ZALA Aero guruhi
| Turi | biznes |
|---|---|
| Egasi | Концерн Калашников |
| Qachon asos solingan | 2003 |
| Joylashuvi | Rossiya |
| Vebsayti | https://zala-aero.com/ |
ZALA – Izhevskning „ZALA AERO GROUP“ uchuvchisiz tizimlar kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan uchuvchisiz uchish apparatlari brendi[1]. UAVlar(Uchuvchisiz avia vositalar) vertolyot va samolyot turlarida ishlab chiqaradi. Koʻpincha ular kichik oʻlchamlarga ega, ammo ular qanotlari kengligi 6 m va parvoz masofasi 120 km gacha boʻlgan samolyot modellarini ham ishlab chiqaradi.
Ishlab chiqaruvchi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ulushning 50,85% iga „Zala Aero Group“ (CST LLC[2]) nazoratchisi – tadbirkor Aleksandr Zaxarov [3], qolgan ulushiga esa Kalashnikov egalik qiladi. Zaxarov, shuningdek, Zaxarovaning oʻgʻli va qizi, Nikita Aleksandrovich Zaxarov (Aeroscan kompaniyasi) va Mariya Zaxarova (Orion ilmiy-texnika markazi) ishlab chiqarishda CST MChJ uchun eng yirik yetkazib beruvchilar hisoblanadi[4][5].
Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishidan keyin ishlab chiqarish
[tahrir | manbasini tahrirlash]Rossiyaning Ukrainaga bosqini boshlanganidan keyin „Zala Aero Group“ ishlab chiqarishni oshirib, Rossiya Qurolli Kuchlariga qiymati 5,3 milliard rublga teng boʻlgan uchuvchisiz uchoqlarni sotdi. " Vajnix istoriy " tergovi shuni koʻrsatadiki, „Zala Aero Group“ Rossiyaga qarshi kiritilgan sanksiyalarni chetlab oʻtish uchun Oʻzbekiston va boshqa mamlakatlarning vositachi kompaniyalaridan foydalangan holda uchuvchisiz samolyotlar ishlab chiqarish uchun Gʻarb davlatlaridan ruxsat etilgan komponentlarni import qila boshlagan[6][7].
Rossiya bosqinidan soʻng, CST MChJ Rossiya harbiylari tomonidan kompaniyaning UAV laridan foydalanganligi sababli Yevropa Ittifoqining barcha mamlakatlari[8], AQSh, Buyuk Britaniya [9], Ukraina, Yangi Zelandiya va Avstraliyaning sanktsiyalar roʻyxatiga kiritilgan. Ukrainaga hujum paytida[4][10] Aleksandr Zaxarov va uning oila aʼzolari AQSh sanksiyalarini bekor qilishdi[11].
Uchuvchisiz mini-samolyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]"Летающее крыло" aerodinamik dizayni boʻyicha qurilgan.
Ushbu samolyot har xil ob-havo sharoitlarida yer osti yuzasini kuzatish, yetkazilgan zarar darajasini aniqlash, portlovchi qurilmalarni aniqlash, kichik yuklarni tushirish, chegara nazorati, neft to'kilishini aniqlash, elektr uzatish liniyalari va quvurlarning holatini o'rganish, yong'inlar, suv toshqini va suv toshqini monitoringi uchun mo'ljallangan.
Zala 421-04M, 08M
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Zala 421-08 birinchi marta Butunrossiya koʻrgazma markazida „INTERPOLITEX-2006“ („Interpolitex-2006“) davlat xavfsizlik uskunalari forumining X Xalqaro koʻrgazmasida namoyish etildi[12]. 2008-yilda Zala 421-08 qutbli kun sharoitida muz sinfidagi kemada sinovdan oʻtkazildi.
2009-yilda Rossiya Ichki ishlar vazirligi Baykonurdagi (Qozogʻiston) boʻlinmasi uchun bir nechta ZALA 421-04M UAV samolyotlarini sotib oldi[13]. 2012-yil dekabr oyida bir dona Zala-04 m uchuvchisiz samolyoti Bryansk viloyatida Rossiya Federatsiyasi Favqulodda vaziyatlar vazirligiga topshirildi[14].
Zala 421-16
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qurilmani yaratishda yerni koʻrish texnologiyalari qoʻllangan boʻlib[15], MAKS-2009 koʻrgazmasida taqdim etilgan[13].
Zala 421-16E va 16EM
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bu tur „421-16“ ga qaraganda yengilroq modifikatsiyalar dizaynda bir oz farq qiladi va fyuzelajga ega.
421-16E birinchi marta MAKS-2011 da namoyish etilgan. „Комплексная безопасность-2012“ V xalqaro salonida uning 421-16E-M modifikatsiyasi taqdim etildi. „Комплексная безопасность-2012“ koʻrgazmasida taqdim etilgan[16].
Ishlash xususiyatlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Koʻrsatkich | 421-04M | 421-08M | 421-16 | 421-16E | 421-16EM |
|---|---|---|---|---|---|
| Video/radio diapazoni | 15 km/25 km | 50 km/70 km | 70 km / 100+ km | 25 km / 50 km | |
| Parvoz davomiyligi | 1.5 soat | 1.3 soat | 4 yoki 8 soat | 5 m | 2,5 m |
| UAV qanotlari kengligi | 1,61 m | 0,81 m | 1,68 m | 2,8 m | 1,8 m |
| Maksimal parvoz balandligi | 3600 m | 3000 m | 5000 m | ||
| Ishga tushirish | UAV korpusi uchun | Tutqichlar tomonidan | |||
| Uchish | Elastik katapult | Pnevmatik yoki mexanik katapult | Elastik katapult | ||
| Qoʻnish | Parashyut / tarmoq | ||||
| Dvigatel turi | Elektr tortish | ICE tortish | Elektr itaruvchi | ||
| Tezligi | 65—100 km/soat | 65—120 km/soat | 130—200 km/soat | 65—100 km/ch | |
| Maksimal uchish ogʻirligi | 5,5 kg | 2,5 kg | 16 kg | 8,0—10,5 kg | 6,5 kg |
| Madsadli yuk massasi | 1 kg gacha | 0,3 kg | 1,5 kg gacha | 1 kg gacha | |
| Navigatsiya | GPS/GLONASS tuzatish bilan INS, radio diapazoni topuvchi | ||||
| Ishlash harorati oralig'i | −50°C…+50 °C | ||||
Uchuvchisiz samolyot
[tahrir | manbasini tahrirlash]Zala 421-20
[tahrir | manbasini tahrirlash]Uzoq masofaga uchuvchi uchuvchisiz samolyotlar – 120 km gacha, qanotlari – 6 metr, maqsadli yuk ogʻirligi – 50 kg gacha. Bortda turli xil tizimlarni, jumladan, aeronavigatsiya, maʼlumotlarni avtomatik dekodlash, lazerli nishonni belgilash va yuqori aniqlikdagi maqsadli yuklarni birlashtirish xususiyatlariga ega.
Zala 421-09
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bu uchuvchisiz samolyot ikki matorli oddiy aerodinamik dizaynga muvofiq yasalgan. Uchirish va qoʻnish yer yuzasidan amalga oshiriladi. Dron changʻi yoki gʻildirakli shassi bilan jihozlanadi.
Yer yuzasini kuzatish uchun moʻljallangan qurilmaning foydali yuki – televizor kamerasi va gyro-stabillashtirilgan platformadagi termal tasvirdir. Ikki mator orqali oddiy aerodinamik dizaynga muvofiq qurilgan samolyotda uchish va qoʻnish yer yuzasidan amalga oshiriladi. Dron changʻi yoki gʻildirakli shassi bilan jihozlangan.
- TTX
- Maksimal uchish ogʻirligi - 70 kg
- Dvigatel turi - 1 ICE
- Maksimal tezlik - 130 km/soat
- Kreyser tezligi - 90 km/soat
- Harakat diapazoni - 250 km masofa
- Parvoz davomiyligi - 10 soat 30 minut
- Xizmat koʻrsatish shipi - 3000 m
Oʻq-dorilar (kamikadze dronlari)
[tahrir | manbasini tahrirlash]Uchuvchisiz kamikadze dronlari nishonga toʻgʻridan-toʻgʻri toʻqnashganda dronga joylashtirilgan jangovar qurolni portlatib, nishonlarni yuqori aniqlikda yoʻq qilish uchun moʻljallangan.
Bunday uchuvchisiz samolyotning birinchi turi Kub-UAV boʻlgan.
Bir matorli vertolyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Uchuvchisiz vertolyotlar aerofotosuratga olish, televizion va radio signallarini eshittirish va uzatish, ekologik tajribalar oʻtkazish, odamlar uchun borish, qiyin va xavfli joylarda avariyalar va ofatlarni bartaraf etish jarayonida shoshilinch yordam koʻrsatishda dori-darmonlar, oziq-ovqat va pochta joʻnatmalarini yetkazib berish uchun moʻljallangan. Shuningdek, muhandislik, radiatsiya, kimyoviy va biologik razvedka uchun ham ushbu dronlardan foydalaniladi.
Zala 421-02 „INTERPOLITEX-2005“ va „INTERPOLITEX-2006“ („Interpolitex-2006“) xalqaro davlat xavfsizlik uskunalari forumi koʻrgazmalarida namoyish etildi[12].
| Koʻrsatkich | 421-02 | 421-02X | 421-06[17] | 421-23 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Video/radio kanalining radiusi, kmda | 50 | 25 / 50 | 15 | 25 / 50 | |
| Parvoz davomiyligi, soatda | 6 | 1,5-2 | 2 | 1,5 | |
| Asosiy matorning diametri, metrda | 3,06 | 3,12 | 1,77 | 2,15 | |
| Oʻlchamlari, uzunligi / balandligi / kengligi, metrda | 2,64x0,79x0,56 | 0,75x2,86x1,18 | 1,57x0,57 | 0,54x2,63x0,86 | |
| Maksimal parvoz balandligi, metrda | 4000 | 3000 | 2000 | 3000 | |
| Ishga tushirish / qoʻnish | Vertikal | ||||
| Dvigatel turi | 1 PD | DVS (Vankel) | DVS/elektr (model 421-06Ye). | DVS | |
| Tezlik, GPS/GLONASS | 150 | do 60 | 50 | do 50 | |
| Maksimal uchish balandligi | 95 | 90 | 12 | 35 | |
| Yuk toshish qobiliyati, kgda | 50 | 25 | 2 | 11,5 | |
| Navigatsiya | GPS/GLONASS | ||||
| Ishlash harorati oraligʻi | −30°C…+40 °C | ||||
ZALA 421-23
[tahrir | manbasini tahrirlash]2010-yilda Rossiya vazirliklaridan birining ichki buyrugʻi bilan ishlab chiqilgan.
UAV professional optik asboblarni oʻrnatish va obyektlarning uzoq muddatli monitoringini taʼminlash uchun moʻljallangan ushbu uchuvchisiz vertolyot quruqlik va dengiz yuzasini kuzatish, havo qatlamidagi gazlar hajmi va radioaktivlik darajasini real vaqt rejimida tahlil qilish, zarar va yongʻinlarni aniqlash va baholash uchun moʻljallangan. Vertolyot elektr uzatish liniyalarini tekshirishda va kerakli yukni sigʻdirish uchun universal uchish platformasi sifatida ilmiy-tadqiqot ishlarini bajarishda eng samarali ekanligi isbotlangan. Maxsus moʻljallangan, servo boshqariladigan gimbal 13 kg gacha boʻlgan yuklarni, shu jumladan professional kinematografiya kamerasini oʻz ichiga oladi.
- Dizayn
Orqa matori va skid tipidagi shassisi bilan bitta matorli dizaynga muvofiq qurilgan bu qurilma elektr stantsiyasi 80 sm³ hajmli havo bilan sovutilgan qarama-qarshi ikki silindrli dvigatel bilan jihozlangan. Asosiy mator ikki qanotli. 2012-yilda qayta zaryadlanuvchi batareyalar bilan ishlaydigan UAVning elektr versiyasi, shu jumladan qoʻshimcha yonilgʻi baki bilan modifikatsiyasi ham ishlab chiqarildgan.
ZALA-421-06
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bu uchoq Favqulodda vaziyatlar vazirligi uchun maxsus modernizatsiya qilingan va 2008-yilda qutbli kun sharoitida muzyorar kemada ham sinovdan oʻtkazilgan.
ZALA 421-06 – aerofotosuratga olish, televizion va radio signallarini efirga uzatish va uzatish, ekologik tajribalar oʻtkazish, borish qiyin va xavfli joylarda avariyalar va ofatlarni bartaraf etish jarayonida favqulodda yordam koʻrsatishda dori vositalari, mahsulotlar va pochta joʻnatmalarini yetkazib berish uchun va shuningdek, muhandislik, radiatsiya, kimyoviy va biologik razvedka uchun moʻljallangan.
ZALA 421-06 bort uskunasiga infraqizil va elektro-optik kameralardan iborat. Qurilmani boshqarish stantsiyasiga maʼlumotlarni uzatish xavfsiz raqamli kanal orqali real vaqt rejimida amalga oshiriladi.
Koʻp matorli vertolyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Vertolyot tipidagi kichik oʻlchamli UAVlar, multikopterlar (koʻp matorli), qisqa va oʻrta masofaga vertikal uchish va qoʻnish uchundir. U maxsus tayyorlangan uchish va qoʻnish joyini talab qilmaydi, bu esa qurilmani borish qiyin boʻlgan joylarda ishlatishga imkon beradi.
| Koʻrsatkich | 421-21 | 421-22 |
|---|---|---|
| Video/radio diapazoni | 2 km / 2 km | 5 km / 5 km |
| Parvoz davomiyligi | 35 daqiqa | |
| Batareyasiz / batareyali oʻlchamlar | 0,60x0,52x0,07 m / ? | ? / 1,06x1,06x0,24 m |
| Maksimal parvoz balandligi | 1000 m | |
| Ishga tushirish / qoʻnish | Vertikal – avtomatik | |
| Dvigatel turi | Elektr tortish | |
| Sxema | olti matorli | sakkiz matorli |
| Tezlik | 30 km/soatgacha | |
| Maksimal uchish ogʻirligi | 1,5 kg | 8 kg |
| Maqsadli yuk massasi | 0,3 kg | 2 kg gacha |
| Navigatsiya | GPS/GLONASS | |
| Ishlash harorati oraligʻi | −30°C…+40°C | |
Eslatmalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „ZALA AERO GROUP“. 2020-yil 12-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 10-mart.
- ↑ „ООО "ЦСТ"“ (ru). Rupep. 2022-yil 28-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 15-iyun.
- ↑ „Семья создателя дронов-камикадзе «Ланцет» владеет недвижимостью в Великобритании“. istories.media. 2023-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 23-iyul.
- ↑ 4,0 4,1 „Зато мы делаем «Ланцеты»“. istories.media. 2023-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 14-iyun.
- ↑ „Поставщик дронов "Ланцет" продолжает закупки электроники из США“. Радио Свобода (2023-yil 13-iyun). 2023-yil 13-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 14-iyun.
- ↑ „"Важные истории": производитель дронов-камикадзе "Ланцет" продолжает импортировать западные компоненты“ (ru). Настоящее Время (2023-yil 13-iyun). 2023-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 15-iyun.
- ↑ „Производитель российских дронов-камикадзе «Ланцет» продолжает импортировать западные компоненты – СМИ“ (ru). Крым.Реалии (2023-yil 13-iyun). 2023-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 15-iyun.
- ↑ „Official Journal of the European Union L159I“ (en). Eur-Lex (2023-yil 23-iyun). Qaraldi: 2023-yil 23-iyun.
- ↑ „"Важные истории": семья создателя российских дронов-камикадзе "Ланцет" Александра Захарова владеет элитной недвижимостью в Лондоне“ (ru). Настоящее Время (2023-yil 19-iyul). 2023-yil 2-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-noyabr.
- ↑ „LLC CST“ (en). OpenSanctions. Qaraldi: 2023-yil 15-iyun.
- ↑ „США ввели санкции против разработчика дронов "Ланцет", племянника Кадырова, а также ряда российских банков и предприятий ВПК“ (ru). Настоящее Время (2023-yil 2-noyabr). 2023-yil 2-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-noyabr.
- ↑ 12,0 12,1 „Беспилотники на «INTERPOLITEX-2006» («Интерполитех-2006»).“. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 17-aprel.
- ↑ 13,0 13,1 „МАКС-2009: беспилотники“. 2016-yil 8-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 17-aprel.
- ↑ „Беспилотники для брянского отделения МЧС“. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 17-aprel.
- ↑ „Zala 421-16“. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 17-aprel.
- ↑ „Усовершенствован разведывательный беспилотник“. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 30-dekabr.
- ↑ „БПЛА ZALA 421-06“. zala-aero.com. 2020-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 9-sentyabr.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „ZALA AERO GROUP“ ishlab chiqaruvchisi sayti (Izhevsk)
- Ichki ishlar vazirligi aviatsiyasi dronlar bilan qurollantirilmoqda // vpk.name, 07.11.2012