Ximenia americana: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Keyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
„Ximenia americana“ sahifasi tarjima qilib yaratildi
(Farq yoʻq)

10-Aprel 2023, 15:50 dagi koʻrinishi

Ximenia americana, odatda mayin yog'och , cho'chqa olxo'ri, sariq olxo'ri, dengiz limoni yoki pi'ut ( Chamorro ), [1] - buta hosil qiluvchi buta/kichik daraxt; Olacaceae oilasiga mansub Ximenia oilasiga mansub tur. U asosan Afrika, Hindiston va Janubi-Sharqiy Osiyodan Avstraliya, Yangi Zelandiya, Tinch okeani orollari, G'arbiy Hindiston, Markaziy, Shimoliy va Janubiy Amerikagacha bo'lgan tropiklarda uchraydi. [2] [3] Ayniqsa, Afrika va Janubiy Amerikada keng tarqalgan. [4] U xonakilashtirilmagan, shuning uchun u faqat yovvoyi tabiatda uchraydi.

Ular 500 dan ortiq maydonlarda o'sadi yillik o'rtacha yog'ingarchilik balandligi 2000 m. U odatda quruq o'rmonlardan tortib to qirg'oq bo'yidagi butazorlargacha, daryo qirg'oqlari va mangrovlargacha bo'lgan turli xil yashash joylarida uchraydi [5] Ular odatda kambag'al va quruq tuproq turlarida uchraydi. O'simlik xonakilashtirilmagan, shuning uchun u faqat yovvoyi tabiatda uchraydi[2].

Tavsif

Daraxt

X. americana ning bir novdasi

Ximenia americana-bu 2-7 metr (6,6–23,0 fut) balandlikda buta hosil qiluvchi 2–7 metr (6.6–23.0 ft),[6][5] garchi o'simliklar 4 metrdan (13 fut) kam bo'lsa-da, ko'proq kuzatiladi.[4] Magistralning diametri 10 sm dan kam (4 dyuym); qobig'i to'q jigarrangdan och kul ranggacha rangga ega.   [3][6], undan chiqib turadi va mumsimon gul bilan binafsha-qizil rangga bo'yalgan[4][4].

Barglar

Barglar oddiy, muqobil yoki to'plangan spur kurtaklar, lansolat (nayzaga o'xshash) elliptik (oval) shaklga ega, yoki obtuse, emarginat yoki retuse tepada va teriga o'xshash tuzilishga ega. Barglari uzunligi 2,5 dan 8 sm gacha (1 dan 3 dyuymgacha) va kengligi 1 dan 4 sm gacha (0,4 dan 1,6 dyuymgacha) o'sadi, qalinligi ingichkadan yarim sukkulentgacha va kuzatish qiyin bo'lgan 3-7 juft lateral tomirlarga ega bargning ikkala tomonida egiladilar [6].

Barglari birinchi marta o'sishni boshlaganda tukli bo'ladi, lekin ular pishganida silliq va porloq bo'ladi [2].Barglari kalta va ingichka, 3 mm dan 6 mm gacha oʻsadi  (0,1 dan 0,3 dyuym) . Ular kanalikulyar, silliq va kulrang-yashil yoki yorqin yashil rangga ega, go'shti teri yoki ingichka[7] [6] [4] [8] [2] .Ular maydalanganda bodomdek kuchli hid chiqaradi [5].

Gullar va mevalar

Gullash odatda quruq mavsumda kuzatiladi[4].Gullari xushbo'y, mayda, rangli oq, sariq-yashil yoki pushti va taxminan 5 mm dan 10 mm gacha.  Ular shoxsimon to'pgullarda o'sadi, ular 3-7 mm uzunlikdagi pedikulalarda bo'lgan poyasimon rasemoz yoki soyabonsimon ko'chatlardan iborat. Mevasi sharsimon, sharsimon, dukkakli yoki ellipissimon shaklga ega, 3 sm tagacha oʻsadi, diametri 2,5 sm ga teng va silliqdir [6] [4] [8].

Daraxtlar taxminan 3 yil o'sgandan keyin meva beradi [4]. Yosh mevalar yashil rangga ega, ammo pishganida oltin-sariq yoki sarg'ish (kamdan-kam to'q sariq-qizil) ga aylanadi [7] [6] [8] [9]. Iqlim sharoiti ularning pishishiga ta'sir qilmaydi [6] [4]. Pishganida meva yashil, suvli pulpa va kichik embrion va ingichka moyli bitta yirik endospermik urug'ga ega. Urug'i yog'ochsimon va och sariq rangga ega va 1,5 sm gacha o'sadi ,diametri 1,2 sm  , va taxminan 60% yog 'tarkibiga ega[6] [4] [8] [9] .Meva iste'mol qilinganda "tetiklantiruvchi" bo'lib, "bodom kislotasi ta'mi" ga ega [4] [8]. Keyin urug'lar mevani iste'mol qiladigan hayvonlar tomonidan tarqaladi[9].   Ximenia americana Ximenia caffra o'simlikiga o'xshaydi, Ximenia oilasining yana bir turi. Biroq, X. americananing barglari va mevalari X. caffranikidan kichikroq boʻlgani uchun ularni bir-biridan ajratish oson. X. americana, shuningdek, shoxlangan to'pgullarda bir nechta gullarga ega, X. caffra gullari esa, bu ikki tur o'rtasidagi yana bir farqni ko'rsatadigan tutam yoki birma-bir o'sadi[10].

Fitokimyo

Yog 'kislotalari va glitseridlar X.americana'da ko'p miqdorda mavjud[4] [11]. X. americanada topilgan kimyoviy birikmalarning keyingi sinflariga alkaloidlar, antrakinonlar, yurak glikozidlari, flavonoidlar, glikozidlar, fenolik birikmalar, flobatanninlar, xinonlar, saponinlar, taninlar va terpenoidlar kiradi[4] [11].Niger janubidagi X. americana dan yigʻilgan barglar kaltsiy, temir, magniy va marganetsga boy, ammo ularda protein yetishmasligi ham qayd etilgan [4] [12] [13]. Barglarda yuqori darajadagi palmitat bilan birga linolenat ham aniqlangan [4] [12] [13].

Meva [4] tarkibida yuqori darajadagi S vitamini bilan bir qatorda gidrosiyan kislotasi aniqlangan, ularning yashillari sariq(pishgan) rangga qaraganda 74% ko'proq S vitaminiga ega[4] [14]. Meva urug'ida siyanid hosilalari mavjud [11] va meva yadrolarida yuqori darajadagi riproksimin qayd etilgan [15]. Urug' yog'i tarkibida ximenik, linolenik, linoleik va stearin kislotalar birikmalari bilan birga ozroq miqdorda lümekik, ximenin kislotasi, araxidonik, erusik va nervon kislotalari va boshqa turli xil birikmalar mavjudligi kuzatildi[4]. Barglarning uchuvchi yog'i benzaldegid (63,5%), gidroksibenzil siyanid (13%) va izoforon (3,5%)dan iborat ekanligi kuzatildi [12] siyanid miqdori yuqorida aytib o'tilgan barglarning bodomsimon hidiga yordam beradi[5].

Taksonomiya

 

Die Natürlichen Pflanzenfamilien (1894) da X. americana rasmlari

Jan Baptiste Kristofor Fuze Aublet 1775-yilda Histoire des Plantes de la Guiane Fransuaza kitobida Heymassoli inermis va Heymassoli spinosa hodisalarini nashr etdi, keyinchalik ular X. americana sifatida aniqlandi[16] [17] .Ikkinchisi, Heymassoli spinosa, A Botanical nomenclator-da nashr etilgan Ximenia spinosa uchun basionimga aylandi. Linnæsusning Systema naturæ yangi nashrida, doktor Gmelin tomonidan 1794-yilda Uilyam Jr. Forsit tomonidan yozilgan o'simliklarning sinflari, tartiblari, avlodlari va turlarining tizimli joylashuvini o'z ichiga oladi[18].

Ximenia americana, Olacaceae oilasiga tegishli bo'lgan boshqa 7 tur bilan bir qatorda Ximenia turiga tegishli[4]. Ximeniya atamasi 17-asrda Meksikada topilgan o'simliklar to'plamini batafsil bayon qilgan ispan ruhoniysi Fransisko Ximenesdan kelib chiqqan. Turning nomi, americana, "Amerika" degan ma'noni anglatadi, bu o'simlik "birinchi" to'plangan joyni ko'rsatadi[10].

O'simlikning umumiy nomlariga "dengiz bo'yidagi olxo'ri", "mayda qora olxo'ri", "yovvoyi olxo'ri", "ko'k nordon olxo'ri", "cho'chqa olxo'ri", "nordon olxo'ri", "soxta sandal daraxti", "yog'oq", "mayda yog'ochi" kiradi. ", "yovvoyi zaytun" va ingliz tilida "yovvoyi ohak". G'arbiy Afrikada "chabbuli" va "ysada", Kot-d'Ivuarda "ghène", "n'g'ani" va "léaman" va "kleinsuurpruim", "inkoy", "mutente", "kol", "mulebe", "mungomba" ","musongwasongwa", "mulutulwa", "museka", "ntogé", "nogbé", "séno", "séné", "madarud" va "madarau", Afrikaning boshqa mintaqalarida. "ameixa-da-terra", "ameixa", "ameixeira-do-Brasil", ameixa-brava, "ameixa-da-Baía", "ameixa-de-espinho", "ameixa-do-Pará", " ameixeira-do-Pará" va Braziliyada "muirapuama", "hicaco", "espino de brujo", "ciruelillo", "caimito de monte", "cagalero", "albaricoque", "albaria", "tigrito", va ispan tilida “almendro de kosta”, frantsuz tilida “citron de mer”, “cerise de mer”, “croc”, “macaby” va “prunier de mer” [4].

Tarqalishi va yashash joyi

U asosan yarim qurg'oqchil butazorlarda va quruq va nam o'rmonlarda, qumli ochiq o'rmonlarda, quruq tepaliklarda, qirg'oq bo'yidagi butazorlarda, qishloqlarda, buta savannalarida, o'rmon erlarida va daryo qirg'oqlari va tosh yon bag'irlari kabi suv oqimlarida uchraydi. [6] [8] [2] [3] X. americana 2000 m gacha boʻlgan balandliklarda uchraydi (6562 fut) va o'rtacha yillik yog'ingarchilik 500 mm dan ortiq bo'lgan joylarda ham uchraydi. [2] [3] U loy tuproq, loy loyqa, loy qumli kabi ko'plab tuproq turlarida o'sadi; lekin ko'pincha oddiy va quruq tuproqda o'sishi kuzatiladi[6] [2]. Shuningdek, u boshqa o'simlik turlaridan ozuqa moddalari va suvni ildizlari orqali o'zlashtirishi mumkin, ammo u bu usuldan omon qolish usuli sifatida foydalanmaydi[4].

Ekologiya

Ximenia americana uzoq umr ko'radigan ko'p yillik o'simlikdir [19] va savannalarda mavjud bo'lib, ularning tabiiy yashash joylaridan biri bo'lib, bir xil yashash joylarida yashovchi hayvonlar, xususan, X barglariga bog'liq bo'lgan jirafalar kabi sutemizuvchilar uchun muhim oziq-ovqat manbai hisoblanadi [10] .Barglarini, shuningdek, kapalaklar va ularning lichinkalari kabi hasharotlar yeydi[10], hujjatlashtirilgan turlari Axiocerses amanga (qizil buta), Stugeta bowkeri (Bowkerning sapfiri) va Hypolycaena philippus (binafsha-jigarrang soch tolasi)[20] [21]. Ko'pincha yozning boshida ko'p miqdorda hosil bo'ladigan mevaning jonli ranglari bulbullar, starlings, barbets kabi qushlarni va boshqa yovvoyi hayvonlarni meva bilan oziqlantirish uchun jalb qiladi[10] [19].

Ma'lumki, gullar ko'plab hasharotlar changlatuvchilarni, ya'ni asalarilarni jalb qiladi[19]. Hujjatlangan asalarilarga Agapostemon splendens (jigarrang qanotli chiziqli terli ari), <i id="mwATg">Apis mellifera</i> (gʻarbiy asal ari), Augochloropsis sumptuosa, Coelioxys germana, Dialictus placidensis, Megachile mendica (Yassi dumli Bettere) [22] va Melissodes communis (umumiy uzun shoxli asalari)kiradi [23].

Ximenia americana fakultativ hemiparazit sifatida tasniflanishi mumkin, chunki u boshqa yaqin atrofdagi mezbon turlarining ildizlari bilan yashashga moyil bo'ladi, lekin omon qolish usuli sifatida emas, chunki u uy egasisiz mukammal o'sishi mumkin. Shu tufayli u boshqa o'simliklarning ildizlari bilan aloqa qiladigan tuproqda yaxshiroq o'sishi mumkin. U plastik yoki tosh kabi narsalarga ham biriktirilishi mumkin [10] [19].

Saqlash

IUCN qizil ro'yxati Ximenia americana ni "Eng kam tashvishli" o'simlik deb e'lon qildi. Bu, asosan, butun dunyo boʻylab X. americana ning keng tarqalganligi va aholi sonining koʻpligi bilan bogʻliq. Hozirgi vaqtda va kelajakda turlarga jiddiy tahdidlar aniqlanmagan. Ushbu baholash IUCN SSC Global Tree Specialist Group va Botanic Gardens Conservation International (BGCI) tomonidan 2018-yilda amalga oshirilgan.

Biroq, Efiopiyadagi tadqiqotchilar, asosan, o'simlik va uning tarkibiy qismlaridan ortiqcha foydalanish tufayli o'simlikning o'z tadqiqot joylarida kamdan-kam uchraydiganligini payqashdi. Ular o'simliklarni reabilitatsiya qilishni taklif qilishdi, asosan uy sharoitida, o'sha hududlarda turlarni saqlab qolish umidida[6] [2].

Kultivatsiya

X. americana ni xonakilashtirish holatlari qayd etilmagan[2]. Shu bilan birga, Ximenia americana 5 qismli tuproq va 1 qismli kompost aralashmasiga yangi urug'larni ekish orqali osongina ko'payishi mumkinligi qayd etilgan[10]. Nihol odatda urug' ekilganidan 14-30 kun o'tgach kuzatiladi[10]. O'simlik har yili o'rtacha 0,5 m o'sadi[10] .U qumloq, gil tuproq va boshqa turdagi kambag'al va quruq tuproqlarda o'sishi mumkin [9]va tuproq pH o'zgarishiga moslashadi[24] [25].U qurg'oqchilikka chidamli bo'lib[25], uni quruq davrda yaxshi oziq-ovqat manbai qiladi[6]. Shuningdek, u qisqa vaqt davomida bo'ron yoki suv toshqini paytida yuzaga keladigan engil toshqinlarga ham toqat qiladi[25].Bundan tashqari, sho'r tuproq turlariga va sho'r purkagichlarga va shamollarga ozgina toqat qiladi[25]. Yarimparazit ildizlari tufayli u boshqa o'simliklar atrofida yaxshi o'sadi va eng yaxshi eman kabi uy egasi yonida o'stiriladi[10] [25].

Toksiklik

100 ppm dagi barglar shistosomiaz kasalligini keltirib chiqaradigan chuchuk suv salyangozi <i id="mwAXk">Bulinus globus</i> uchun halokatli ekanligi qayd etildi[9].Tadqiqotchilar X. americana ekstrakti 14 kun davomida o'simlik ekstrakti zaharli ta'siri 2000 mg og'iz orqali qabul qilinganidan keyin hech o'lim yo'q edi deb qayd etdi, hayvonlarda majburiy nafas olish va analjeziya qayd etilgan[4].X. americana ildizi, poyasi va barglari suyuq ekstraktlarining qon va jigarga ta'siri bo'yicha yana bir tadqiqot o'tkazildi va jigar hujayralarining shikastlanishi qayd etildi[4].

Foydalanadi

Ovqat

Ximenia americana oziq-ovqat manbai sifatida ishlatilishi mumkin, asosan uning mevalari, uni xom yoki tuzlangan holda iste'mol qilish mumkin va baliq retseptlarida limonni almashtirish, sharbat, murabbo yoki mast qiluvchi ichimliklar tayyorlash uchun ishlatilishi mumkin; Janubiy Afrikada mevalardan bir turdagi pivo tayyorlanadi. Meva yadrosi yog'ga tayyorlanishi mumkin, u pishirishda sariyog 'yoki sariyog' o'rniga ishlatiladi[9].Yong'oqlar kuchli tozalovchi ta'sirga ega, shuning uchun uni ko'p miqdorda iste'mol qilmaslik kerak[5].Osiyoda yosh barglar sabzavot sifatida pishiriladi. Shu bilan birga, barglarda siyanid ham mavjud va ularni yaxshilab pishirish kerak va ko'p miqdorda iste'mol qilinmasligi kerak.

X. americana ' urugʻini maydalab yogʻ olish mumkin. Bu moy (ximeyin kislotasi) turli xil kosmetik maqsadlarda, masalan, yumshatuvchi, konditsioner, terini yumshatuvchi, tana va soch moylari, shuningdek, sovun, lab bo'yog'i va moylash materiallari tarkibiga kiradi [4] [9].

Efir moylarini, shuningdek, X. americana dan o'simlik yog'ochidan va gullardan olish mumkin, ular keyinchalik fumigatsiya uchun va mos ravishda apelsin gulining o'rnini bosuvchi sifatida ishlatiladi[9].

Yoqilg'i sifatida

Yog'och o'tin va ko'mir sifatida ishlatiladi[9]. X. americana ' yogʻi kerosin bilan aralashtirilganda potentsial bioyoqilgʻi sifatida ishlatilishi mumkin[26].

An'anaviy tibbiyotda

Ximenia americana qizamiq, bezgak, teri infektsiyalari, jinsiy yo'l bilan yuqadigan kasalliklar, diareya, mushak kramplari va o'pka xo'ppozlari kabi ko'plab kasalliklarni davolashda qo'llanilishi haqida xabar berilgan[4]. Barglari va novdalari shamollash va isitmani davolovchi vosita sifatida, laksatif va ko'z uchun loson sifatida, tish og'rig'i va tomoq infektsiyalarining oldini olish uchun og'iz yuvish vositasi sifatida ishlatiladi. Biroq, an'anaviy tabiblar og'iz bo'shlig'i kasalliklarini davolashda ishlatilganda toksiklik belgisi sifatida ortiqcha tuprikni aytishdi[4] [9]. Barglari bosh og'rig'ini, anginani davolashda va zaharlarga qarshi vosita sifatida ishlatiladi [9]. X. americana ildizlari teri muammolari, bosh og'rig'i, moxov, gemorroy, jinsiy yo'l bilan yuqadigan kasalliklar, uyqu kasalliklari va gvineya qurtlari kabi ko'plab kasalliklarni davolash uchun ishlatiladi[9].Odatda chang yoki qaynatilgan shaklda ishlatiladigan qobiq teri yaralarini davolash uchun ishlatiladi, bosh og'rig'i uchun boshga qo'yiladi va kasal chaqaloqlar uchun hammom suviga joylashtiriladi[9].Meva har qanday vermifuge va ich qotishi holatlarini davolash uchun ortiqcha iste'mol qilinadi [9]. = X. americana ' qobig'i, ildizlari va barglaridan olingan ekstraktlari siydik yo'llari infektsiyalari, yallig'lanish, kuyish, gastrit va saraton kasalliklarini davolashda ishlatilishi haqida xabar berilgan[4]. X. americana ning bu qismlarini tayyorlashning asosiy usullari - infuzion, qaynatma, sirop, kataplazma va/yoki damlamasi[4].

Salbiy dori

Xymelys 45 X. americana po'stlog'i ekstraktini o'z ichiga olgan preparat bo'lib, u o'ta sezgir teri, oksidlovchi stress va erkin radikallarni himoya qilish uchun kosmetika sifatida sotiladi. X. americana choyi Braziliyada yaralar va yaralarni tashqaridan davolash, yurak va buyraklar bilan bog'liq muammolarni ichkaridan davolash uchun sotilgan; X. americana choyi faqat po'stloq o'simlik kukunidir. Urug' yog'i quruq teri kasalliklarini davolashda, namlovchi, yumshatuvchi, qarishga qarshi va aknega qarshi mahsulotlarda, shuningdek, mo'rt va shikastlangan sochlarni davolashda sotiladi[4].

Bog'dorchilik

Tur, shuningdek, to'siq , chegara va chegara sifatida ishlatiladi. O'simlik bezak maqsadlarida ham ishlatilishi mumkin, chunki u jozibali gullar va barglarga ega[9].

Ma'lumotnomalar

  1. ↑ Raulerson, L. Trees and shrubs of the Northern Mariana Islands. Commonwealth of the Northern Mariana Islands: Coastal Resources Management, 1992. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Feyssa, Debela Hunde; Njoka, Jesse T.; Asfaw, Zemede; Nyangito, M. M. (2012). "Uses and Management of Ximenia Americana, Olacaceae in semi-arid East Shewa, Ethiopia". Pakistan Journal of Botany 44: 1177–1184. https://www.pakbs.org/pjbot/PDFs/44(4)/01.pdf.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":3" defined multiple times with different content
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Lompo, Ounyambila; Dimobe, Kangbéni; Mbayngone, Elisée; Savadogo, Salfo; Sambaré, Oumarou; Thiombiano, Adjima; Ouédraogo, Amadé (June 2021). "Climate influence on the distribution of the yellow plum (Ximenia Americana L.) in Burkina Faso" (en). Trees, Forests and People 4: 100072. doi:10.1016/j.tfp.2021.100072. ISSN 2666-7193.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":5" defined multiple times with different content
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 4,19 4,20 4,21 4,22 4,23 4,24 4,25 4,26 4,27 Medeiros, A.C.. Medicinal and Aromatic Plants of South America. Springer Netherlands, 2018 — 465 bet. ISBN 978-94-024-1550-6.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Tan. „Bedara laut (Ximenia americana)“. Wild Singapore (2023-yil 13-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 2-iyun. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "WS" defined multiple times with different content
  6. ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 Kefelegn, G. A.; Desta, B. (March 2021). Mansour, A.. ed. "Ximenia americana: Economic Importance, Medicinal Value, and Current Status in Ethiopia". The Scientific World Journal 2021: 8880021. doi:10.1155/2021/8880021. PMID 33746636. PMC 7960047. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=7960047.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content
  7. ↑ 7,0 7,1 Wild food plants of Australia, Revised, North Ryde NSW, Australia, 1991. ISBN 978-0-207-16930-4.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Low" defined multiple times with different content
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Ruffo, Christopher K. Edible Wild Plants of Tanzania. Regional Land Management Unit, RELMA/Sida, 2002. ISBN 9966-896-62-7.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":2" defined multiple times with different content
  9. ↑ 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 9,11 9,12 9,13 9,14 Orwa. „Ximenia americana“. The Agroforestree Database. World Agroforestry Centre (2009). Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":4" defined multiple times with different content
  10. ↑ 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 Mathalauga. „Ximenia Americana Var. Microphylla“. Ximenia americana var. microphylla | PlantZAfrica (2020-yil iyul). Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":6" defined multiple times with different content
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Abd alla, Abd alfatah; Shyaula, Sajan L.; Ishak, Christina Y.; Ayoub, Saad Mohamed Hussein (29 April 2013). "Bioassay and Phytochemical Studies on Ximenia Americana L. Bark Ethanolic Extract". Journal of Forest Products & Industries. http://dsr.umst-edu.sd:8080/xmlui/handle/123456789/509.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":7" defined multiple times with different content
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Mevy, Jean-Philippe; Bessiere, Jean-Marie; Greff, Stéphane; Zombre, Gérard; Viano, Josette (2006-07-01). "Composition of the volatile oil from the leaves of Ximenia americana L." (en). Biochemical Systematics and Ecology 34 (7): 549–553. doi:10.1016/j.bse.2006.01.007. ISSN 0305-1978. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0305197806000408.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":8" defined multiple times with different content
  13. ↑ 13,0 13,1 Freiberger, C.E.; Vanderjagt, D.J.; Pastuszyn, A.; Glew, R.S.; Mounkaila, G.; Millson, M.; Glew, R.H. (1998-03-01). "Nutrient content of the edible leaves of seven wild plants from Niger" (en). Plant Foods for Human Nutrition 53 (1): 57–69. doi:10.1023/A:1008080508028. ISSN 1573-9104. PMID 10890758. https://doi.org/10.1023/A:1008080508028. 
  14. ↑ Vermaak, I.; Kamatou, G.P.P.; Komane-Mofokeng, B.; Viljoen, A.M.; Beckett, K. (2011-10-01). "African seed oils of commercial importance — Cosmetic applications" (en). South African Journal of Botany 77 (4): 920–933. doi:10.1016/j.sajb.2011.07.003. ISSN 0254-6299. 
  15. ↑ Bayer, Helene; Ey, Noreen; Wattenberg, Andreas; Voss, Cristina; Berger, Martin R. (March 2012). "Purification and characterization of riproximin from Ximenia americana fruit kernels" (en). Protein Expression and Purification 82 (1): 97–105. doi:10.1016/j.pep.2011.11.018. ISSN 1046-5928. PMID 22178181. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1046592811003457. 
  16. ↑ „Heymassoli inermis | International Plant Names Index“. www.ipni.org. Qaraldi: 2021-yil 2-iyun.
  17. ↑ „Heymassoli spinosa | International Plant Names Index“. www.ipni.org. Qaraldi: 2021-yil 2-iyun.
  18. ↑ „Ximenia spinosa | International Plant Names Index“. www.ipni.org. Qaraldi: 2021-yil 2-iyun.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 „Florida Native Plant Society (FNPS)“. www.fnps.org. Qaraldi: 2021-yil 1-iyun. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":10" defined multiple times with different content
  20. ↑ „Flora of Zimbabwe: Lepidoptera - Butterflies and Moths: Axiocerses amanga amanga“. www.zimbabweflora.co.zw. Qaraldi: 2021-yil 1-iyun.
  21. ↑ „Flora of Zimbabwe: Species information: Ximenia americana var. microphylla“. www.zimbabweflora.co.zw. Qaraldi: 2021-yil 2-iyun.
  22. ↑ „Species Megachile mendica - Flat-tailed Leaf-cutter Bee“. bugguide.net. Qaraldi: 2021-yil 1-iyun.
  23. ↑ Deyrup, Mark; Edirisinghe, Jayanthi; Norden, Beth (2002-03-01). "The diversity and floral hosts of bees at the Archbold Biological Station, Florida (Hymenoptera: Apoidea)". Insecta Mundi. https://digitalcommons.unl.edu/insectamundi/544. 
  24. ↑ „Florida Foraging“. www.floridaforaging.com. Qaraldi: 2021-yil 2-iyun.
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 „Florida Native Plant Society (FNPS)“. www.fnps.org. Qaraldi: 2021-yil 2-iyun.
  26. ↑ Kibuge, R.M.; Kariuki, S.T.; Njue, M.R. (2015-06-01). "Influence of fuel properties on the burning characteristics of sour plum (Ximenia americana L.) seed oil compared with Jatropha curcas L. seed oil" (en). Renewable Energy 78: 128–131. doi:10.1016/j.renene.2014.12.030. ISSN 0960-1481. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S096014811400857X. 

Tashqi havolalar

Andoza:WestAfricanPlants

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Ximenia_americana&oldid=3645876" dan olindi