Amistad kema

„La-Amistad“.

"La Amistad" (ispancha: La Amistad — „Doʻstlik“) — AQShda ishlab chiqarilgan, 1830-yillarda kubalik ispanga tegishli boʻlgan va Gavana va Guanaja oroli (Gonduras) oʻrtasida shakar qamishini tashishda foydalanilgan ikki ustunli shxuner.

1839-yilning yozida Amistad Afrikada qoʻlga olingan qora tanlilarni keyinchalik qullikka sotish maqsadida Gavanadan Qoʻshma Shtatlarga olib bordi. Oʻsha paytda Afrikadan qullarni olib chiqish taqiqlangan va kema egalarining harakatlari noqonuniy edi. 53 Sengbe Pye boshchiligidagi negrlar isyon koʻtarib, kemani egallab oldi va Afrikaga qaytishni talab qildi.

1840-yilda Amistaddagi gʻalayon tasvirlangan rasm

Kema navigatori ularning ishonchiga xiyonat qilib, kemani Nyu-York yaqinidagi Long-Aylendga olib ketdi. Amistad AQSh dengiz floti qoʻliga oʻtdi va sud ijrochilari tomonidan Rod-Aylenddagi savdogarga sotildi va uning nomini „Ion“ deb oʻzgartirdi. 1844-yilda Gvadelupadan fransuzlar tomonidan sotib olingan. Kemaning keyingi taqdiri nomaʼlum.

1998-2000-yillarda qurilgan Amistadning zamonaviy nusxasi Konnektikutdagi Amerika va dengiz muzeyida namoyish etilmoqda.

Qoʻzgʻolonchi qora tanlilar AQShga noqonuniy olib kirilganligi haqidagi qaror bilan yakunlangan Oliy sudda tinglovlardan soʻng Afrikaga qaytarildi. Bu qaror bekorchilik tarixidagi muhim bosqich hisoblanadi. Amistad bortidagi voqealar Stiven Spilbergning Amistad (1997) filmining mavzusi.

Adabiyotlar

• Iyunolu Folayan Osagie. Amistad qoʻzgʻoloni. Jorjiya universiteti matbuoti, 2000-yil.
• Black Mutiny: The Revolt on the Schooner Amistad. 
• Pesci, David. Amistad: The Thunder of Freedom. Da Capo Press, 1997. ISBN 9781569247488. 
• Rediker, Marcus. The Amistad Rebellion: An Atlantic Odyssey of Slavery and Freedom. New York: Viking, 2012. 
• Zeuske, Michael. Shouner Amistad ishini qayta koʻrib chiqish: 1808/1820-yildan keyin kontrabanda va sheriklik (inglizcha) // Qullik va bekor qilish : jurnal. — 2014-yil. — jild. 35. — 156-164-betlar.

Havolalar

• Qul savdosining tugashi (Wayback Machine saytida 2019-07-03 sanasida arxivlangan)
• Amistad : Konnektikutda erkinlik izlash, Milliy bogʻ xizmati Bizning umumiy merosimiz boʻyicha sayohat marshrutimizni kashf eting(Inglizcha) )
• Sara Margru Kinson, Amistad asirining ikki dunyosi(Inglizcha) )
• Amistad ishi(Inglizcha) )
• Amistad nusxasining hozirgi egalari(Inglizcha) )