Yayra Abdullayeva

Yayra Umarovna Abdullayeva
Tugʻilishi	14-avgust 1930-yil(1930-08-14) Andijon
Vafoti	14-may 2019-yil(2019-05-14) (88 yoshda) Toshkent
Mukofotlari

Yayra Umarovna Abdullayeva (1930.14.8, Andijon) – O‘zbekiston xalq artisti (1964). Lizaxonim Petrosovaning qizi. Toshkent san’at institutini tugatgan (1950). Ijodi Gavhar Rahimova rahbarligidagi front konsert brigadasida boshlangan (1945). 1950-yildan Hamza teatrida. Hafiza (A. Qahhor, "Shohi so‘zana"), Guli (Uyg‘un, I. Sulton, "Alisher Navoiy"), Katerina (A. Ostrovskiy, "Momaqaldiroq"), Gulbahor (Hamza, "Boy ila xizmatchi"), Gulnor (Oybek, "Qutlug‘ qon"), Turg‘unoy (I. Sulton, "Noma’lum kishi"), Xemnolini (R. Tagor asari asosida, "Gang daryosining qizi") kabi obrazlarida turli toifadagi xotin-qizlar hayoti, ularning qismati, jasorati va olijanobligini mujassam-lantirdi. Key (M. Kaoru, "O‘g‘irlangan umr") obrazi Abdullayeva ijodining cho‘qqisi bo‘lib, u yapon ayolining mashaqqatli hayot yo‘lini, taqdirini psixologik teranlik va izchillik bilan ochib berdi. Regana (U. Shekspir, "Qirol Lir"), Mariya Styuart (F. Shiller, "Mariya Styuart") obrazlari bilan psixologik va fojiaviy rollar 1ustasi sifatida tanildi. Abdullayeva ovoz, imo-ishora, kinoya va boshqalar ifoda vositalaridan ustalik bilan foydalanadi. Nodirabegim (T. To‘la, "Nodirabegim") obrazi Abdullayeva ijrosida ulug‘vor, olijanob malika va otashin ijodkor sifatida namoyon bo‘ldi. Abdullayevaning kinodagi asosiy rollari: Gulbahor ("Boy ila xizmatchi"), Dildor ("Opa-singil Rahmonovalar"), Ra’no ("Stadionda uchrashamiz"), Saodat ("Hamza"), Xatira ("Vijdon amri bilan") va boshqalar Hamza nomidagi O‘zbekiston Davlat mukofoti laureati (1967). "Do‘stlik" ordeni bilan taqdirlangan (1998).