Gurbanguli hoji masjidi
| Masjid | |
 | |
| Gurbanguli hoji masjidi | |
| Mamlakat |  Turkmaniston
|
| Shahar | Mari |
| Masjid turi | Jomeʼ-Masjid |
| Meʼmoriy uslub | Islom meʼmorchiligi |
| Loyiha muallifi | Kakadjan Durdiyev Durli Durdiyev |
| Binokor | Kiliç Inşaat |
| Binokorlik tashabbuschisi | Gurbanguli Berdimuhamedov |
| Binokorlik | 2001—2009 |
| Holati | amaldagi |
 Gurbanguli hoji masjidi Vikiomborda
| |
Koordinatalari: 37°35′21″N 61°51′09″E / 37.5893°N 61.8525°E G O
Gurbanguli hoji masjidi (turkmancha: Gurbanhuly-hajy metjidi) — Maridagi masjidlardan biri. Mari viloyatining asosiy jomeʼ-masjidi. Masjid toʻrtta minorali.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Loyiha 2001-yilda ashxobodlik arxitektorlar Kakadjan va Durli Durdiyevlar tomonidan ishlab chiqilgan[1]. Masjid mablagʻ yoʻqligi sababli uzoq muddatli qurilish sirasiga kirgan edi. 2007-yilda Marida boʻlib oʻtgan Xalq Maslaxati yigʻilishida Turkmaniston rahbari Mari viloyati aholisidan qurilishga yordam berish soʻrovini oldi. Gurbanguli Berdimuhamedov ushbu maqsadlar uchun Turkmaniston Prezidenti xayriya jamgʻarmasidan bir million AQSh dollari[2] ajratish toʻgʻrisida qaror qabul qilganini maʼlum qildi. Masjid Turkiyaning „Kiliç Inşaat“ firmasi tomonidan qurib bitkazildi. U 2009-yilning bahorida ochilgan va Turkmaniston prezidenti Gurbanguli Berdimuhamedov sharafiga dindorlarning xohishi bilan nomlangan. Ochilishda Turkmaniston Prezidenti shaxsan ishtirok etdi, masjid ochilishi sharafiga marosim dasturxoni — sadaqa berildi[3].
Arxitektura[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bino gumbazli zal va burchaklaridagi toʻrtta minoradan iborat. Har bir minoraning balandligi 63 metrni tashkil qiladi. Binoning tashqi qismi boʻylab chizilgan doira diametri ham 63 metrni tashkil qiladi. Namoz zali bir vaqtning oʻzida ikki yarim ming kishining namozda ishtirok etishi uchun moʻljallangan. Yuqori qavat ayollar uchun. Sakkizta ustun 24 metrli gumbazni ushlab turadi.
Ichki bezatishda marmar, rangli fayans koshinlari, gips, dekorativ mozaika va tosh oʻymakorligi ishlatilgan. Masjid bezaklarida Qurʼon suralari va anʼanaviy arabcha kalligrammalardan iborat boʻlgan relyef epigrafiyasi va Alloh taoloning nomi yozilgan xattotlar alohida oʻrin tutadi. Ular masjidning oq marmar jabhalarini ham bezatadi. Feruza gumbazlari mayolika bilan qoplangan va zarhal hilollar bilan bezatilgan.