Kontent qismiga oʻtish

Xitoy — Niderlandiya munosabatlari

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Xitoy — Niderlandiya munosabatlari rasman 1954-yilning noyabrida boshlangan[1]. 1972-yil may oyida diplomatik missiya elchixona darajasiga koʻtarildi.

Tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gollandiya Bosh vaziri Mark Ryutte Xitoy rahbari Si Szinpin bilan 2013-yil dekabrida

Xitoy-Gollandiya munosabatlari XVII-XVIII asrlarda Xitoy Xalq Respublikasi tashkil etilishidan oldin, Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) ning golland savdogarlari Kantonda, shuningdek, Tayvanning gʻarbiy qirgʻogʻida savdo punktini oʻrnatganlarida boshlangan[2].

XXR — Niderlandiya aloqalari 1954 yilda rasman boshlangan [3]. 1980-yillarda Tayvan Gollandiya kemasozlik zavodidan ikkita suv osti kemasiga buyurtma berdi, ular Xitoyning katta bosimiga qaramay yetkazib berildi[4]. Xitoy Niderlandiyani Amerika prezidenti Ronald Reygan bilan til biriktirganlikda aybladi va Niderlandiya bilan munosabatlarni to‘xtatdi va AQShga ham shunday qilish bilan tahdid qildi[5]. 1984-yilda Niderlandiya munosabatlarni tiklash uchun qoʻshimcha harbiy tovarlarni eksport qilmaslikka rozi boʻldi[6].

Niderlandiyaning Xitoyga eksporti neft-kimyo, mashinalar, transport uskunalari, oziq-ovqat, yuqori texnologiyalar va qazib olinadigan yoqilgʻilarni oʻz ichiga oladi[7]. Xitoyning Gollandiyaga eksporti kompyuter va maishiy elektronika, oʻyinchoqlar va kiyimlarni oʻz ichiga oladi[8][9].

2014-yil mart oyida Xitoy rahbari va XKP Bosh kotibi Si Szinpin tarixda Xitoyning Niderlandiyaga birinchi davlat tashrifini amalga oshirdi[10].

Ikki tomonlama munosabatlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Niderlandiyaning Xitoydagi elchixonasi

Ikki davlat oʻrtasidagi oʻzaro tovar ayirboshlash yillar davomida ortib bormoqda. Niderlandiya Xitoyning Yevropa Ittifoqidagi uchinchi yirik savdo sherigi hisoblanadi. Oʻtgan yili savdo hajmi 44,3 foizga oshdi. Bu 2009-yilda 4,6 milliard yevroni tashkil etdi. Xitoy 2009-yilda Niderlandiyaga 36,7 milliard dollar eksport qildi[11].

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „China and the Netherlands“. Qaraldi: 2016-yil 18-may.
  2. ↑ Author Yong Liu, (2007), The Dutch East India Company’s tea trade with China, 1757-1781, Volume 6 of TANAP monographs on the history of the Asian-European interaction, BRILL, ISBN 90-04-15599-6, ISBN 978-90-04-15599-2, 277 pages, 17-89, 91-117
  3. ↑ „China Relations with Europe“. Qaraldi: 2016-yil 18-may.
  4. ↑ „DUTCH SUB ON WAY TO TAIWAN“. www.joc.com. JOC. 2022-yil 3-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-mart.
  5. ↑ Sterba, James P.. „CHINA ATTACKS U.S. ON DUTCH-TAIWAN DEAL“. The New York Times (1981-yil 19-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 4-mart.
  6. ↑ SAITO, MARI; LEE, YIMOU; PARK, JU-MIN; KELLY, TIM; MACASKILL, ANDREW. „Silent partners“. www.reuters.com. Reuters. Qaraldi: 2021-yil 30-noyabr.
  7. ↑ „More goods exported to China, imports from China down“. Qaraldi: 2016-yil 18-may.
  8. ↑ „Archived copy“. 2011-yil 18-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 2-iyul.
  9. ↑ „Imports from China rising more slowly“. Qaraldi: 2016-yil 18-may.
  10. ↑ „Historisch bezoek Xi aan Nederland“ (nl). NOS (2014-yil 22-mart). Qaraldi: 2014-yil 22-mart.
  11. ↑ „US-China Trade Statistics and China's World Trade Statistics“. 2013-yil 18-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 12-yanvar.

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Xitoy_—_Niderlandiya_munosabatlari&oldid=5001510" dan olindi