaynabning (Muhammadning xotini) uyiga borib, „qonning qizarishi suvga tushguncha“[8] Zaynabning hammomida gʻusl oldi, hammom esa „qonga to‘la“ edi.[9] Hadis roviylari Muhammad Habiba boshqa ayollar kabi har oyda bir marta gʻusl olishni nazarda tutgan, deb hisoblashgan. Biroq,[10] Habiba oʻz xohishi bilan keyin har namozdan oldin,[11] kuniga besh marta gʻusl olardi.

628-yilda Muhammad Habibaga Xaybar daromadidan 30 wasqs xurmo va don berdi.[12]

Eslatma[tahrir | manbasini tahrirlash]

Habiba Ummu Habib nomi bilan ham tanilgandi. Ikkalasi ham Habib („sevimli“) ismining ayol shakllaridir. Mesopotamiyalik tarixchi Muhammad ibn Saad Habibani singlisi Hamna bilan adashtirib yuborgan anʼanaga ishora qilgan, yaʼni Ummu Habib Hamnaning kunyasi ekanligiga ishonishgan. Ibn Saʼd bunday emasligini taʼkidlaydi, ular ikki kishi edi.[13]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Muhammad ibn Saad, Tabaqat vol. 8. Translated by Bewley, A. (1995). The Women of Madina, p. 33. London: Ta-Ha Publishers.
  2. Muslim 3:655; Muslim 3:659.
  3. Bewley/Saad p. 171.
  4. Muhammad ibn Ishaq, Sirat Rasul Allah. Translated by Guillaume, A. (1955). The Life of Muhammad, p. 215. Oxford: Oxford University Press.
  5. Bewley/Saad p. 171.
  6. Muslim 3:659.
  7. Bewley/Saad p. 171; Muslim 3:655; Muslim 3:658; Abu Dawud 1:305.
  8. Muslim 3:655; Muslim 3:656.
  9. Muslim 3:658.
  10. Muslim 3:654.
  11. Bewley/Saad p. 171; Bukhari 1:6:324.
  12. Guillaume/Ishaq p. 523.
  13. Bewley/Saad vol. 8 p. 171.