Zamira Hajiyeva

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Zamira Hajiyeva
Tavalludi 18-iyul 1963-yil (1963-07-18) (60 yosh)
Fuqaroligi SSSR va Ozarbayjon
Turmush oʻrtogʻi Jahongir Hajiyev
Bolalari 2 o'gil, 1 qiz

Zamira Shirali qizi Hajiyeva (ozarbayjoncha: Zamirə Şirəli qızı Hacıyeva [zɑmiˈɾæ ʃiɾæˈli ɡɯˈzɯ hɑˈdʒɯjevɑ]; 1963-yil 18-iyulda tugʻilgan) — Buyuk Britaniyadagi ozarbayjonlik muhojir. U Ozarbayjon Xalqaro bankining sobiq raisi, moliyaviy jinoyatlar uchun qamalgan Jahongir Hajiyev bilan oila qurgan. 2018-yilda Buyuk Britaniyaning korrupsiyaga qarshi kurash to'g'risidagi yangi qonuniga ko'ra, tushuntirishlarsiz boylik ordenining birinchi oluvchisiga aylangan. Shaxsi oshkor bo'lgunga qadar sud jarayoni davomida u o'zini "Xonim A" nomi bilan tanitgan.[1]

Sudda Hajiyeva Londondagi Harrods universal do'konida 16,3 million funt sterling sarflagani, shuningdek, bir necha million funt sterlinglik xaridlarga pul sarflagani ma'lum bo'ladi - Britaniya hukumati bu xarajatlar erining rasmiy maoshiga to'g'ri kelmaydi deb hisoblaydi. 2018-yil 30-oktabrda u Ozarbayjon hukumatining ekstraditsiya soʻrovi asosida Britaniya politsiyasi tomonidan hibsga olinadi. Ozarbayjon adliya tizimi Ozarbayjon rejimidan mustaqil emasligi sababli uning ekstraditsiyasiga oʻz mamlakatida adolatli sud etila olmasligi sababli toʻsiq qoʻyiladi.[2][3]

Erta turmushi va oilasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Zamira Hajiyeva 1963-yil 18-iyulda tugʻilgan. Birinchi turmushidan uning qizi[4] Leyla bor edi. 1997-yilda u 2001-yildan 2015-yil martigacha Ozarbayjon xalqaro banki davlat boshqaruvi raisi Jahongir Hajiyevga turmush o'rtog'i sifatida bo'ladi. 2016-yil oktabr oyida u firibgarlik, oʻzlashtirish va davlat mablagʻlarini oʻz hisobiga o'zlashtirishda ayblanib, 15 yilga ozodlikdan mahrum etiladi.[1] Firibgarlik 2,2 milliard funt sterlingni tashkil etadi.[5]

Juftlikning ikki oʻgʻli bor.[6]Leyla sud bayonotida 15 million funt sterlinglik aksiyalar sig'imiga ega ekanligi[7] qayd etilgan va Ozarbayjonning sobiq xavfsizlik vaziri Eldar Mahmudovning oʻgʻli Anar Mahmudovga turmushga chiqqan edi.[8][9]

O'g'irlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

2005-yil fevral oyida Hajiyeva Bokudagi "Mo'jizaviy xonim" go'zallik salonidan chiqib ketayotganda o'g'irlab ketilgan va to'lov uchun ushlab turiladi. Ozarbayjon matbuoti va BBCning xabar berishicha, oʻgʻirlikni jinoiy toʻdaga a’zo boʻlgan politsiya xodimi Hoji Mammadov (Haji Məmmədov), Ichki ishlar vazirligining bosh operatsion xizmati direktori va uning qoʻriqchisi amalga oshirganlar.[10][11][12] “Qora kamar” nomli shifrlangan operatsiya natijasida, Hajiyeva oʻsha yilning mart oyida ozod etiladi. Operatsiya davomida oʻq uzilishlar ham bo'ldi va bir kishi halok boʻladi.[13] Mammadov 2006-yilgi sud jarayonida esa u IIV Jinoyat qidiruv bosh boshqarmasi boshligʻi Zokir Nasirovning buyrugʻi bilan ushbu ishni tutganini daʻvo qilgan.[10]

Britaniyaga ko'chichi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2006-yilda Hojiyeva Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tadi va keyinchalik Ichki ishlar vazirligining investor vizasi bilan u yerda yashashga ruxsat beriladi.[1] U 2015-yilda qolish uchun muddatsiz ta'tilga ariza yozadi; u keyinchalik Britaniya fuqaroligini olganmi yoki yo'qmi haligacha noma'lum.[4]

2016-yilda esa u erining ish faoliyatida ayblanib, Ozarbayjon sudi tomonidan sirtdan hibsga olinadi.[14][15]

Tushuntirilmagan boylik tartibi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tungi Harrods, 2012-yil

Hajiyeva Buyuk Britaniyaga kelganidan beri, erining rasmiy maoshiga toʻgʻri kelmaydigan katta miqdordagi mablagʻni sarflagan. 2018-yilda u Buyuk Britaniyaning korrupsiyaga qarshi yangi qonuni[1] boʻyicha tushuntirishlarsiz boylik ordenini olgan birinchi shaxs boʻladi va oʻz sarf-xarajatlari manbasi haqida “aniq hisob” taqdim etishi ma'lum qiladi, jumladan:

  • 2006-yildan 2016-yilgacha Londondagi Harrods do'konida 54 xil kredit kartasidan foydalangan holda 16,3 million funt sterlingdan sal ko'proq pul sarflagan.[1][5][16]
  • 2009-yilda Britaniya Virjiniya orollari kompaniyasidan foydalanib, unga yaqin joylashgan Naytsbrijdagi Uolton-stritda besh xonali uyni 11,5 million funtga sotib olish.[5][7]
  • Berkshire shtatining Ascot shahridagi 170 akrlik Mill Ride Golf va Country Club sotib olish uchun 10,5 million funt sterling sarflash.[5][7]
  • Gulfstream G550 samolyotiga 42 million dollar sarfladi.[1]

Hajiyeva 2018-yilning 30-oktabr kuni Ozarbayjon hukumatining ekstraditsiya soʻroviga koʻra Britaniya politsiyasi tomonidan ikkita oʻgʻirlikda ayblanib hibsga olinadi.[17][18] Keyinchalik u 500 000 funt sterling miqdorida garov puli, elektron belgilovchi qurilma va boshqa shartlar bilan ozod qilinadi.[19] Uning ekstraditsiya qilinishi 2019-yil 26-sentabrda Vestminster Magistrlar sudida bosh magistratura toifasidagi Emma Arbutnot tomonidan oʻz mamlakatida adolatli sudlana olmasligi bila toʻsib qoʻyildi.[2][3]

2018-yil noyabr oyida Milliy Jinoyat agentligi Hajiyeva xonimdan taxminan 400 ming funt sterling qiymatidagi 49 ta zargarlik buyumlarini, shuningdek, 2019-yil yanvarida esa qariyb 1,2 million funt sterlinglik Cartier brilliant uzugini musodara qildi.[20]

2020-yil fevral oyida Hajiyeva Jinoyatchilikka qarshi kurash milliy agentligining pul manbasini oshkor etish taklifiga qarshi apellyatsiya shikoyatini yoʻqotdi.[21]

Shuningdek[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • O'g'irlashlar ro'yxati

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Casciani, Dominic. „Woman who spent £16m in Harrods revealed“. BBC News (10-oktabr 2018-yil). Qaraldi: 10-oktabr 2018-yil.
  2. 2,0 2,1 Gammie, Joe. „Harrods shopper at centre of 'McMafia' court case escapes extradition to Azerbaijan“ (en). The Independent (26-sentabr 2019-yil). 2022-yil 7-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-may 2020-yil.
  3. 3,0 3,1 Extradition of Azeri banker’s wife blocked by UK court, Financial Times, 26 September 2019
  4. 4,0 4,1 Unmasked! The fraudster's wife who splashed £11.5m on a Knightsbridge mansion. (Wayback Machine saytida 2019-10-12 sanasida arxivlangan) 11news.ru 11 October 2018. Retrieved 11 October 2018.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Neate, Rupert. „'McMafia' law: woman who spent £16m at Harrods is jailed banker's wife“. The Guardian (10-oktabr 2018-yil). Qaraldi: 10-oktabr 2018-yil.
  6. O'Neill, Sean. „'Mrs McMafia' Zamira Hajiyeva was waved into Britain“. The Times (11-oktabr 2018-yil). Qaraldi: 11-oktabr 2018-yil.
  7. 7,0 7,1 7,2 Bentham, Martin. „Revealed: name of £16m Harrods big spender facing McMafia-style 'dirty money' probe“. The Evening Standard (10-oktabr 2018-yil). Qaraldi: 10-oktabr 2018-yil.
  8. „Azerbaijan: Media report former MNS head created 'shadow government' and prepared overthrow“. Panorama.am (23-oktabr 2015-yil). Qaraldi: 10-oktabr 2018-yil.
  9. „Family wealth of former National Security Minister“. Meydan TV (19-fevral 2016-yil). 2018-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-oktabr 2018-yil.
  10. 10,0 10,1 Hacı Məmmədov: "Cahangir Hacıyevin arvadını oğurlamağı Zakir Nəsirov sifariş edib". Trend News Agency, 9 August 2006. Retrieved 10 October 2018.
  11. Hacı Məmmədov kim idi? BBC, 4 December 2017. Retrieved 10 October 2018.
  12. Zamirə Hacıyeva kimidir? BBC, 10 October 2018. Retrieved 10 October 2018.
  13. Vətəndaş Zamirə Şirəli qızı Hacıyevanın oğurlanması cinayətinin açılması üçün görülmüş əməliyyat-axtarış tədbirləri barədə. Ministry of Health of the Republic of Azerbaijan, 11 March 2005. Archived at archive.is Retrieved 10 October 2018.
  14. Ex-head of Azerbaijan’s largest bank embezzled €125mn, finds investigation. bne Intellinews, 24 June 2016. Retrieved 10 October 2018.
  15. Harrods big spender fights to keep mansion. Dominic Casciani, BBC News, 25 July 2018. Retrieved 10 October 2018.
  16. Casciani, Dominic. „How to spend £16m in Harrods: The spending of Zamira Hajiyeva“ (en-GB) (28-may 2019-yil). Qaraldi: 29-avgust 2019-yil.
  17. Crawford, Angus. „Woman who spent £16m in Harrods arrested“. BBC (6-noyabr 2018-yil). Qaraldi: 7-noyabr 2018-yil.
  18. Pegg, David. „Police arrest woman who spent £16m in Harrods“. The Guardian (6-noyabr 2018-yil). Qaraldi: 7-noyabr 2018-yil.
  19. Staff. „Bail for woman who spent £16m in Harrods“ (en-GB). BBC News. British Broadcasting Corporation (8-noyabr 2018-yil). Qaraldi: 16-may 2020-yil.
  20. „National Crime Agency - £1m diamond ring linked to first UWO case seized“. www.nationalcrimeagency.gov.uk. 2019-yil 16-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-yanvar 2019-yil.
  21. Woman in £16m Harrods spend loses wealth seizure challenge, BBC, 5 February 2020